"Einstein’ın beyni, onunla aynı yeteneklere sahip olup da pamuk tarlalarında ve terhanelerde yaşayıp ölenlerin var olduğu gerçeğinden daha az ilgimi çekiyor."
Stephen Jay Gould
Gould'un yine farkını hissettirdiği sözlerinden birisi... Tek bir cümleyle o kadar fazla şey öğretiyor ki, kendisini hasretle anmamak mümkün değil! Sadece bir bilim insanı değil, aynı zamanda halkın içinden birisi olan, şöhretini hiçbir zaman halkı aşağılamaya, hor görmeye, küçümsemeye kullanmamış, gerçek bir bilim insanıydı Gould. Bir bilim insanının sadece bilim icra etmek değil, aynı zamanda halkı anlamak, onlarla aynı değerleri paylaşmasa da önem verdikleri değerleri anlamak ve onları geliştirmek, modernize etmek, ileriye taşımak gibi sorumlulukları olduğunu da bilen, büyük bir bilgindi Gould. Halk kahramanlarını hiçbir zaman aşağılamamıştı. İşkenceyi ve işkencecileri hiçbir zaman yüceltmemişti. Tek yaptığı, kendisini var eden halktan biri olmak ve onlara karşı sorumluluk hissetmekti. Bu nedenle Einstein'ın beyni gibi anaakım görüşün heyecanla yaklaştığı bir konuyu ele alıp, o konuyu, kendisinden beklenen bir şekilde kıvrak bir zekayla çok daha can yakıcı bir gerçeğe dikkat çekmek için kullandı: fırsat eşitliği...
Bu, Einstein'ın zekasını küçümsemek için kullanılan bir ifade değildir. Yalın bir gerçektir. Her an, Dünya'nın her köşesinde Einstein kadar, hatta ondan daha zeki insanlar olduğu bir gerçektir. Fakat bu potansiyellerin neden birer Einstein'a dönüşmediği sorusu, toplumun dikkatli analizi ve yönlendirilmesini gerektiren, hassas ve önemli bir sorudur.
Not: Görseldeki Einstein'in 13 yaşındaki fotoğrafıdır.
Yazının devamı için Evrim Ağacı'na bekleriz.