Dış gebelik hakkında bilinmesi gerekenler

**KADIN HABERLERİ İÇİN TIKLAYIN

**

Dış gebelik erken dönemde tamamen normal bir gebelik gibi seyredebilir. Ama ilerleyen tabloda özellikle tüpün içerisinde embriyo gelişimini sürdürdükçe, çok ince yapıdaki tüp gerildiği için, hastada bir takım karın ağrıları olmaya başlar. Bu karın ağrıları embriyonun gelişme süreci devam ettikçe giderek şiddetlenir.

Adet rötarı olan hastada, ağrıyla beraber zaman lekelenme tarzı kanamalar gözükmektedir. En sonunda tüpün yırtılmasına yol açtığında batın içerisinde ciddi bir kanama tablosu yapabilir. Bu kanama kendini hastada fenalık hissi, baygınlık, çok yoğun şiddetli ağrıyla gösterecektir. Zaten bu aşamaya geldiğinde tanısını koymak da bizler için son derece kolay olmaktadır.

İlk aşamalarında tanı koymak, diğer jinekolojik patolojiler ile karışma olasılığından dolayı biraz daha zordur. Dolayısıyla adet rötarı olan ve gebelik testi pozitif çıkan bir hastanın kendisinde buna uygun olmayan kanama ve ağrı gibi problemler ortaya çıktığında mutlaka hekimine giderek danışması ve muayene olması gerekmektedir.

Erken dönemde tanı konduğunda tedavisi son derece basittir, geç dönemde ancak laporoskapik cerrahi ile tedavi edilmektedir.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Tülin Kocatepe dış gebelik hakkında bilgi verdi.

Dış gebelik erken dönemde tamamen normal bir gebelik gibi seyredebilir. Dış gebelik (ektopik gebelik), anneden gelen yumurtayla babadan gelen spermin birleşerek oluşan embriyonun rahim içinde gelişmesi gerekirken farklı bir bölgede yerleşerek gelişim sürecini tamamlaması anlamındaki anormal bir gebelik durumudur.

Dış gebelik sıklıkla tüplerde gerçekleşmektedir. Dış gebelik bunun yanı sıra rahim ağzı, yumurtalıklar ve batın iç zarı üzerinde de yerleşerek gelişimini sürdürür. Gelişen embriyo büyükdükçe çeperi zaten çok ince olan tüpün yırtılmasına yol açmaktadır. bu yırtılma sırasında bir kaç tane kan damarı zedelendiğinde hastada hayati tablolara yol açabilecek çok ciddi akut karın tablosuyla birlikte batın içi kanama görülebilir. Ancak dış gebelik erken saflarında önlenebiliyor. Böylece ameliyata kadar gitmeden tıbbi tedavilerle bu prosedür tedavi edilebilmektedir.

Dış Gebelik Belirtileri

Dış gebelik belirtileri çoğunlukla hamileliğin 5. ve 14. haftaları arasında görülmeye başlar ve bu belirtiler şu şekildedir.

Tek Taraflı Karın Ağrısı: Dış gebeliğe bağlı olarak yaşanan karın ağrıları genellikle karnın tek tarafında görülür. Ağrılar sürekli ve şiddetli biçimde yaşanabilir.

Vajinal Kanama: Dış gebelik belirtisi olarak meydana gelen vajinal kanamalar normal adet kanamalarından farklıdır. Bu tip kanamalar sık sık durup, tekrar başlayabilir. Kanama açık veya koyu renkli olabilir. Hamileliği henüz fark etmemiş kadınlar bu kanamaları normal adet kanaması ile karıştırabilir.

Omuz Ağrıları: Dış gebeliğin neden omuz ağrısına yol açtığı kesin olarak bilinmemekle beraber kolun bittiği ve omuzun başladığı noktada ağrı yaşanabilir. Bu ağrı genellikle uzandığınız zaman ortaya çıkar.

Sindirim Sistemi: İdrara veya tuvalete çıktığınızda karnın alt kısmında ağrılar hissedebilirsiniz.

İshal ve Kusma: Dış gebelikte ishal ve kusma sık görülen belirtilerdir. Diğer Belirtiler: Baş dönmesi ve gözlerin kararması dış gebeliğin diğer belirtileri arasındadır.

