Şamanlar görünen dünyanın ötesine uzanarak ruhsal enerjiyle iletişim kurmanın sırrını çözmüştür. Aslında şamanlık birçok eğitim ve öğretimin sonrasındaki süreçte gelişir. Bu süreç içerisinde farkındalık ve dünyanın ötesindeki gizeme uzanma gibi öğretisel detaylar yer alır. Şamanlar hastalık söz konusu olduğunda da öğretilerinden yola çıkarak duruma fiziksel olarak yaklaşmazlar.
İnsanlık tarihinin şifacı olarak isimlendirilen ilk kişileri hiç şüphesiz şamanlardır. Şaman geleneği geçmişten bu yana farklı tedavi yöntemleriyle gündeme gelmiştir. Hatta yaptıkları ayinlerin izleri günümüze kadar ulaşmayı başarmıştır. Görünen dünyanın ötesini görebilen bu şifacılar, insanların iç dünyasının iyiye yönelik dönüşümüne ve şifalanmasına yardımcı oluyor. Şaman geleneğine göre hastalıkların temelinde ruh kaybı, korku, uyumsuzluk ve güç kaybı yatar. Hastalıkların sebebini fiziksel olarak algılamayan şamanlar iyileşmek için de bilimsel tıbbi yöntemlerin dışına çıkmıştır. Sizler için şamanların kullandığı tedavi yöntemlerini araştırdık.
Şaman toplumu sağlığını korumak için ruhu tedavi eder ve hastalıkları önlemeye çalışır. Öteki dünyayla iletişim geçme konusunda dikkatleri çeken Şamanlar, güçlerini yardımcı ruhları çağırarak ya da kendi ruhlarını öteki dünyaya göndererek kullanırlar. Aslında kişisel çıkarları için değil toplumsal olaylar için harekete geçerler. Şaman kültüründe bitkiler, masaj veya akupunktur gibi fiziksel tedavi yöntemleri ile hastalıkların iyileştirildiği biliniyor. Şamanların hastalıkları tedavi ederken temel dayanakları evrendeki her şeyin bir ruhu olduğu inancıdır. Tedavide temel amaç kötü ruhların insanlara verdiği zararı önlemektir. Bu hastalık kuramı doğrultusunda tedavi, ruhun geri dönüşümünü sağlama ve hastalık yapan unsuru bedenin dışına atma şeklinde görülmektedir. Bazı şaman toplumlarında yaralı noktaya ve vücuda masaj yapılır.
Şamanlar tedavi sırasında genellikle farklı materyalleri kullanmayı tercih ederler. Kendilerine yardımcı olan ruhlarla iletişime geçmek amacıyla davul, kopuz, kamçı ve su gibi aracılardan yararlanırlar. İyileştirme süreci içerisinde şaman, hasta ve seyirciler temel taşları oluşturur. Seyirciler şamanların kamusal bir görevi yerine getirdiğinin işareti olarak görülebilir. Tedavinin bitiminde tüm topluluk bir araya getirilir, hastanın iyileştiği ilan edilir. Müzik ve dans ile kutlama yapılır. Bu ritüel iyileştirme işleminin önemli bir parçasıdır.
Kötü ruhu bedenden uzaklaştırmak tedavinin asıl amacıdır. Bu nedenle kötü ruhu korkutmak kullanılan en sık yöntemlerden biridir. Şamanın tedavi sırasında titreme ile sarsılma, dans etme, ateşle iyileştirme (şamanın bedeninden çıkan ateş hastayı sarar ve iyileştirir), bedenden kut çalınmışsa hayvan kurban etme, bedene kötü ruh girmişse, bu ruhu başka bir şeye (hayvan, hayvan iskeleti, cansız nesneler gibi) göçürme gibi yöntemler kullandığı da görülmektedir.
Kötü ruhlardan kurtulmak için kurban verme sık kullanılan bir diğer yöntemdir. Bu kurban kanlı veya kansız olabilmektedir. At en önemli kurbanlardandır. Kurban edilen atların renklerine göre, iyi geldiği hastalıklar değişmektedir. Gök at baş hastalıkları, boz at karın ve göğüs hastalıkları, doru at verem, sarımtırak atlar da romatizma için kurban edilmektedir. Bir diğer kurban da kansız kurbanlardır. Saçı (topluluğun kendi emeğiyle kazandığı en kıymetli ve kutlu saydığı nimetlerden biridir; bu süt, kımız, yağ, buğday, darı, şarap, para olabilir) ağaçlara ya da şaman davuluna bağlanan bez parçaları, kımız serpme gibi törenler kansız kurbanlar olarak kabul edilmektedir. Evlenme töreninde saçı olarak para, buğday, darı saçmak gibi adetler günümüzde hala devam etmektedir.
