Afganistan, mayınları temizliyor

KABİL (İHA) - ISAF yetkililerinin, Afganistan'ın kara mayınlarından arındırılması yönünde başlattığı tahliye çalışmaları devam ediyor. Bölgede, 10 milyona yakın kara mayını bulunuyor.

Afganistan'da mayın haritası bulunmuyor. Bu nedenle mayından hayatını kaybedenlerin sayısında her geçen gün artış görülüyor. ISAF güçlerinin düzenlediği operasyonlarda ele geçirilen mühimmatlar, belirli günlerde imha ediliyor.
Afganistan'da, daha önce Birleşmiş Milletler tarafından yürütülen mayın temizleme çalışmaları özelleştirildi. Kmayın temizleme çalışmaları 13 şirket tarafından yürütülüyor. Yapılan araştırma ve çalışmalara göre, bölgede 10 milyona yakın kara mayını bulunuyor.

3 dolar maliyetle yerleştirilen bir mayının temizlenmesi için bin dolar gerekiyor. Yeri tespit edilerek çıkarılan mayınlar ise, çeşitli yollarla değerlendiriliyor. Toplanan mayınlar, tesislere götürülüyor ve sıcak ortamda eritilmek suretiyle logar kapağına dönüştürülüyor.

Konuya ilişkin bir açıklama yapan ISAF görevlisi Kanadalı Binbaşı Major Steve Kelly, "Kabil'de son 2 ayda toplam 50 bölgede mayın araması yaptık. Çok sayıda anti personel mayınıyla karşılaştık. Şubat ayında bin 500 tanesini imha ettik. Bugün, 2 bin 500 adet Pamze isimli anti personel mayınını etkisiz hale getirdik. Mayınların metal kısmını eriterek, kullanılacak hale sokuyoruz. Bundan sonra Afgan topraklarına anti personel mayını döşenmeyecek. Geçtiğimiz yıl yapılan uluslararası anlaşmaya göre, mayın döşenmemesi kararlaştırılmıştır" dedi.

Bu arada, ISAF güçleri tarafından düzenlenen operasyonlarda ele geçirilen mühimmatlar belirli günlerde toplanarak imha ediliyor. İmha işlemi sırasında açılan çukurlara doldurulan mühimmat, patlayıcı yardımı ile patlatılıyor.

Patlayıcı maddelerin 2001 yılında yapılan savaş sırasında depolandığını ifade eden ISAF görevlisi Fransız Yüzbaşı Patrik Jhon, "Yağmur ve kar nedeniyle deponun üzerine gelen su ile toprak, mühimmatların üzerini kapatarak kullanılamaz hale getirmiş. Bunları kazarak çıkarttıktan sonra, imha ediyoruz" diye konuştu.

KARA MAYINLARININ DÜNYADAKİ DURUMU Yapılan araştırmaya göre, 54 ülkede 340 modelden fazla anti-personel mayının üretildiği tespit edildi. 41 dünya ülkesi, anti-personel mayını üretimine son verdiğini ve ellerindeki mayınları imha ettiğini açıkladı.

Üretici ülkelerden Avustralya 1980, Yugoslavya 1992, ABD 1996, Mısır 1997, Hindistan 1997, Güney Kore 1997, Pakistan 1997 ve Rusya 2000 yılından itibaren, sözleşmede yasaklanan mayın tiplerini üretmediklerini açıkladı.

Dünyanın 70 ülkesinde 45-50 milyon kara mayınının yerleştirilmiş olduğu ve bu nedenle her yıl çoğu çocuk 10 bin kişinin yaralandığı ya da öldüğü vurgulandı. 2000 yılından bu yana dünyanın 76 ülke ve bölgesinde, mayın temizleme operasyonları sürdürülüyor. Bu çalışmalar sonucunda yaklaşık 16 milyon mayının temizlendiği belirtildi. 2002 yılında dünya çapında faaliyet gösteren 8 ayrı mayın temizleme örgütü, toplam 185 milyon metrekarelik bir alanı mayından arındırdı. Bu bölgeler arasında, mayın sorununu üst düzeyde yaşayan Afganistan, Kamboçya, Kosova ve Hırvatistan da bulunuyor.