Rusya Amerikalı örgütü sınır dışı ediyor

Rus yetkililerin faaliyetlerine son vermesini istediği ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID), bu ülkedeki ofislerini kapatacağını açıkladı.

Rus hükümeti iç siyasete karışmakla suçladığı örgütün kapanması için 1 Ekim’e kadar süre tanımıştı.

Rusya’da 20 yıldır görev yapan USAID yardım projeleri ve demokrasiyi güçlendirme programlarına 3 milyar dolar harcamıştı.

Karar Rus hükümetinin demokrasi yanlısı grupları bastırmaya çalışmakla suçlandığı bir döneme rastlıyor.

Dışişleri Bakanlığı konuya dair açıklamasında "Kararın esas nedeni ajans yetkililerinin çalışmalarının daima bahsedilen kalkınma ve insanı işbirliği hedeflerinden uzak olması. Sağladığı finansmanla siyasi süreçleri etkileme girişimlerinden bahsediyoruz" ifadelerini kullandı.

BBC Moskova muhabiri Steve Rosenberg, Rus yetkililerindış kaynaklı fonları kullanarak siyasi huzursuzluğu kışkırttığına inandığı Sivil Toplum Kuruluşları (STK) konusunda giderek daha şüpheci olduklarını söylüyor.

Bu senenin başlarında Devlet Başkanı Vladimir Putin, yeniden seçilmesinin ardından yapılan protesto gösterilerinin ABD'nin finanse ettiği STK'ler tarafından düzenlendiğini iddia etmişti.

Karardan etkilenecek kuruluşlardan biri seçim izleme faaliyetleri yürüten Golos. Golos kısmi olarak USAID tarafından finanse ediliyor.

Golos’un geçen seneki parlamento seçimlerinin ardından seçimlere yolsuzluk karıştığını ortaya çıkarması, sokaklarda Kremlin karşıtı bir dizi büyük eylem düzenlenmesini tetiklemişti.

ABD ‘kararlı’

USAID’in çekilme kararını açıklayan ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nulland “Rusya’da demokrasi, insan hakları ve daha dirençli bir sivil toplumun gelişimini destekleme konusunda kararlılığımız devam ediyor. Rus STK’lerle işbirliğimize devam etmeyi dört gözle bekliyoruz” dedi.

Kremlin’in kararının arkasında yatan nedenler konusunda açıklama yapmaktan kaçınan Nulland, “buna artık ihtiyaçları olmadığını düşündükleri” konusunda bir hissiyat olduğunu söyledi.

ABD, Rusya’daki çalışmalarına Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra başladı ve insan hakları, sivil toplum ve çevre konularında çok geniş kapsamlı programlara 2,7 milyar dolar harcadı.

USAID bu sene Rusya’daki çalışmalarına 50 milyar dolar harcayacaktı.

Rus insan hakları savunucuları USAID’in sınır dışı edilmesi kararını kınadı.

Golos Başkanı Liliya Shibanova kararı “kötüye işaret” olarak yorumlarken, seçim gözlemcileri için fon kaynaklarının çok kısıtlı olduğunu ve başka STK’lerin de Rusya’yı terk ettiğine tanık olacaklarını düşündüğünü söyledi.

Moskova Helsinki Grubu Başkanı Lyudmila Alekseyeva, “bedava hukuki danışmanlık, eğitim programları ve benzeri faydalı hizmetlerin” kaybından ABD’den çok Rus halkının zarar göreceğini söyledi.

Putin’in bir önceki devlet başkanlığı döneminde, 2007 senesinde, eğitim programlarına destek veren British Council de benzer baskılara maruz kalmıştı.

Alexander Litvinenko’nun Londra’da zehirlenmes üzerine yaşanan tartışmanın ardından, Moskova elçiliği ofislerinin kapatılmasına karar vermiş ve vergi soruşturması başlatmıştı.

Konsolosluğun şu anda Rusya’da çalışan tek bir ofisi bulunuyor.