Dış Gebelik Riskini Arttıran Faktörler

Aşağıda listelenen bazı faktörler dış gebelik riskini arttırmaktadır. Daha önce dış gebelik yaşamış olmak. Sigara kullanımı. Uzmanlar, sigara içmenin fallop tüpünün fonksiyonunu olumsuz yönde etkilediğinin altını çiziyor. Ne kadar çok sigara içerseniz dış gebelik riski o kadar artıyor. Daha önce iltihaplı pelvik hastalığı yaşamış olmak. Fallop tüpleri ve çevresindeki dokuyu tahrip eden "endometriozis" adlı hastalığı bulunmak. Daha önce kısırlık tedavisi veya tüp ligasyonu nedeniyle fallop tüplerinden operasyon geçirmiş olmak. Rahim veya fallop tüplerini etkileten enfeksiyonel bir hastalık geçirmiş olmak. Ayrıca kısırlık tedavisinde geçmişte kullanılan bazı ilaçların (superovulation) dış gebeliğe yol açtığı bilinmektedir. Fallop tüplerinin doğuştan hasarlı olması. Nadir görülmekle birlikte progesteron içeren bazı doğum kontrol hapları kullanmak. 35 yaşından büyük olmak. Başarısız olarak uygulanmış rahim içi (spiral) doğum kontrol yöntemleri.

Dış Gebeliğin Riskleri

Dış gebeliğin neden olabileceği fiziksel problemlerden korunmak için erken teşhis şarttır. Dış gebelik ne kadar geç fark edilirse fallop tüplerinin zarar görme oranı o kadar artar ve bu durum ilerde yaşanabilecek gebelikleri olumsuz etkileyerek tekrar dış gebeliğe yol açabilir. Fetüsün tüp içerisinde büyüyerek fallop tüpünü çatlatması iç kanamaya neden olabilir. İç kanama nedeniyle tansiyon aniden düşerek anneyi şoka sokabilir. Bu durum, dış gebeliğin çoğunlukla erken teşhis edilmesi nedeniyle nadir olarak görülmektedir. Tabii, dış gebeliğin anne adayında yarattığı olumsuz etkileri sadece fiziksel problemlere bağlamak doğru olmayacaktır. Fetüsü kaybeden anne adayları bu dönemde büyük bir üzüntü içine girebilir. Üzüntüye bağlı olarak halsizlik, iştah kaybı, konsantre olmakta zorlanma ve uyku problemleri görülebilir. Ayrıca suçluluk duygusu, tepkisizlik, öfke ve aşırı stres dış gebelik sonrası anne adaylarında görülen diğer problemler arasındadır. Bu tip belirtiler genellikle dış gebelik sürecinden 4-6 hafta sonra şiddetlenir. Bazı durumlarda anne adayının içinde bulunduğu olumsuz ruh hali 12 aya kadar sürebilmektedir.

Dış Gebelik Önlenebilir mi?

Dış gebeliği önlemek her zaman mümkün olmayabilir ancak bazı noktalara dikkat ederek dış gebelik riskini düşürebilirsiniz. Örneğin sigara içmenin dış gebelik riskini arttırdığı bilinmektedir. Dış gebeliği önleme konusunda atılması gereken bir diğer önemli adım ise cinsel ilişki sırasında korunmaktır. Yeni bir partneriniz olduğunda, korunmasız cinsel ilişkiye girdikten sonra ya da cinsel yolla bulaşan bir hastalık yaşadığınızı düşünüyorsanız gerekli kontrolleri yaptırmalısınız. Cinsel yolla bulaşan, bel soğukluğu gibi hastalılar pelvik bölgede enfeksiyona yol açarak dış gebelik riskini arttırmaktadır. Daha önce dış gebelik yaşadıysanız ya da dış gebelik riski yüksekse hamileliğin ilk haftalarında daha dikkatli olmalı ve aksatmadan kontrollerinizi yaptırmalısınız.

Dış Gebelik Ameliyatı

Dış gebeliğin sonlandırılması için en sık kullanılan yöntem cerrahi müdahaledir. Operasyon sırasında farklı yöntemler kullanılabilir ancak "laparoskop" ile yapılan operasyonların iyileşme süreci daha kısa olmaktadır ve çok küçük bir bölgeden girildiği için yara izi de küçüktür. Dış gebelikte kullanılan bir diğer yöntemde ilaç tedavisidir. İlaç ancak embriyonun kalp aktivitesi olmadığında ve gebelik hormonu (hCG) seviyesinin 5000'in altında olduğunda kullanılabilmektedir. Gelişmiş dış gebelik için ameliyat seçeneği daha güvenli bir yol olarak kabul edilmektedir.