BİZE ULAŞIN
Yaşlanmak, önlenmesi mümkün olmayan doğal bir durum. Ancak önemli olan sağlıkla, mutlulukla ve zamanı geldiğinde yaşlanmak.
Öyle ki bazı insanlar yaşça genç oldukları halde ruhen yaşlanabiliyor, bazıları ise tam tersine yaşça büyük oldukları halde ruhen genç kalıyor. Yıllar ilerledikçe kalp ve beyin başta olmak üzere birçok organımızda değişiklikler yaşanıyor. Sağlıklı beslenmek, stresten uzak kalmak, düzenli spor yapmak ya da sigara ve alkol gibi zararlı maddelerden uzak durmak gibi bazı kuralları alışkanlık haline getirmek yaşlanmayı geciktiriyor. Acıbadem Kadıköy Hastanesi İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Doç. Dr. Berrin Karadağ, yaşla birlikte vücudumuzda yaşanan değişimler ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
1-BEYİN: 30 yaşından sonra beyin hücreleri ölmeye başlıyor
30 yaşından sonar beyin hücreleri yavaş yavaş ölüyor ve beyin dokusunda küçülme başlıyor. Bu olay 50'li yaşlarda beyin ağırlığında azalmaya yol açıyor ve her 10 yılda yüzde 2-3 oranında azalma meydana geliyor. Bu değişikliklere bağlı olarak da yeni bilgi öğrenme hızı azalıyor.
1-BEYİN: 30 yaşından sonra beyin hücreleri ölmeye başlıyor
Ancak eski bilgiler özenle saklanıyor. Kitaplığın üst rafları yani yeni bilgiler en ufak bir sarsıntıda yıkılırken, eski bilgilerin saklandığı alt raflar daha sağlam kalıyor.
Haftada 2 defa balık yiyin
Beyin yaşlanmasını belli bir ölçüde geciktirmek elinizde. Haftada en az iki defa balık yemeli, sigara ve alkolden uzak durmalısınız. Ayrıca zihin çalıştıran egzersizler, bulmaca çözümü veya günlük haberleri ayrıntılı takip etmek de beyin sağlığı için oldukça faydalı.
2-KALP: YAŞ İLERLEDİKÇE KALP BÜYÜYOR
40 yaşından itibaren kalbiniz de yaşlanmaya başlıyor. Kalp ağırlığında bir miktar artış meydana geliyor. Çünkü sol karıncık duvarı kalınlaşıyor ve karıncıklar arası bölme hafif büyüyor. Kalbin dakikada pompaladığı kan miktarında belirgin azalma görülüyor.
2-KALP: YAŞ İLERLEDİKÇE KALP BÜYÜYOR
Bu azalma her yıl yüzde 1'dir. Ayrıca yüzeysel damarlar da belirginleşiyor. Tüm bu yaşanan değişiklikler sonrasında kalbiniz sorunlara açık hale geliyor.
Sağlıklı beslenin, sigaradan uzak durun ve spor yapın
Kalp sağlığınızı korumak için mutlaka sigarayı bırakın. Yağ tüketimini azaltın. Potasyum kalbin yapısını koruyan mineraller arasında yer alıyor. Bu nedenle potasyumdan zengin muz, kayısı ve patates gibi gıdalarla beslenebilirsiniz. Bol miktarda sarımsak tüketebilirsiniz. Yağ, tuz, kalori ve kolesterolden düşük yiyeceklerle beslenin. Ayrıca düzenli egzersiz ve yürüyüş yapmak da kalp sağlığınızı koruyor.
3-GÖZ: 40 YAŞINDAN SONRA YAKIN UZAKLAŞIYOR
Yaşlanma ile görme duyusu da değişiyor. 40 yaşından sonra göz merceğinin sertliği artıyor. Bu sebeple gözün nesnelere odaklanması için gereken şekil değişikliği gerçekleştirilemiyor. Sonucunda da 50 santimden daha yakını görmede zorluklar yaşanıyor.
3-GÖZ: 40 YAŞINDAN SONRA YAKIN UZAKLAŞIYOR
Normal bir göz 40 yaşında +1, 50 yaşında +2, 60 yaşında +3 numara yakın gözlüğe ihtiyaç duyuyor. Burada kabul edilmesi gereken eksiklerinizi fark edip, kabul etmek ve çözüm sürecini bulmaktır.
C ve E vitaminlerinden zengin beslenin
Görme duyunuz çok önemli işlevlere sahiptir. Yakın gözlüğü kullanmayı reddetmeyin ve dünyada görülecek pek çok şey olduğunu unutmayın. Göz sağlığını korumak için C ve E vitaminleri açısından zengin besinler tüketilebilir, çinko takviyesi alabilirsiniz. Ayrıca düzenli aralıklarla göz muayenesi yaptırmayı da ihmal etmeyin.
