Genellikle bizi bir şey ısırdığında ve kaşınmaya başladığımızda bunun bir sivrisinek ısırığı olduğunu düşünürüz. Öyle ki aklımıza bizi başka bir böceğin ısırmış olabileceği gelmez bile. Pek çok farklı böcek türü var ve hepsinin vücutta yarattığı etkiler ve bulaştırdıkları hastalıklar farklı. Bu yüzden insanın kendisini ısıran şeyin ne olduğunu ve bunu nasıl tedavi edebileceğini bilmesi oldukça önemli. Hele ki yaz mevsiminde yani böcek ısırığı vakalarının arttığı bir zamanda. Sizler için en yaygın olarak görülen 10 böcek ısırığı ve böyle bir durumda yapmanız gerekenleri sizler için derledik.
İçerikte hassas okuyucularımızı rahatsız edebilecek görseller olabilir.
Arıları eşekarısı, bal arısı ve yaban arısı olarak üçe ayırmak mümkün, çünkü bu üçünün sokmasının farklı etkileri olabiliyor. Genel olarak bilmeniz gereken şey arı sokmalarının çok acı verici olduğudur, çünkü arının iğnesi vücudumuzda kalır. Arı sokmalarında asıl tehlike kişinin arı sokmasına karşı alerjisinin olmasıdır. Arı sokmalarında yapacağınız ilk şey iğnenin hala vücudunuzda olup olmadığını kontrol etmek olmalıdır. İğne duruyorsa cımbız gibi bir araç yardımıyla iğneyi çıkarın ve bölgeye beyaz sirke veya çamur uygulayın.
Eşekarısı: Bir eşekarısı tarafından sokulan bölge kızarır ve ciddi şekilde şişer, hatta kabarcıklar ortaya çıkabilir. Isırılan kişi çok büyük bir acı hisseder. Eşekarıları büyük arılar olduğu için taşıdıkları histamin ve asetilkolin içeren zehir de fazladır. Eğer kurban kol ve bacaklarında üşüme hissediyorsa ve kulakları ve dudakları morarmaya başladıysa ya da nefes almakta zorluk çekiyorsa derhal bir doktora götürülmelidir.
Bal arısı: Bal arısı sokmalarında yapılacak ilk şey hala sokulan bölgede olabilecek iğneyi çıkarmaktır. Bal arısı sokmalarında cilt genellikle kızarır ve şişer. Kişi yanma ile birlikte keskin bir acı hisseder ve kısa bir süre sonra da şiddetli bir kaşıntı ortaya çıkar. Alerjik değilseniz, sorunlarınızın biteceği yer burasıdır. Bununla birlikte, kişinin arı zehrine alerjisi varsa, ciddi sorunlara yol açabilecek solunum güçlükleri ortaya çıkabilir.
Yaban arısı: Yaban arısı sokmasının belirtileri, bal arısı sokmasının belirtileriyle hemen hemen aynıdır. Arının soktuğu bölge kızarır ve şişer, kurban acı ve yanma hisseder ve ardından korkunç bir kaşıntı başlar. Ciltte kanama bile görülebilir. Bir yaban arısı birden çok sokabilir. Tıpkı bir arı saldırısında olduğu gibi, bir anafilaktik şok ortaya çıkabileceği için kişinin alerjik olup olmadığını bilmesi çok önemlidir.
Sivrisinek ısırıkları bir böğürtlen büyüklüğünde şişmiş kırmızı kabarcıklara benzerler. Çoğu zaman vücudun açık alanlarında ortaya çıkarlar. Sivrisinekler, cildin çok ince ve kan damarlarına ulaşmanın kolay olduğu noktaları ısırırlar. Isırdıkları zaman tükürüklerini yaranın içine enjekte ederler. Sivrisinek tükürüğü, kanı incelten antikoagülanlar içerir. Derinin kızarmasına, kaşınmasına ve şişmesine neden olurlar. Eğer böyle bir ısırık sonrası eklem ağrıları, ateş, şişmiş bezeler ortaya çıkarsa mutlaka bir doktora görünmelisiniz.
Vücudun kene ısırmasına verdiği tepki kırmızı bir nokta şeklindedir. Böcek uzun süre kurbanın vücudunda kalabilir, burada büyüyüp kan emmeye devam edebilir. En kötüsü, keneler insanlara ensefalit, Kırım-Kongo kanamalı ateşi ve Lime hastalığı gibi birçok hastalığı bulaştırabilir. Böceği vücudunuzdan çıkardığınız halde sebep olduğu kırmızı nokta kaybolmuyor ve büyümeye devam ediyorsa mümkün olan en kısa sürede doktora başvurmanız gerekir. Keneyi vücudunuzdan çıkarırken çok dikkatli olmanız, hatta mümkünse bu işlemi bir uzmana yaptırmanız önemlidir.
