BİZE ULAŞIN
ABD’li bilim insanları, dünyanın en eski su arıtma tesislerinden birini ortaya çıkardı. Gautemala’nın kuzeyindeki Tikal kentinde bulunan Corriental rezervuarında, Mayalılar tarafından inşa edilen iki bin yıllık tesisin kalıntıları bulundu.
Araştırmacılar, antik Mayalıların ana su kaynaklarından birini temizleyen sistemin inşasında kuvars kristalleri ve zeolitten yapılma bir süzgeç kullanıldığını belirtti. Suyun içindeki zararlı mikropları ve alimunyum gibi ağır metalleri temizleyen kuvars ve zeolit bugün kullanılan modern su filtreleme sistemlerinde de kullanılıyor.
Cincinnati Üniversitesi’nden antropolog Barnett Tankersley, “İlginç olan şey, 2000 yıl önce inşa edilen su arıtma sisteminin bugün de işe yarayabilecek olması. Muhtemelen Mayalılar, dünyanın ilk modern su artıma tesisini inşa etti. Bu dönemde Avrupa ve Mezopotamya’da böylesi yoktu” ifadelerini kullandı.
Bilim insanları, diğer Maya şehirleri gibi Tikal’in suya ulaşmanın zor olduğu kireç yatakları üzerine inşa edildiğini belirti. Yılın uzun bir döneminde kuraklık yaşanan bölgeye içme suyunun taşınmasının bölgedeki nüfusu ve iş imkanlarını artıdığı ifade edildi.
Bununla birlikte araştırmacılar, Tikal’e zeolit taşının, şehrin kuzeyindeki Bajo de Azucar’dan getirilmiş olabileceğini söyledi.
Konuyla ilgli açıklama yapan Profesör Bnicholas Dumming, bölgede yaşanan bir volkanik patlamanın ardından zeolit ve kuvars gibi minerallerin açığa çıktığını söyledi.
Dumming, “Patlamanın ardından ortaya çıkan berrrak ve tatlı su meşhurdu. Bajo de Azucar’daki suyu şişelere depolamak için çalışan işçilere dair kanıtlarımız var. Mayalılar patlamayla ortaya çıkan zeolit ve diğer minerallerin suyu temizleyebildiğini keşfetti ve ardından bu maddeleri Tikal’e taşıyarak bir su artıma sistemi inşa etti” ifadelerini kullandı.
Maya uygarlığı, Kızılderili Maya halkları tarafından kurulan Kolomb öncesi Amerika uygarlıklardan birisini oluşturuyor.
Bir Orta Amerika medeniyeti olan Maya uygarlığı, binlerce yıl boyunca Meksika'nın güneydoğusundan, Honduras, El Salvador ve Guatemala'ya kadar uzanan bölgede hüküm sürdü. “Eski Mayalar”ın astronomi, matematik, mimari ve sanat gibi birçok alanda ileri bir uygarlık düzeyinde oldukları yapılan keşiflerle ortaya çıktı. Son Maya devleti, 1901’de başkent Chan Santa Cruz’un Meksika tarafından işgaliyle ortadan kaldırıldı.
