Tüketici krizin ardından kaliteye yöneldi
Ankara (AA)- Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) araştırmasına göre, 2001 Şubat krizinden sonra tüketimde yaşanan "kaliteden kaçış", 2005 ortasında, kriz öncesi kalite kompozisyonunu yakaladı.
"2001 krizi sonrasında tüketim sepetindeki değişimler: Kaliteden kaçış mı yaşandı?" başlıklı araştırma, 2000-2005 döneminde 28 ilde 5 binin üzerinde haneden her hafta topladığı veriler esas alınarak hazırlandı.Araştırmada mercek altına alınan tüketimde "kaliteden kaçış" kavramı, "hane halkının reel gelirde daralma veya beklentilerde bozulma sonucunda tüketim sepetlerinde daha ucuz ve düşük kaliteli ürünlere yönelmesi" anlamına geliyor. "Fiyatın" kalite göstergesi olarak kabul edildiği araştırmaya göre, Şubat 2001 krizi öncesinde düşük kaliteli ürünlerin toplam tüketim içindeki oranı yüzde 47 düzeyinde idi. Bu oran, krizin hemen ardından başlayıp, 2002 ortasına kadar devam eden artış trendine girdi. Süreçte, düşük kaliteli ürünlerin payı yüzde 10 arttı.
Daha sonra "bekleme dönemi" başladı ve 2004 yılı başına kadar düşük kaliteli ürün oranı yüzde 56-57 düzeyinde seyretti.2004 başından itibaren ise kriz öncesi kalite düzeyini yakalamak üzere "düzelme dönemi" yaşandı. 2005 ortalarında kriz öncesi kalite kompozisyonu yakalandı. 2006 Haziran ayında da oran, kriz öncesi düzeyin yüzde 4 altına düşerek, yüzde 43 oldu.
En yüksek kalite standardı Marmara Bölgesi'nde gözlendi. Onu sırasıyla Karadeniz, Akdeniz, İç Anadolu ve Güneydoğu-Doğu Anadolu bölgeleri izledi. "Kaliteden kaçış" sürecinde, tüketicilerin açık pazarlardan yaptıkları alışverişi artırdıkları, lider zincirlerden alışverişleri ise kıstıkları gözlendi.