Pire ısırıkları kolayca alerji veya sivrisinek ısırıkları ile karıştırılabilir, çünkü ısırılan noktalar aynı şekilde kırmızı ve şiş görünür. Bununla birlikte, sivrisineklerin aksine, pire ısırıkları çok acı vericidir ve çok daha kötü şekilde kaşınır.
Pireler genellikle bacaklara saldırır ve sadece uyuyan kişi kurban olabilir. Bir böcek birkaç kez ısırır, üç veya dörtlü gruplar halinde ortaya çıkan kırmızı lekeler arasındaki mesafe genellikle 1 ila 2 cm arasındadır. Pireler birçok ciddi enfeksiyonun bulaşmasına sebep olabilirler.
Çoğu karınca insanlar için bir tehlike oluşturmaz. Ancak, kırmızı ateş karıncaları çok fazla soruna sebep olabilir. Isırılan noktalar üzerinde daha sonra izlere dönüşecek kabarcıklar belirir. Karınca zehrinde toksinler vardır, bu yüzden kurbanda alerjik reaksiyonlara veya anafilaktik şoka neden olabilir. Normal bir karıncanın ısırığı daha az tehlikelidir, sivrisinek ısırığına çok benzer. Isırılan bölgede uzun süre kaşınan pembe bir nokta görünür. Isırma anında, kurban sanki cildine kaynar su dökülmüş gibi bir acı hisseder.
At sinekleri şişman bir kara sineği andırır. Sineklerin aksine at sinekleri çok acı verici bir şekilde ısırır ve insan kanını emer. İlk başta, 1 mm’den büyük olmayan küçük bir kırmızı nokta belirir. Sonra şişer ve kaşınmaya başlar. At sinekleri, tularemi ve şarbon gibi farklı hastalıkları bulaştırır, ancak çoğu zaman insanlardan ziyade sığırlara saldırırlar.
Saçınızın çıktığı yerlerde, başınızda, boynunuzda ve kulaklarınızın arkasında sivrisinek ısırıklarına benzeyen küçük kırmızı noktalar fark ederseniz bu, baş biti veya kasık bitleri tarafından ısırıldığınız anlamına gelebilir. Eğer bu tür noktalar belinizde, karnınızda, ellerinizde veya bacaklarınızda da ortaya çıkarsa bitlenmiş olabilirsiniz. Bu ısırıklar birbirinden birkaç santim uzaklıktadır ve cildiniz sanki delinmiş gibi görünür. Bitler siper humması ve tifo gibi hastalıkları yayabilirler.
İlk bakışta, tahtakurusu ısırmaları, pire ya da sivrisinek sokması veya alerjik bir reaksiyon gibi görünür. Cilt kızarır, şişer ve kaşınmaya başlar. Ancak, tahtakurusu ısırığını tanımanın bir yolu vardır: Isırıklar birbirine çok yakındır ve cilt üzerinde küçük yollar gibi görünür. Tahtakurularının ısırıkları sivrisinek ısırıklarından çok daha acı vericidir. Eğer gece tahtakurusu ava çıkmışsa sabah vücudunuzda sayısız küçük yollar fark edebilirsiniz.
Örümcek ısırıklarının çoğu zararsızdır; Kara dul ve tarantula gibi çok zehirli örümcek türleri hariç elbette. Örümcek ısırığının belirtileri örümceğin türüne göre değişir, ancak genel olarak ısırılan yerde şişlik, şiddetli yanma ve kaşınma, deride kırmızı kabarıklık ve deri döküntüleri görülebilir. Eğer örümcek ısırığı sonrasında şiddetli karın ağrısı, bulantı ve kusma, yüksek ateş, titreme nöbetleri ve solunumun güçlüğü gibi belirtiler varsa derhal doktora başvurmalısınız.
Her ne kadar bir böcek olmasa da akrep sokması hakkında da bilgi sahibi olmak gereklidir. Bu tür sokmalarda durumun ne kadar ciddi olduğunu kavrayabilmek için üç önemli faktör dikkate alınmalıdır:
Akrebin soktuğu fark edildiğinde yapılması gereken ilk müdahale, sokulan yerin su ve sabunla yıkanması olmalıdır. Daha sonra yaranın üzerine buz konulmalıdır. Bunun yanı sıra akrebin soktuğu bölgeyi yukarı dönük şekilde tutmalısınız. Çok fazla bastırıldığında zehri vücuda daha hızlı ve fazla şekilde yayacağı için sokma bölgesini delmekten, sıkmaktan veya kanatmaktan kaçının. Ayrıca Isırılan bölgeyi kalp seviyesinin altında tutmak zehrin vücuda yayılmasını yavaşlatır. Akrep, kolunuzu veya elinizi soktuysa yaralı bölgeyi kalbinizin altında bir seviyede tutun ve hareket ettirmeyin.
