İzmir'de sahnelerden Akhisar'ın köylerine uzanan bir trans kadın öyküsü: İhsan Hala

Akhisar’ın Kayışlı köyünde ünü köyü de şehri de aşmış bir “hala” var. O görmeye alışkın olduğunuz halalardan değil. Adı İhsan. O, İhsan Hala.

İhsan Hala Kayışlı köyünde çiftçi bir ailenin en küçük “erkek” çocuğu doğmuş ancak 11 yaşına geldiğinde ailecek İzmir’e taşınmışlar.

Farklılığını henüz İzmir’e gitmeden, çok küçük yaşlardayken fark etmiş. Kendi ağzından okuyalım.

“Ben çocukluğumdan beri böyleyim işte. Böyle yaratılmışım. Annemler tarlaya giderdi tütün kırmaya, ben evde kalırdım hep. Temizlikti, yemekti hepsini ben yapardım onlar gelene kadar. Tarlaya gitmezdim hiç. Hep ev işleriyle ilgilenirdim. Yemek pişireyim, temizlik yapayım, masa kurayım... Bu benim içimden gelen bir şey.”

Kayışlı’dayken de küçük yaşlarda çok süslü püslü, alımlı bir çocukmuş. Komşular laf atarlarmış “satılık mı kiralık mı bu oğlan” diye.

Ancak İhsan Hala o zamandan mücadeleci, öz güvenli bir insanmış. “Satılığım da kiralığım da, ne yapacaksınız?” der, savuştururmuş terbiyesizlik edenleri.

İzmir’e taşındıktan sonra kasetçide çalışmaya başlamış. Orada iyice kendisini keşfeden İhsan Hala, kasetçide çalışmanın da etkisiyle dans etme tutkusunu geliştirmiş.

Oteli olan bir arkadaşı da ona sahneye çıkma teklifi yapmış. Önce çekinmiş İhsan Hala. Patronu ona destek çıkınca sahne günleri başlamış.

Annesi hastalanınca ailesi köye dönmüş “havası iyi gelir” diyerek. İhsan Hala kasetçideki işine ve sahnelere devam etmiş. Annesi sebebiyle sık sık köye gidip gelmeleri başlamış o dönem.

Gide gele alışmış köye, İzmir’den de soğumuş. Toprağı çekmiş İhsan Hala’yı. Annesinin rahatsızlığı ilerleyince de temelli taşınmış köye. İlk başlarda büyük şehirden iki kahvesi dışında bir şeyi olmayan köye gelmekten ötürü zorlansa da alışmış.

Köye taşındıktan sonra asıl zor günleri başlamış. Esrar satıyor, kadın satıyor, kendini satıyor diye iftira etmişler. O sabırla göğüs germiş, iyilikle karşılık vermiş bu tavırlara.

“Bir yıl sürdü. Ama hep yardım ettim komşularıma. Cam mı silinecek? Gittim yardıma. Hiç kimseye hayır demezdim. Temizlik olacak derlerdi, hemen giderdim. Konuşmayanlar oldu. Sonra tabii hepsi özür diledi ne kadar iyi bir insan olduğumu görünce. Şimdi bir hafta gözükmeyeyim hemen “Hala neredesin, özledik seni” diyorlar.” Diye anlatıyor o günlerini köyün İhsan Halası. Bir trans kadının kendini bir köyde kabullendirmesi içimizi ısıtsa da bu kadar sabırlı, metanetli biri olmasa, iyilikleriyle kendini kanıtlayamasa akıbeti ne olurdu… Bunu da not düşmek gerek.

Bu süreçte çok üstüne geldikleri bir gün çıkmış köy meydanındaki kahveye “Siz beni biriyle yakaladınız mı? Hayır. Karınıza, çocuklarınıza bir şey yaptım mı? Yok. Size karşı bir şeyim var mı? Yok. Bu hayat benim hayatım. İstersem bomba koyarım patlatırım istersem veririm, size ne!” diye fırçalamış köylüyü. O günden sonra da kabullenmişler onu. “Hala” diye çağırmaya başlamışlar.

İhsan Hala aynı zamanda bir Bülent Ersoy hayranı. Evinin her yanı Bülent Ersoy’un resimleriyle dolu. Onunla tanışmak, beraber sahneye çıkmak en büyük hayali.

Çok da bakımlı bir kadın İhsan Hala. Koluna ayrı, bacağına ayrı kremleri, duş jelleri, makyaj malzemeleri eksik etmiyormuş. Köydeki düğünler onun şovları ve danslarıyla köylüye mutluluk ve heyecan saçtığı organizasyonlara dönüşüyormuş. Allı, tüllü, boncuklu elbiseleriyle de bir moda ikonu gibi köyde.

43 yaşındaki İhsan Hala fiziğine, sağlığına da çok dikkat ediyor. Her sabah 6 km yürüyor, akşamları salata dışında bir şey yemiyormuş köylük yerde olmasına rağmen.

Ancak İhsan Hala için hayat hiç kolay değil. Tavuklarının verdiği günlük 20 yumurtayla ve iş çıktıkça evlere temizliğe giderek geçinmeye çalışıyor. Evi kira ve büyük ekonomik zorluklar yaşıyor.

Yeniden sahnelere çıkmak istese de kostümü, peruğu olmadığından sahne alamıyormuş İhsan Hala. Ancak köyde mutlu olduğunu, bir yere gitmek istemediğini söylüyor.

Annesi ölünce başını kapamış. Kuran okuduğunu, sık sık Yasin indirdiğini söylüyor. İnançlı biri. Köyün hocasına da ölünce onu kendisinin yıkamasını rica etmiş.

İşte Kayışlı Köyü’nün “hala”sı, Türkiye’nin en özel kadınlarından biri olan İhsan Hala’nın hikayesi böyle. Bu heyecan ve ilham verici hikayenin kahramanı İhsan Hala, köyde kendine bir yaşam bulabilmek için cinselliğinden vazgeçmiş bir kadın. “Bu yaştan sonra zor evlilik falan” diyor.

Türkiye bir gün trans kadınların istedikleri yerde, istedikleri şekilde, yadırganmadan, severek, sevilerek, aşık olarak, özgürlüklerini ipoteklemeden yaşayabildiği bir ülke olur umarım. Çok güzelsin, çok iyisin İhsan Hala.

İhsan Hala'nın hikayesini anlatan kısa metrajlı belgeseli izlemek isterseniz, buyrunuz.