Halikarnas Mozolesi Malta limanına taş oldu!
Dünyanın yedi harikasından biri olan ve Türkiye'den yaklaşık 160 yıl önce çıkarılan Halikarnas Mozolesi için can sıkıcı bir iddia ortaya atıldı.
Maltalı bir bilim adamı, Halikarnas'ın Mozolesi'nin İngilizler tarafından 1858 yılında bulunduğunu, görkemli mozoleye ait taşların Bodrum'dan HMS Supply isimli donanma gemiyle kaçırıldığını ve Malta'daki Grand Harbour'a getirildiğini ileri sürdü. Skandalın daha büyüğü ise mezara ait mermerlerin, aynı döneme denk gelen 6 yıl içinde Malta'da Cospicua kentinde inşa edilen Dock 1 adlı limanın inşaatı sırasında kullanıldığının anlaşılmasıyla patlak verdi. Maltalı bilim adamı Stephen Brincat, Türkiye'yi anlatan ve İngilizce yayınlanan uluslararası kültür dergisi Cornucopia'da 19'uncu yüzyılda İngilizlerin Bodrum'da yaptığı kazıları anlatan bir makaleden yola çıkarak bu bilgiye ulaştı.
Arşivleri karıştıran Brincat, mozoleden getirilen mermer parçalarının limanın gelecek yıl 12 milyon euro'luk bir projeyle yenilenecek olan Dock 1 kısmının temeli için kullanıldığı bilgisine de ulaştı. Bodrum'da kazıyı yapan İngiliz arkeolog Charles Newton'un, "Zaten Bodrumlular bunu bulsalardı kırar inşaatlarında kullanırlardı" diyerek bu tarihi eserleri Türkiye'den kaçırdığını söyleyen bilim adamının bu iddiası, arkeoloji profesörü Anthony Bonnano tarafından da "Hiç şaşırmadım" sözleriyle karşılandı. Profesör, Malta'nın bu tür tarihi eserlerin taşınmasında ve saklanmasında kullanıldığını belirtti. Malta'da yayınlanan Times of Malta gazetesine göreyse dünyanın 7 harikasından birine ait olan bu gizem, limandaki dibi bile görünmeyen bulanık suyun altında yatmaya devam ediyor.
‘Parçalar Bodrum Kalesi'nden
Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Müdürü Yaşar Yıldız parçaların inşaatta kullanılma ihtimalinin düşük olduğunu kaydetti: "O dönem belki en kötü en değersiz taşlar Malta'ya bırakılmıştır. Malta'dan beni de aradılar ve taşın cinsini sordular ben de mermer olduğunu söyledim. Newton, Halikarnas'ın 50 metre uzunluğundaki anıt mezarındaki taşları direk götürmüyor. O anıt bir depremde yıkılıyor geriye kalan parçalar Bodrum Kalesi'nin yapımında kullanılıyor. Newton kalan parçaları götürüyor. Parçalar arasında Halikarnas'ın mozolesinden kalanlar da var. O dönemdeki boşluktan yararlanıp götürüyorlar."
British Museum'da sergileniyor
Halikarnas Mozolesi'nden geriye kalan parçaların büyük bir kısmı 1406 - 1523 tarihleri arasinda inşa edilen Bodrum Kalesi'nde kullanılmıştı. İngiliz arkeolog Newton 1856-1857 arasında Halikarnas Mozolesi'nde yaptığı kazılar sırasında bulduğu kabartmaları, Mausolos ve Artemisia'nın heykellerini, dört atlı arabanın parçalarını British Museum'a götürdü. Bu dört parça halen Londra'daki British Museum'da sergileniyor.
