AB ülkelerinde hastalıklar kol geziyor
ANKARA (İHA) - Türkiye'nin üye olmak için son 40 yıldır büyük çaba sarfettiği, uğruna reformlar yaptığı Avrupa Birliği'ne (AB) üye 15 ülkede hastalıklar kol geziyor.
Depresyon ve AIDS'in 'en çok rastlanılan' hastalık olduğu AB ülkelerinde yaşayanların başı astım, grip, kalp rahatsızlıklarıyla fena halde dertti. AB ülkelerinde hızla yaşlanan nüfus ise 2030 yıllarında tavan yapacak. Avrupa Topluluğu Komisyonu Sağlığı ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan, "Avrupa'da Sağlık Ortaklıkları" raporunda yer alan bilgilere göre, Avrupa ülkelerinde yaşayan insanların dört birinde herhangi bir zamanda bir çeşit zihinsel rahatsızlık görülüyor.
Rapora göre depresyon yüzde14.4 oranı ile Avrupa'da en sık görülen rahatsızlık olarak belirlendi. Bununla birlikte kanserli hastaların yüzde 33'ünde ve HIV/AIDS ile tüberküloz hastalarının yarısında depresyon tespit edildi. Raporda ayrıca Avrupa'da HIV enfeksiyonunun artışının endişe verici olduğu yazıldı. Avrupa'da 500 bin kişiden fazlası HIV/AIDS ile yaşıyor ve yılda 6 binden fazla insan bu hastalıklan ölüyor. Bazı üye devletlerde örneğin Estonya ve Letonya ve Doğu Avrupa ile Orta Asya komşu ülkelerinde durum çok çarpıcıdır. Bu ülkelerde yaklaşık 2 milyon kişide HIV/AIDS bulunuyor.
Son yıllarda Avrupa'da astım ve alerjilerin artışının çevre sağlığını nasıl etkilediğinin göstergesi olduğunu anlatan raporda, ortalama olarak Avrupalı çocukların yüzde 10'unda astım bulunduğu kaydedildi. Avrupa'da çevresel tütün dumanı ve hava kirliliğinin sağlığı tehdit eden başlıca unsurlar olduğu ifade edilerek, "Sigara kullanmayanlarda akciğer kanser riskini yüzde 20-30 oranında arttırmaktadır. 124 Avrupa şehrinde bu duman ve hava kirliliğine uzun süreli maruz kalmadan kaynaklanan tahmini ölüm sayısı yılda 60 bini bulmuştur" denildi. AB'ye üye 15 ülkede ölümlerin yüzde 42'sini kalp-damar hastalıkları dahil olmak üzere dolaşım sistemi hastalıkları, kanser ise yüzde 25'ini kapsıyor. Ancak Avrupa ülkelerinde bu hastalıkları önleme veya tedavisinde ümit verici gelişmeler meydana geldi. Bazı ülkelerde kanser yüzünden ölüm oranları hızla düşmeye başladı. AB kanser ölüm oranı 1987-1997 yılları arasında yüzde 7.9 oranında düştü. Kalp-damar hastalıklarında ise 15 AB ülkesinde ölüm oranı 1970-2000 yılları arasında yarı yarıya azaldı. Raporda, kalp hastalıklara sahip bayanların sayısı Fransa'ya kıyasla Finlandiya'de 4, Slovak Cumhuriyeti'nde ise 8 katıdır. Akciğer kanserinden ölen erkek sayısı İsviçre'ye kıyasla Macaristan'da 5 kat daha fazla, Hollanda da 4 kat fazladır. Tüberküloz İtalya ile kıyaslandığında Litvanya'da 17 kat daha, Portekiz'de ise 7 kat daha fazla görülüyor. Avrupa ülkelerinin korktuğu hastalıklardan biri de grip gibi solunum enfeksiyonlarıdır.
Avrupa'da 'Human Prion' hastalıkları gibi enfeksiyonlar ile ciddi akut solunum sendromu (SARS) insanların yaşamını etkiliyor, önemli sosyal ve ekonomik sıkıntılara yol açıyor. Raporda, Avian grip salgınının herhangi bir yerde aniden çıkabilecek yeni problemlerin göstergesi olduğu ve bunların Avrupa için bir tehdit oluşturabileceği belirtildi. New York'daki 11 Eylül 2001 terörist saldırısı ile Madrid'deki 12 Mart 2004 saldırısı ve diğer olayların Avrupa halk sağlığını insanların nasıl tehdit edebileceğinin altını çizdiğini vurgulayan raporda, "Bu nedenle yeni Anayasa yürürlüğe girdiğinde kanunla ülkeler arası sağlık tehditlerinin takibini, erken uyarı yapılmasını ve mücadelesini bu bölgede AB sağlık hedefini teşvik edecektir" görüşü yer aldı.
"Avrupa'da Sağlık Ortaklıkları" raporunda AB ülkelerinde hastalıkların seyrinde meydana gelen değişikliklerin nüfusun hızla yaşlanmasına bağlı olduğu öne sürüldü. Söz konusu raporoda, AB ülkelerinde 80 yaş ve üzeri kişi sayısının 2010 ile 2030 yılları arasında yüzde 44 artmasının beklenlendiği, bunun da 15 ülkede toplam 8.1 milyon kişi anlamına geldiği vurgulandı. AB sağlık raporundan bazı notlar:
"Ortalama Ömür Uzunluğu/ erkeklerde İsveç'te 77.4, Malta: 76.1, Portekiz: 72.7, Letonya: 64.8
Akciğer Kanseri Vaka sayısı/100.000 erkekte Macaristan'da 102, Hollanda: 85, Finlandiya: 32, İsveç: 21
Tüberküloz (verem)100.000 kişide Litvanya'da 86, Portekiz: 45.2, Yunanistan: 6.7, İtalya: 6.4,
Ischaemic kalp rahatsızlığı Ölüm oranı/100.000 kadında İrlanda'da 240, Slovak Cumhuriyeti: 226, Finlandiya: 115, Portekiz: 47, Fransa: 29,
İntihar (her 100.000 erkekte ölüm oranı) Macaristan'da 44.4, Finlandiya: 31.4, Portekiz: 7.5 ve Yunanistan'da 4.9".
