BİZE ULAŞIN
ANKARA (ANKA) - Orhan Aysezen - CIA Türkiye'nin DEAŞ'tan petrol aldığı iddiası konusunda resmi özür mektubu gönderirken bir başka uluslararası kuruluş IMF, "DEAŞ'ın Suriye'ye petrol dahil enerji ve su sattığını" ortaya koyan bir çalışma raporu yayımladı. Türkiye'de "DEAŞ'a ve ayrılıkçı Kürtlere karşı savaştığı" algısı oluşturulan Suriye hükümetinin DEAŞ ve Kürtlerden petrol aldığı, DEAŞ kontrolündeki bir barajın bakımını yaptığı değerlendirmesi IMF raporuna da yansıdı.
IMF uzmanlarının hazırladıkları ve geçtiğimiz aylarda yayımlanan "Suriye'nin Çatışma Ekonomisi" başlıklı bir "Çalışma Raporu"nda Suriye hükümetinin DEAŞ ve ülkedeki Kürtlerle petrol satın alma anlaşması yaptığı iddialarına yer verildi.
IMF'nin uzmanları tarafından hazırlaan çalışma raporları kurum tarafından yayımlanıyor, ancak kurum açısından bir bağlayıcılığı bulunmuyor.
Raporda "Haberler aynı zamanda Suriye hükümetinin, DEAŞ ya da Kürtlerle, rejim kontrolündeki alanlara su ve enerji gibi temel hizmetlerin temini yanında, hampetrol ve gaz almak için anlaşmaya vardığını belirtiyor" denildi. Kaynak olarak da Y. Sayigh'in Carnegie Endowment için yazdığı "The War Over Syria's Gas Fields" makalesi gösterildi. Raporda Türkiye'yi de ilgilendiren bölümler şöyle:
"-Özellikle Halep çevresindeki şirket ve girişimcilerin ülkeyi terkedip sermaye ve donanımlarını komşu ülkelere götürdüklerine yönelik söze dayalı kanıtlar var. Örneğin birçok Suriyeli küçük ve orta ölçekli girişim ve girişimcinin üretimlerini Türkiye'ye kaydırdıkları ve ürettikleri malları tekrar Suriye'ye sattıkları iddia ediliyor. 2014 yılında, Türkiye'nin Suriye'ye ihracatı yeniden, 2012'deki 500 milyon dolarlık seviyesinden, kriz öncesindeki 1.8 milyar dolarlık düzeyine gelirken, Suriyeliler Türkiye'de yeni tescil edilen işlerin yüzde 26'sına sahipti.
-Kamu hizmetlerinin ülke genelindeki durumu değişken. Hükümetin bütçeye odaklandığı ve harcamaların büyük ölçüde eğitim,yol bakımı, gıda, yakıt, ilaç ve kamuda maaş ve emekli ücretlerine gittiği varsayılıyor.
-Hükümet belediye varlıklarının özel kişilerce işletebileceğini ilan etti. Haberler aynı zamanda Suriye hükümetinin, DEAŞ ya da Kürtlerle, rejim kontrolündeki alanlara su ve enerji gibi temel hizmetlerin temini yanında, Suriye hampetrolünü ve gazını almak için anlaşmaya vardığını belirtiyor. (Örneğin haberler hükümetin DEAŞ ile Rakka yakınlarındaki, DEAŞ'ın tuttuğu hükümetin teknik yardımıyla bakımının sağlandığı Fırat barajı hakkında bir anlaşmaya vardığını gösteriyor.
-Suriye finansal sistemindeki entegrasyon, finansal suç faaliyetleri ve terörizmin finansmanı riskinde belirtilen artışlar nedeniyle aşındı.
-Finansal Hareket Görev Gücü (FATF) DEAŞ'ın petrol ve petrol ürünlerinin, illegal istismarı, gasp ve banka soygunları dahil Suriye'deki suç faaliyetleri yoluyla para toplama yöntem ve kanallarını belirledi. Raporlar paranın DEAŞ parasının bir kısmının Suriye'de kontrol ettiği düzenlenmiş banka şubeleri ve para ve transfer hizmetleri ile hareket ettiğini gösteriyor."
IMF raporuna göre Suriye'de 250 bin kişi öldürüldü, 800 bin kişi yaralandı. 4.7 milyon kişi ülkeyi terkedip Türkiye dahil komşulara sığındı. Avrupa'da 900 bin kişi siyasi sığınma talebinde bulundu. Ülke içinde ise hükümet denetimindeki çoğu kıyı bölgesine ya da Şam'a olmak üzere 7.6 milyon kişi yer değiştirdi. (ANKA)
(HM/ORH)
