BİZE ULAŞIN
Dünyada ölüm sebepleri arasında ilk sıralarda yer alan kalp krizi, kötü alışkanlıklardan yüksek tansiyona, kalıtımsal faktörlerden diyabete kadar birçok sebep yüzünden ortaya çıkabiliyor. Belirti gösterebildiği gibi belirtisiz de ortaya çıkabilen kriz esnasında erken müdahale ve ilk yardım çok önemli olduğu için hiçbir işaret ve ağrı ihmal edilmemeli, derhal bir sağlık merkezine yetişmek için çaba gösterilmelidir. Bu nedenle erkekler ve kadınlar için kalp krizi belirtileri nelerdir bilmek bir kişinin hayatını kurtarabilir. Peki kalp krizi belirtileri nelerdir, bu belirtiler ne kadar sürer, kalp krizinde sağ ve sol kol ağrısı nasıldır işte detaylar...
Kalp krizi nasıl anlaşılır? Kriz anında genelde göğüs bölgesinde yirmi dakikadan daha çok süren, omuz, boyun ve kollara doğru yayılan şiddetli bir ağrı belirir. Bu ağrıyla beraber nefes darlığı, kusma, baş dönmesi, aşırı halsizlik ve endişe hissedersiniz. Kimi durumlarda çok ani başlayabilir ve belirtiler genelde şiddetli olur. Ayrıca kadınlarda ve erkeklerde kalp krizi belirtileri çeşitlilik gösterebiliyor ki bunlara da dikkat etmek gereklidir.
1. Terleme
Bedeninizin ısısı şiddetli bir şekilde artar ve terleme sizi rahatsız etmeye başlar. Aşağıdaki belirtilerle beraber gelmesi halinde krizin belirtisi olabilir.
2. Nefes Darlığı
Ani bir şekilde gelen nefes alamama hissi ya da nefes tıkanıklığı da kalp krizinin bir işareti olabilir. Akciğer rahatsızlıklarıyla da alakalı olabilen nefes darlığı, diğer semptomlarla uyuşuyorsa kalp krizinin bir belirtisi olabileceği için erken müdahale çok önemlidir.
3. Göğüste Oluşan Şiddetli Ağrı
Kalp krizinin ilk belirtileri çoğu zaman göğüs kısmında kendisini gösterir. Göğsünüzde uzun süreli, şiddetli bir ağrı hissediyorsanız etrafınızdaki insanları durum hakkında bilgilendirmeniz yararınıza olacaktır. Eğer ağrı birkaç dakikadan uzun sürüyorsa ve diğer kısımlara doğru bir yayılma gösteriyorsa iş ciddi boyutlara varabilir. Genelde göğüs ağrısının arkasından mide, çene, boyun, sırt ve kollarda da ağrının oluşması kalp krizinin en büyük işaretleri arasında yer alır.
4. Mide Bulantısı
Birçok sebep yüzünden mideniz bulanabilir, o yüzden her bulantıyı kriz belirtisi saymamanız doğru olacaktır fakat bulantı hissiyle beraber krizin diğer semptomlarını da yaşıyorsanız yeteri kadar şüphe var demektir. Mide bulantısı ve kusma özellikle kadınlarda gözlenen kalp krizi belirtileri arasında yer almaktadır.
5. Kusma
Sindirim sisteminde oluşan rahatsızlıklardan gribe kadar birçok sebep yüzünden kusabilirsiniz ama kalp krizi sırasında da genelde bulantı hissi sonrası kusmalar görülebildiği için dikkatli olmanızda fayda var. Eğer başka bir hastalıkla alakalı olarak kusmuyorsanız ve göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi diğer şikayetler de belirmeye başladıysa krizden şüphelenebilirsiniz.
6. Çene Ağrısı
Kalp krizi nasıl olur sorusunun diğer bir cevabı da çenede hissedilen ağrıdır. Göğüste başlayıp üst vücuda, kollara kadar yayılan ağrı daha sonra çeneye kadar ilerleyebilir. Kolay kolay ağrıması mümkün olmayan bir bölge olan çenenizde ağrı hissediyorsanız ve bu ağrının yanında diğer belirtilere de rastlıyorsanız dikkatli olmanız gerekiyor.