4-KULAK: 30 YAŞINDAN SONRA İŞİTME SİNİRİ YAVAŞLIYOR
Yine 30'lu yaşlardan itibaren yaşlılığa bağlı olduğu düşünülen işitme kayıpları başlayabiliyor. Çünkü kulağa giden ve kanlanmayı sağlayan damarlar, kan taşıma görevini tam olarak yerine getiremiyor.
4-KULAK: 30 YAŞINDAN SONRA İŞİTME SİNİRİ YAVAŞLIYOR
Ayrıca işitme siniri yaşlanıyor ve beyindeki işitme merkezinin yaşla birlikte işlevi yavaşlıyor. Dış kulak kanalındaki salgının miktarının artması kulak kirinin çoğalmasına yol açıyor. Bu da işitme kalitesini azaltıyor.
Çok yüksek sesli müzik dinlemeyin
Çok yüksek sesli müzik dinlememek özellikle gençken işitme sağlığınızı korumak için alınacak önlemler arasında yer alıyor. Duymanızda sorun yaşıyorsanız mutlaka KBB uzmanına başvurun.
5-KEMİKLER: MENOPOZ SONRASINDA KEMİK ERİMESİ BAŞLIYOR Vücudun en önemli yapı taşlarından biri olan D vitamini özellikle menopoz sonrası kadınlarda azalıyor. D vitaminde yaşanan bu düşüş de özellikle kadınlarda kemik erimesini beraberinde getiriyor.
Güneş ışınlarından faydalanın
Kemik erimesinden korunmak için güneş ışınlarından yeterli miktarda faydalanmalısınız. Ancak özellikle 11:00 ve 16:00 arası güneşe maruz kalmamaya dikkat edin. Kemik erimesi sorunu her zaman aklınızda olsun ve mutlaka düzenli kontrollerinizi yaptırın.
Bilim adamları, vücuttaki organların yaşlanma sürecini aydınlattı. Göz ve beyin dışında kalan tüm organlar kendini yenileyebiliyor ve böylece vücudumuz hayat boyu 10 yaşın altında kalmayı başarabiliyor.
İngiltere'de yayınlanan Daily Mail gazetesinin haberine göre bu durumun nedeni, hücrelerin yenilenmesi yani eski hücrelerin yerini yeni hücrelerin alması olarak açıklanıyor.
Ancak bu "kalıcı gençlik" durumundan nasibini alamayan şanssız organlar da yok değil. Beyin, gözler ve sinir sistemi kendini yenileyemiyor. Beyinde; koku alma ve öğrenme merkezleri haricindeki diğer hücreler, tıpkı tam anlamıyla oluşumunu tamamladıktan sonra yenilenemeyen sinir sistemi ve kornea haricinde yenilenemeyen gözler gibi, yaşlanmaya karşı direnemiyor.
Kalp kendini 20 yılda yeniliyor: Yıllarca kalbi oluşturan hücrelerin doğduktan sonra değişmediği sanıldı.
Saçlar kendisini 3-6 yılda yeniliyor: Yaklaşık 100 bin adet olan saçların her bir teli ayda 1.25 santimetre uzuyor.
Mide duvarı kendisini 3-5 günde yeniliyor: Midedeki asit karşısında hücrelerin dirençli olmadığını belirten İsveç-Karolinska Enstitüsü'nden Jonas Frisen, hücrelerin 3 ila 5 gün arasında yenilendiğini vurguladı. Ancak nikotin, hücrelerin yenilenmesini ağırlaştırıyor.
Bağırsak kendisini 2-5 günde yeniliyor: Midede olduğu gibi bağırsaklarda da hücrelerin zor şartlar altında olduğunu söyleyen İsveçli Dr. Frise bu hücrelerin hızla yenilendiklerini ve bu sürenin 2 ila 5 gün arasında değiştiğini ifade etti.
İskelet sistemi kendisini 10 yılda yeniliyor: İskelet de vücudun sürekli kendini yenileyen bölümlerinden biri.
Kemiklerin 10 yılda bir tam anlamıyla kendini yenilediği tahmin ediliyor.
Dil kendisini 10 günde yeniliyor: Tat moleküllerini sinirler yoluyla beyne ileten dilde bulunan 10 bin tomurcuğun her birinde 50 hücre bulunuyor.
Bu hücreler her 10 günde bir kendini yeniliyor.
Karaciğer kendisini 6 ayda yeniliyor: Yağ, protein, şeker ve kan yapımı için gerekli olan maddeleri depolayan karaciğer vücudun en güçlü organlarından biri.
Akciğer kendisini 1 yılda yeniliyor: Akciğerde hücreler farklı periyotlarda yenileniyor. Bu da havanın temizliğine, sigara içilip içilmemesine göre değişiyor. Yenilenme süresi ise altı ayla bir yıl arasında.
Gözler yenilenmiyor: Gözler, kornea tabakası haricinde kendini yenileme özelliğine sahip değil. Zaman geçip yaş ilerledikçe gözleriniz de sizinle birlikte yaşlanıyor.
Aynı şekilde beyin hücreleri de kendini yenileyemiyor ve yaşlanıyor.
