Dünya genelinde tam 236 ülke var. Bu ülkeler arasındaki yaşamsal farkları net bir şekilde görebiliriz. Gündelik hayat içerisindeki alışkanlıklar, yeme ve içme ritüelleri hatta yasal düzenleri bile ülkeler içinde değişiklik gösterebiliyor. Sizler için yasal düzen kapsamında yer alan bir detaydan söz edeceğiz: trafik akış yönü... Trafiğin farklı ülkelerde farklı taraflardan ilerlemesiyle ilgili uygulamanın temeli aslında Orta Çağ’dan da daha eski bir döneme dayanıyor. Üstelik o zamanlar otomobil trafiğinden söz etmek dahi mümkün değildi. İşte şerit kullanımına dair nedenler...
Araçların yarattığı bir trafikten bahsedilmeyen bir dönemde yolda yürüyen kişi, karşıdan gelenin düşman olma ihtimaline karşın solunda tuttuğu kılıcını kınından zaman kaybetmeksizin çıkarması için yolun solundan gidiyordu. Böylece sağından gelecek muhtemel bir saldırıyı bu taraftaki eliyle ve elinde tuttuğu kılıcıyla savuşturabilecekti.
Trafiğe yön veren sebeplerden biri anatomik sebeplerdir. Çünkü dünyanın büyük çoğunluğu sağ elini kullanan bireylerden oluşuyor. Bu durum da herhangi bir alet kullanılması gerektiğinde sağ elin kullanımının öne geçmesini sağlıyor. Aynı şekilde sağ gözün sol gözle kıyaslandığında görme açısının geniş, yetisinin iyi olduğuna ilişkin bilimsel verilerdir. Sağdan giderseniz, sol karşıdan gelen araç ya da aynı yöndeki herhangi bir durumu zayıf gözünüzle izlemek zorunda kalırsınız.
Dönemin “Güneş Batmayan İmparatorluğu” olan İngiltere’nin, dünya sömürge yarışında önde olduğu için hükmünü kesinleştirdiği bölge ve ülkelerde trafiğin soldan akışını sağlaması da ayrı bir sebep olarak belirtilmelidir. Hindistan’da da akış yönü bu nedenle sol taraftan gerçekleşir. Çünkü bilinir ki Hindistan, İngiltere’nin en uzun süreli sömürgelerinden biriydi.
Teolojik olarak açıklanan bu etki Avrupa’da bir zaman sonra Papa’nın emriyle yolun solunu kullanmanın tavsiye edilmesiyle resmi bir hal almıştır. Bu uygulama aslında Papa’nın etkili olduğu her coğrafyada yürürlükte kalır. Ta ki Napolyon tarafından durum değiştirilene kadar...
Katolik anlayışa kafa tutmak isteyen ABD’de durum aşamalı olarak şekil değiştiriyor ve eyaletler farklı zamanlarda kendi bölgeleri için çıkardıkları yasalarla trafiğin akışını sağ şeritte sabitliyor.
Kesin bilgiler içermese de bazı tarihi kaynaklara göre Napolyon solaktı. Bu nedenle de Avrupa’da girdiği hep ülkenin toprağında insan ve at arabalarının oluşturduğu trafiğin sağdan akmasını emrettiği iddia edilir. Bu kural ve kanuna sadece İngiltere uymaz. Siyasal sebeplerin yattığı bu direniş, bugüne kadar süren uygulamanın ideolojik bir boyuta dahil olduğu anlamına gelir.
Çin’de milattan önce 11 yüzyılda ilan edilen bir kanuna göre adamlar sağdan, kadınlar soldan gitmeliydi. At arabaları ise ortadan gitmek zorundaydı. Dünya ikiye bölünmüşken dünyadan çok da haberi olmayan Çin, üçüncü bir yol açmış oluyordu böylece. Bu uygulama 1945’e dek sürer ve bu tarihten itibaren trafik soldan değil, aksi yönden ilerler.
Dünya üzerindeki ülkelerden yaklaşık 3’te 1’i trafiğin sol taraftan aktığı ülkelerdir. Avustralya, Bangladeş, Endonezya, Güney Afrika, Hindistan, İrlanda, İngiltere, Japonya, Malezya, Malta, Pakistan, Singapur, Sri Lanka, Tanzanya, Tayland gibi ülkeler trafiğin soldan ilerlediği ülkeler arasındadır.
Trafiği soldan akan ülkeler (Tam liste)
