BİZE ULAŞIN
ABD'deki yüksek riskli tutsat (mortgage) piyasasındaki sıkıntıların, büyük yatırım fonlarını zorlamasıyla ortaya çıkan küresel dalgalanma, uluslararası borsaları hafta içinde de etkilemeye devam etti.
Bunun en büyük etkilerinden biri de İngiltere'de görüldü. İngiltere'de Merkez Bankası ilk kez, ABD'deki yüksek riskli tutsat piyasasının tetiklediği İngiliz finans kuruluşu Northern Rock'a destek verme kararı aldı.
İngiltere Merkez Bankası, faiz kararlarında bağımsız hale geldiği 1997 yılından bu yana ilk kez acil mali destek sağlıyor.
FED'in faiz indirmesi bekleniyor
ABD ekonomisindeki düşük istihdam verileri, ABD'de muhtemel bir durgunluk kaygısını arttırdı.
ABD'de istihdamın azalması ve ekonomideki canlılığın sağlanamaması, durgunluğu önlemek için faiz düşürme beklentilerini de güçlendirdi. ABD Merkez Bankası FED'in, 18 Eylül'de yapacağı toplantıda, halen yüzde 5,25 olan faiz oranlarını indireceği tahmin ediliyor, ancak bu indirimin ne oranda gerçekleşeceği bilinmiyor.
FED'in faiz kararı öncesi Cuma günü ABD'de açıklanan perakende satışlar ve sanayi üretimindeki artışlar ise Ağustos ayında, beklentilerin altında kaldı.
ABD borsaları yükseldi
Açıklanan datalar sonrası New York borsasında Dow Jones ve Nasdaq endeksleri haftanın son işlem gününü kazançla kapadı. Dow Jones 17.64 puan yükselerek 13,442.52 puana çıkarken, Nasdaq da 1.12 puanlık küçük bir artışla 2,602.18 puana çıktı.
Mortgage endişeleri nedeniyle Londra Menkul Kıymetler Borsasında FTSE-100 endeksi ortalama 98,1 puan değer kaybederek, 6.289,3 puandan haftayı puandan kapattı.
Petrolde rekor yükseliş
Petrolün varil fiyatı, hafta içinde, varil başına 80 dolara çıkarak rekor yükseliş yaşarken, fiyatlar, hafta sonuna doğru 80 doların altına indi.
ABD ham petrolü 79,10 dolar düzeyinden, Brent türü Kuzey Denizi ham petrolünün varil fiyatı da, 76,22 dolardan işlem gördü.
Yurt içi piyasalar
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) işlem gören hisse senetleri, geçen hafta ortalama yüzde 3,20 oranında değer kazandı.
Haftaya düşüşle başlayan İMKB'de, Perşembe günü yurt dışı piyasaların desteğiyle yaşanan yükseliş, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) sürpriz faiz indirim kararı ile haftanın son işlem gününde ciddi ölçüde güçlendi.
İMKB, Cuma günü banka hisseleri öncülüğünde yüzde 1,89'luk artışla 50620 puandan kapandı.
Uzmanlar, uzun süredir ağırlıklı olarak 50 baz puanlık faiz indirimi beklentisini satın alan piyasalarda, başta FED'in 18 Eylül'de gerçekleştireceği faiz toplantısı sonuçları ve ABD'de açıklanacak enflasyon verilerinin, önümüzdeki hafta yurt içinde de yönü belirleyecek en önemli gündem maddeleri olduğunu kaydediyor.
Garanti Yatırım Teknik Analisti Tolga Kutaloğlu:
"Şu anda İMKB, Merkez Bankası'ndan çok FED'in faiz indirimi kararına odaklanmış durumda. Ancak tabi Merkez Bankası'nın faiz indirimi kararı olumlu bir gelişme. Global piyasalarda ciddi çalkantılar olmadığı sürece, bu faiz indirimlerinin devamı da gelecektir.
İMKB için ise hala ana belirleyici unsur yurt dışı piyasalardaki gelişmeler. Özellikle 18 Eylül'de yapılacak FED toplantısı öncesinde ABD ekonomisine ilişkin açıklanacak veriler çok önemli. FED'in 18 Eylül'de çeyrek puanlık bir faiz indirimine gitmesi halinde, Türkiye piyasalarında da haftanın ikinci yarısında düşük bir işlem hacmi görülebilir."
Dolar düşmeye devam edebilir
Geçen hafta YTL karşısında tüm döviz türleri değer yitirdi. İstanbul serbest döviz piyasasında alınıp satılan ABD Doları Yeni Türk Lirası karşısında yüzde 2,40, avro da yüzde 1,57 oranında düştü.
Cumartesi günü Kapalıçarşı'da dolar 1,2580, avro ise 1,7460 YTL'den satıldı.
Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Koordinatörü Ali İhsan Gelberi:
"Merkez'in faiz indiriminin kura veya ekonominin diğer göstergelerine yansıması beklendiği oranda olmayacaktır. Çünkü piyasalar hala FED belirsizliğine odaklanmış durumda.
Faiz indirimi Türkiye'de yalnızca bono faizlerinin düşmesine yaradı. Merkez Bankası'nın kimsenin beklemediği bir anda faiz indirimine gitmesi kredibilitesine bir miktar hasar verir. Ancak kendini tekrar rahatlıkla toplayacaktır.
Önümüzdeki hafta, FED'den çıkacak 0.25 ya da 0.50 oranında bir faiz indirimi dolar kurundaki aşağıya gidişin devamına neden olur. Merkez'in faiz indirimi sonrasında dolar kurunda belirgin bir artış beklemek anlamlı değil. Çünkü kurda asıl önemli olan arz-talep dengesidir.
Dışarıdan Türkiye'ye para girdikçe, dolar kuru düşük seviyelerde seyredecektir."
"Türkiye'ye yatırım yapılır"
İngiltere'nin önde gelen yatırım kuruluşlarından New Star Global Financials Fund'un yöneticisi Guy de Blonay, "Borsalar çalkantılı olduğunda nerede yatırım yaparsınız?" sorusuna, "Türkiye, Yunanistan, Brezilya ve Rusya" şeklinde yanıt verdi.
İngiliz The Telegraph gazetesinde yer alan bir haberde Blonay'ın, "Kıbrıs iş yapmak isteyen Ruslar için uygun bir piyasa. Brezilya da ilgi çekici ve ekonomisi patlıyor. Türkiye bir yükselen piyasa olarak ucuz ve her ne kadar Çin piyasası ‘sub-prime'a açıksa da, çok devasa bir piyasa ve kendine özgü bir yaşamı var" sözlerine yer verildi.