7. Karın Ağrısı
Kadınlarda kalp krizi belirtileri arasında önemi en fazla ihmal edilen karın ağrılarıdır. Genelde birçok farklı sebep yüzünden erkeklere kıyasla daha çok karın ağrısı çeken kadınlar, anlamsız karın ağrılarını pek kriz belirtisi olarak değerlendirmezler.
8. Bayılma
Artık krizin ilerleyen evrelerinde vücudunuz kendini kitleyebilir ve beyne yeteri kadar oksijen iletilmediği, kan dolaşımı sağlıklı bir şekilde sağlanamadığı için bayılma gerçekleşir.
9. Bilinç Kaybı
Kalpteki problemlerin ilerleyen boyutlara varması sonrasında kendinizi kaybedebilir, çevrede olan bitene anlam verememeye, yaşananlara herhangi bir reaksiyon gösterememeye başlarsınız. Bu artık kritik sürece girildiğinin, çok acil müdahale gerektiğinin işaretidir.
Diğer bir önemli soru ise kalp krizi ne kadar sürer? Kriz genelde yarım saatle birkaç saat arasında sürebilir. Kriz esnasında nefes darlığı, bulantı, ağrı hissedilebileceği gibi hiçbir belirti ortaya çıkmama ihtimali de bulunuyor. Bu yüzden kalp krizi ilk yardımı hakkında bilgi sahibi olmak ve krizi tanıyabilmek hayat kurtarmak adına oldukça önemlidir.
10. Yorgunluk
Özellikle kadınlarda görülen kalp krizi belirtilerinden biridir. Kalp krizi geçiren kadınların yüzde 70’inden fazlası krizi öncesi geçmeyen yorgunluk hali hissettiklerini belirtmişlerdir.
Çoğu kalp krizi ani ve tartışılmaz olsa da, bazıları daha kademeli olarak ortaya çıkabilir. Yaygın erken uyarı işaretlerinden bazıları şunlardır:
Göğsünüzün merkezinde rahatsız edici basınç, sıkma, dolgunluk veya ağrı. Birkaç dakikadan fazla sürer veya gider ve geri gelir.
Bir veya her iki kolda, sırtta, boyunda, çenede veya midede ağrı veya rahatsızlık.
Göğüs rahatsızlığı olan veya olmayan nefes darlığı.
Soğuk ter, bulantı veya baş dönmesi gibi diğer belirtiler.
Erkeklerde olduğu gibi, kadınların en yaygın kalp krizi belirtisi göğüs ağrısı veya rahatsızlığıdır. Ancak, kadınların diğer yaygın semptomlardan bazılarını, özellikle nefes darlığı, bulantı / kusma ve sırt veya çene ağrısı yaşamaları erkeklerden biraz daha olasıdır.
Semptomlar kişiden kişiye değişebilir ancak en yaygın görülen belirtiler şöyledir: Göğüs ağrısı, göğüs rahatsızlığı veya basıncı, vücudunuzun diğer bölümlerinde ağrı, nefes darlığı, sebepsizce yorgun hissetmek, bulantı ve kusma kadınlardan daha az görülür.
Sessiz kalp krizi, kalp krizlerinin% 45'ini oluşturur ve erkeklere kadınlardan daha fazla görülür. "Sessiz" olarak tanımlanırlar, çünkü ortaya çıktıklarında kalp krizi semptomlarını göstermezler. Ancak erkekler yorgunluk veya fiziksel rahatsızlık hissedebilirler. Boğaz veya göğüste hafif ağrı gibi diğer tipik semptomlar yaşayabilirler. Buna ek olarak mide bulantısı, soğuk ter dökmek de belirtiler arasında sayılabilir.
En temel kalp krizi belirtisi olarak sol kol ağrısı genel olarak 10-15 dakika kadar sürer. Peki bu ağrı nasıl bir ağrıdır ve vücudun başka yerlerinde görülebilir mi? Yukarıda da değindiğimiz gibi boyun, omusz, karın, çene ve sırta vurabilen bu ağrı künt bir ağrı olarak tanımlanmaktadır. Batma hissi vermez, göğsünüze biri oturmuş gibidir. Hareket ederek veya nefes alışverişle ağrı artmaz veya azalmaz.
