BİZE ULAŞIN
Tıp dilinde fontenal olarak bilinen bıngıldak, bebeklerin kafa kemiklerinin oluşturmadan önceki hâlidir. Bıngıldak olarak bilinen fontenal yenidoğan bebeklerde bulunur ve belirli bir süre sonra kapanır. Bu dokunun üzeri yumuşak bir deri ve saçla kaplıdır.
Oldukça hassas bir doku olan bıngıldak hakkında bilinmesi gereken pek çok detay bulunur. “Bıngıldak ne zaman kapanır?” sorusu ise hiç şüphesiz ebeveynlerin aklında en çok yer eden konulardan biridir. Çünkü bebek sahibi aileler için bıngıldak çökmesi, şişmesi gibi durumlar oldukça göz korkutucudur.
Öncelikle “bıngıldak nedir?” sorusuna yanıt verelim. Bıngıldağın oldukça yumuşak bir dokuya sahip olmasıyla ebeveynlerin, çabuk zarar görebileceğine dair endişe duymasına sebep olur. Bıngıldak yumuşak dokusuna rağmen, hassas bir yapıda değildir. Ciddi bir darbe almadığı sürece bıngıldak bir hasar almaz. Yazımızın devamında aklınızdaki tüm soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Bebeklerde henüz kafa kemikleri oluşmadığı için bıngıldak denilen doku yer alır. Peki bebeklerde kaç tane bıngıldak bulunur?
Bir bebeğin kafasında tam olarak 6 adet bıngıldak bulunur. İçlerinden sadece iki tanesi elle hissedilebilir. Bunlardan biri ön bıngıldaktır. Alnın hemen arka kısmında yer alan ön bıngıldak, yaklaşık olarak 3- 4 cm çapındadır. Dokunduğunuzda baklava dilimini andıran bıngıldak, hafif bir inip kalkmanın hissedildiği bölgededir. İkinci bıngıldak ise bebeğin kafasının arka kısmında bulunur. Üçgen şeklini andıran bıngıldak, ön bıngıldaktan daha küçük boyuttadır. Ayrıca arka bıngıldak, ön bıldırgaktan daha önce kapanır.
Bıngıldaklar anneler ve bebekler için oldukça önem taşır. Neden mi? Bıngıldak yapısı gereği esnek bir hareket kabiliyetine sahiptir. Bu sebeple doğum sırasında, bebeğin doğum kanalından kolaylıkla ilerlemesini sağlayarak anne için doğumu oldukça kolaylaştırır. Aynı zamanda bebeğin beyninin büyümesine de kolaylık sağlar. Çünkü kemiklerin büyüme hızı ve beynin büyüme hızı farklıdır. Ani basınç ve büyümeye karşı esnek olan bıngıldak, beynin gelişimini kolaylaştırır. Oluşabilecek zedelenmeleri de engelleyen bıngıldak, bu sayede anne ve bebek için önem taşır.
Az önce de bahsettiğimiz gibi bebeklerde 6 adet bıngıldak bulunur. Bıngıldak kapanması için gerekli süre her bıngıldak için farklılık gösterir. Bıngıldakların genel olarak kapanma süresi 9 - 18 ay arasında gerçekleşir. Peki bıngıldakların tek tek kapanma süresi nasıldır?
Posterior Bıngıldak
Başın arka üst kısmında yer alan bıngıldak, genellikle doğum sonrasında 6 hafta ile 3 ay arasında kapanır.
Sfenoid Bıngıldak
Bebeklerin başının her iki yanında da sfenoid bıngıldak yer alır. Sfenoid bıngıldaklar, bebekler 6 aylıkken kapanır.
Mastoid Bıngıldak
Bebeklerin başının her iki yanında, kulak arkasında yer alan bıngıldak, 6 - 18 ay arasında kapanır.
Anterior Bıngıldak
Bebeklerin başının ön kısmında bulunan bıngıldak, en yumuşak dokudur. En son kapanan bıngıldak olan anterior, 18 - 36 ay arasında kapanır.
Hemen kısa bir not düşelim ki bu verilen süreler bazı bebeklerde değişkenlik gösterebilmektedir.
Oldukça ender bir durum olan bıngıldakların erken kapanması, mutlaka önemsenmesi gereken bir durumdur. Peki bıngıldakların erken kapanması nelere sebep olur?
Bıngıldakların erken kapanması ve kafa kemiklerinin oluşması, bebeğin beyin gelişimini önleyebilir ve bu sebeple başının şeklini de etkileyebilir. Ayrıca beyin büyümeye çalıştığı için bebeğin kafatasında basınç birikimi olabilir. Bu durum bazı kalıtsal hastalıklara da sebep olabilir. Ciddi durumlarda ameliyata kadar gidebilen durum, oldukça nadir görülmektedir. Yine de dikkatli olmak gerekir.
Bebeklerde bıngıldak problemleri çok sık görülmez. Bu sebeple bazen gözden kaçabilir. Her koşulda dikkatli olmak gerekir. Peki bıngıldakların geç kapanması nelere sebep olur?
Bıngıldakların geç kapanması genellikle anne karnındaki gelişimini tamamlayamamış ya da erken doğmuş bebeklerde görülür. Bebeklerin bıngıldağının büyük olması, geç kapanmasına sebep olarak gösterilebilir. D vitamini eksikliği, hidrosefali gibi etkenler bıngıldağın geç kapanmasına sebep olur.
Bebeklerin bazen bıngıldaklarında çökme meydana gelebilir. Çoğunlukla ciddi bir duruma işaret etmese de şüpheye düşülen durumlarda doktora gidilmesi gerekir Peki bıngıldak çökmesi neden olur?
Bebekler yeterli sıvı almadığında ya da uzun süreli bir kusma, ishal gibi bir durumla karşılaşırsa bıngıldağı çöker. Bu durum bebeklerin rutin muayeneleri sırasında oldukça kolay anlaşılır. Bıngıldakların olduklarından çökük gözükmesi menenjit, tümöral oluşumlar gibi durumlara sebep olabilir. Bu nedenle bir doktora başvurmak gerekir.
Bebeklerde bıngıldak çökmesi gibi bıngıldak şişmesi de görülebilir. Bıngıldak şişmesinin çeşitli sebepleri olabilir. Bebekler ağladıklarında bıngıldaklarında şişme görülebilir. Bazen sebepsiz bir şekilde de hafif şişlik gözlemlenir. Ancak bıngıldak olduğundan çok fazla şişiyor ve ateş gibi durumlar da ekleniyorsa bebeğinizi hemen bir doktora götürmeniz tavsiye edilir. Bu durum aynı bıngıldak çökmesinde de olduğu gibi menenjit ve benzeri hastalıkların habercisi olabilir.
Bebeklerde bıngıldak bakımı oldukça kolaydır. Daha önce de bahsettiğimiz gibi yumuşak dokuda olması kolay zarar görebileceği anlamına gelmez. Peki bıngıldak bakımı nasıl yapılır?
Bıngıldak şişmesi ve çökmesi bazı durumlarda ortaya çıkabilir. Bebeğiniz dik oturduğunda bu durumun düzelmesi gerekir. Bebeğinizin kafasına dokunurken, saçlarını yıkarken ya da kıyafet giydirirken nazik davranmanız gerekir. Bu sayede bebeğiniz sağlıklı bir şekilde büyümeye devam edebilir.
