BİZE ULAŞIN
Domates, patlıcangiller sınıfında yer alır. Yaprakları tüylü, çiçekleri salkım biçiminde, meyvesi için yetiştirilen bir bitkidir. Günümüzde birçok dünya mutfağında sıklıkla yer alan domates besin değeri yüksek, bol miktarda vitamin, mineral ve aminoasit içeriyor. Amerika kıtasından dünyaya yayılan domates günümüzde öncelikle Asya ve Avrupa olmak üzere birçok ülkede yetiştirilebiliyor. Domates birçok toprak çeşidine uyum sağlayabilen bir meyvedir. Bununla birlikte bol seven ve iklim koşullarının uyumlu olduğu birçok bölgede domates yetiştiriciliği yapılabiliyor.
Toprağa ekilen domates fidesinin gelişim aşamasında gübreyle karışık toprak kullanılarak besin takviyesi yapmak gerekir. Aynı zamanda domates fidesinin sağlıklı bir şekilde büyüyebilmesi için yararlı ilaçlar da kullanılabilir. Bunlarla birlikte hem sebzenin sağlıklı bir şekilde gelişmesi sağlanır hem de herhangi bir bitki hastalığına yakalanması önlenir. Domatesin su ihtiyacı oldukça fazladır. Bu yüzden gelişme aşamasındaki fidenin sulama işlemi eksiksiz yapılmalıdır.
Domates kullanım alanı yaygın ve yetiştirilmesi kolay bir sebzedir. Bundan dolayı saksıda veya dışarıda yetiştirilebilir. Domatesin olgunlaşması için güneş ve su çok önemlidir. Domatesin sulanması toprağın nemine göre değişebilir, ancak genellikle 3 gün de bir sulanması tavsiye edilir. Bu süre domatesin su ihtiyacını karşılamak için yeterli bir aralıktır. Bitkinin ilk meyvesi çıkmasıyla beraber sulama daha da önemli hale gelir. Sulama işlemi sabah veya akşam saatlerinde yapılırsa bitki için daha verimli olacaktır. Ayrıca sulama esnasında bitkinin sadece toprağı sulanmalıdır, yapraklarına su gelmemesine dikkat edilmelidir.
Ülkemizde domates en çok Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde ekiliyor. Domatesin en çok yetiştirildiği şehirler arasında Antalya, Bursa ve Manisa öne çıkıyor. Toprak açısından çok seçici olmayan bir sebze olması bir yana iklimi ılıman ve sıcak olan bölgelerde daha sağlıklı büyüyen bir üründür. Domates salkımlarından en kısa sürede hasat almak isteniyorsa yumuşak yapılı bir toprak tercih edilebilir. Bu durumda toprak nemli kalacak ve sürekli sulanması gerekmeyecektir. Bununla beraber topraktaki pH derecesinin 5-7 arasında olması, yetişen domateslerdeki verimliliği arttırıyor. Domates yetiştiriciliği işleminde verim sağlayan bir diğer unsur toprak içerisinde derin bir bölge açarak, bitkinin alanını genişletmektir. Bu sayede büyüyen bitkiye gübre ve toprak eklenmesi daha mümkün hale gelir.
Kendi sebzesini ve meyvesini yetiştirmek isteyenler genellikle doğal ürün tüketmek ve ekonomik sebeplerden evde saksıda bile bu tür sebzeleri yetiştirebiliyor. Tercihe göre çeri domates, kiraz domates, ampul domates gibi çeşitli domates tohumları kullanılabilir. Tohum seçiminde tohumların organik ve üretilmesi uygun bir tür olması gerekir. GDO katkılı domateslerden alınan tohumlardan ürün elde etmek oldukça zordur.
Domates bitkisi geniş bir ekim alanına sahip olmalıdır. Ancak yeterli alan sağlanırsa evde de yetiştirmek mümkündür. Saksıda veya başka bir kapta yetiştirilecekse tercih edilen kabın derin olması gerekir. Domates köklü bir bitki olduğundan gelişimi daha rahat olacaktır. Domates fidesini ekmek için bir saksının üçte biri toprakla doldurulur ve sık sık sulanır.
Tarlaya ekilen domates tohum formunda ise 80-100 gün içinde, fide formunda ise 60-80 gün arasında hasada hazır gelir. Domates yetiştiriciliğindeki esaslara uyulduğu takdirde bir yılda 5 veya 6 kez domates hasadı alınabilir. Bunun için sağlıklı bitkiler yetiştirmek ve domates için gerekli iklim koşullarına dikkat etmek gerekir.