Kalp krizi geçirdiğinizi veya yakınınızdaki birinin kalp krizi geçirdiğini düşünüyorsanız bu adımlar bir hayat kurtarabilir.
Kriz genelde kalbi besleyen ana damarda kan dolaşımının azalması ya da büyük oranda kesilmesi yüzünden meydana gelir. Ama bu durumu tetikleyen birçok sebep bulunur.
1. Genetik Faktörler
Yakın aile üyelerinizde kalp krizi geçmişi olması, sizin de bu hastalığa yatkın bir vücudunuz olduğu anlamına gelir. O yüzden krizi tetikleyecek unsurlardan uzak durmanız gerekir.
2. Cinsiyet
Kriz konusunda erkekler kadınlara göre daha talihsizdir. Çünkü kadınlarda 60 yaş ve üstü risk sınıfına girerken erkeklerde bu durum 50 yaş ve üstüne denk gelir. Bu yüzden erkeklerin daha dikkatli bir yaşam sürmesinde fayda var.
3. Yaş
Yaşın ilerlemesiyle beraber vücudun yorulması da kriz ihtimalini artıran faktörler arasındadır.
4. Yüksek Tansiyon
Kan basıncı normal seviyenin üstüne çıkarsa, yani hipertansiyonla karşı karşıya kalırsanız bu durumun ilerleyen evrelerinde kriz geçirebilirsiniz.
5. Diyabet
Diyabet, bedenin diğer bölümlerini olduğu gibi kalbinizi de kötü etkiler. Bu yüzden diyabet hastasıysanız kalp krizine karşı önlemlerinizi artırmanız gerekir.
6. Kötü Alışkanlıklar
Sigara gibi kötü alışkanlıklar kalbinizi ve kan dolaşımınızı negatif etkiler. Kanda taşınan oksijen oranının da azalmasına sebep olan sigara, uzun vadeli tüketilmesi halinde kalp krizinin önemli nedenlerinden biri haline gelebilir.
7. Sağlıksız Beslenme
Fazla yağlı besinler, doğal olmayan ve zararlı maddeler içeren yiyeceklerin bilinçsizce tüketilmesi de beden sağlığını negatif etkileyip kalp krizi geçirmenize neden olabilir.
8. Hareketsiz Yaşam ve Obezite
Egzersiz yapmayıp hareketsiz bir yaşam sürmek, bunun yanında fazla kilolara sahip olmak da kalp krizi geçirme ihtimalinizi artırır. Bu yüzden gün içerisinde hareket etmeye üşenmemeli, sağlıklı beslenip fazla kilolardan kurtulmaya gayret göstermelisiniz.
Kalp krizi sonrası en önemli meselelerden biri de tedavi sürecidir. Bu konuda farklı uygulamalar karşımıza çıkıyor.
1. İlaç Tedavisi
Doktorunuz genelde pıhtı çözücü ilaçlarla krizle karşılaşma ihtimalinizi düşürmeye çalışır. Bu ilaçlar sayesinde kan dolaşımının daha sağlıklı sürdürülmesi amaçlanır.
2. Balon Anjiyoplasti
Eğer damarınız tıkandıysa ve ilaçla açmak mümkün değilse bu damarı açmak için balon anjiyoplasti yöntemi uygulanır. Uygulama esnasında genelde uyanık olursunuz, bedeninizde kan akışı sağlıklı haline dönünce operasyon sonlanır.
3. Stent
Eğer ilaç ve balon anjiyoplasti yöntemleri çözüm olmuyorsa kroner arterinize stent yerleştirilebilir. Stent, genelde damar içindeki yırtılma ya da çatlama gibi problemleri çözmek amacıyla kullanılır.
4. Bypass Ameliyatı
Vücudunuzun başka bir kısmından, genelde kol veya bacak gibi bir bölgeden alınan damar, kalp bölgenize yerleştirilir ve kalbinize daha sağlıklı bir damarla kan akışının sağlanması amaçlanır. Eskiden daha zor bir operasyon olsa da günümüzde teknolojinin ilerlemesiyle daha kolay hale gelmiştir.
