Reel sektörde, Eylül ayında hem enflasyon beklentisi hem de güvenin gerilediği belirlendi.
Reel kesimin üretici fiyatları (ÜFE) bazında gelecek bir yılda beklediği enflasyon oranı Eylül'de önceki aya göre 0.5 puan düşerek yüzde 8'e inerken, üretim, sipariş, stok, istihdam, ihracat, yatırım gibi bileşenlere dayanarak hesaplanan reel kesim güveninin ise 4.4 puan birden gerilediği belirlendi.
-REEL SEKTÖRÜN GÜVENİNDE HIZLI DÜŞÜŞ-
Merkez Bankası, her ay imalat sanayinde gerçekleştirdiği İktisadi Yönelim Anketi ve buna dayanarak oluşturduğu Reel Kesim Güven Endeksi'nin Eylül ayı sonuçlarını açıkladı. Toplam bin 270 işyeriyle görüşülerek gerçekleştirilen anket kapsamında çeşitli kriterler bazında derlenen bekleyişlere göre oluşturulan Reel Kesim Güven Endeksi'nin önceki ay 112.8 olan değeri, Eylül'de 4.4 puan düşerek 107.8'e indi.
Endeksin bileşenlerinden toplam sipariş endeksi 3.5 puan artarak 94.3'e, ihracat sipariş miktarı 6.3 puanlık artışla 120.9'a çıkarken, endeksin diğer bileşenlerinde ise hızlı düşüşler yaşandı.
Endeks değeri üretim hacminde 7.1 puan düşerek 119.4, toplam istihdamda 2.7 puan düşerek 112.3, toplam sipariş miktarında 20.7 puan birden düşerek 108.6, sabit sermaye yatırımında 21.4 puanlık düşüşle 106.2, genel gidişat konusunda da 2.2 puan düşerek 105.6'ya indi.
Bu arada mamul mal stoku endeksinin değeri 5.2 puanlık artışla 95.2'ye yükseldi. Ancak, bu endekste ters kodlama söz konusu olduğu için değerin artması stok azalışına işaret ediyor.
-ENFLASYON BEKLENTİSİNDE DÜŞÜŞ-
Reel kesimin güvenindeki hızlı düşüşe rağmen, ileriye yönelik enflasyon beklentisinde de düşüş olduğu gözlendi. İşyerlerinin gelecek 12 aya ilişkin ÜFE bazında enflasyon beklentilerinin ağırlıklı ortalaması, önceki aya göre 0.5 puan düşerek yüzde 8'le son ayların en düşük düzeyine indi. Haziran ayında yüzde 9'un üzerinde bulunan gelecek 12 aya ilişkin enflasyon beklentisi, Temmuz'da yüzde 8.9, Ağustos'ta da yüzde 8.5'e inmişti.
-FAİZDE DÜŞÜŞ BEKLEYENLER ARTTI-
Bu arada gelecek üç aylık dönemde kısa vadeli YTL kredi faiz oranlarında düşüş bekleyenlerin oranı yüzde 25.9'dan yüzde 35.3'e çıkarken, artış bekleyenlerin oranı yüzde 8.9'dan yüzde 8.7'ye, faiz düzeyinin aynı kalacağı beklentisinde olanların oranı da yüzde 65.2'den yüzde 56'ya geriledi.
Son üç aydaki üretim hacmine yönelik yanıtlar itibarıyla, Haziran ayında başlayan yavaşlama eğiliminin hızlanarak sürdüğü görüldü. Son üç ayda alınan iç piyasa siparişleri eğiliminde güçlenme sürerken, ihracat siparişlerindeki yavaşlama eğiliminin belirgin biçimde devam ettiği gözlendi. Mevsim normallerine kıyasla yapılan değerlendirmelerde, mevcut toplam siparişlerin düşük olduğu yönündeki değerlendirmeler Ağustos ayına göre bir miktar zayıfladı.
Mamul mal stoklarının mevsim normalleri üzerinde olduğu yönündeki değerlendirmelerde ise önceki aya kıyasla azalışın devam ettiği belirlendi.
Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, ihracat sipariş miktarı artış beklentisinin Ağustos ayındaki zayıflamadan sonra yeniden güçlendiği, iç piyasa siparişlerindeki artış yönlü beklentilerde ise Ağustos ayında başlayan zayıflamanın devam ettiği görüldü. Gelecek üç aydaki üretim hacmi artış beklentisinde de zayıflama eğilimi sürdü. Sabit sermaye yatırım harcamasında bir önceki ayda güçlenen artış beklentisinin önemli ölçüde zayıfladığı, istihdamdaki artış beklentisinin ise zayıflayarak devam ettiği belirlendi.
Ortalama birim maliyetlerinin son üç aydaki artış eğiliminde güçlenme devam ederken, gelecek üç aydaki artış beklentilerinde önceki aya kıyasla artış yaşandı. Gelecek üç aydaki satış fiyatları artış beklentilerinde ise önceki aya göre zayıflama sürdü.
Sanayi dalındaki genel gidişat konusunda iyimserler lehine olan seyrin, Ağustos ayında bir önceki aya göre zayıflayarak devam ettiği gözlendi. Ağustos ayında, içinde bulunduğu sanayi dalı hakkında bir ay öncesine kıyasla daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 17.6, daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 12 olarak ölçüldü.
ANKA