Tony Blair'in 'Sir' unvanının geri alınması için başlatılan kampanya 600 bin imzayı geçti

İngiltere'nin eski Başbakanı Tony Blair'e verilen şövalye unvanının geri alınması için çağrıda bulunan dilekçeyi 600 binden fazla kişi imzaladı.

İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth, 1997'den 2007'ye kadar iktidarda olan İşçi Partisi'nin eski liderine, 1 Ocak'ta, ülkenin en eski ve en kıdemli şövalye nişanı olan Jartiyer Nişanı verilmişti. Böylece adının önüne 'Sir' unvanı eklenen Blair, bunu "muazzam bir onur" olarak nitelendirmişti.

Ancak imza kampanyasını düzenleyenler, Blair'in Irak savaşındaki rolünün onu birçok ölümden "kişisel olarak sorumlu" kıldığını belirtiyor ve Blair'i "savaş suçu" işlemekle suçluyor.

İşçi Partisi lideri Keir Starmer ise Balir'in bu unvanı "hakettiğini" söyledi.

Hükümetten bir yetkili de, İngiltere için pek çok iyi şey yapmış olan" eski başbakanın bu şekilde ödüllendirilmesinin "doğru olduğunu" kaydetti.

Blair'e bu unvanın verilmesi Kraliçe 2. Elizabeth'in kararıydı ve bu unvanı en son Muhafazakar Partili eski başbakan John Major'a vermişti.

Kampanyalarda 10 bin imza sayısına ulaşan dilekçelere hükümetin yanıt vermesi, 100 bin imzayı aşanların ise parlamentoda tartışılmak üzere değerlendirmeye alınmasını gerektiriyor.

'Savaş suçlarından sorumlu tutulmalı'

Ses sanatçısı ve sunucu Angus Scott tarafından change.org web sitesinde başlatılan kampanyanın dilekçesinde, Blair'in görevdeyken "hem Birleşik Krallık anayasasına hem de toplumunun dokusuna onarılamaz zararlar verdiğini" söylüyor.

Dilekçede Blair ile ilgili şu ifadeler yer alıyor:

"Sayısız masum, sivil ve askerin ölümüne neden olan çatışmalardan şahsen sorumluydu. Sadece bu yüzden savaş suçlarından sorumlu tutulmalı."

"Tony Blair, başta Kraliçe olmak üzere kamunun kendisini herhangi bir şekilde onurlandırmasına, en az layık olan kişidir."

Hükümet tarafından Kraliçe'nin onayı için hazırlanan Yeni Yıl Onur Listesi'nden farklı olarak, Jartiyer Nişanı Kraliçe tarafından kişisel bir hediye olarak veriliyor.

Onurların Düşürülmesi Komitesi, bu şekilde verilen şövalyeliklerin kaldırılmasını talep edemiyor.

2014 yılında hukuk ve ceza hukuğu alanındaki hizmetlerinden dolayı şövalyelik verilen eski Başsavcı ve İşçi Partisi Lideri Sir Keir Starmer, "[Boris Johnson]'ın bir onur verilme hakkını kazandığını sanmıyorum. Bence Tony Blair kazandı" dedi.

Muhafazakar Bakan Maggie Throup ise konuyla ilgili LBC radyosuna şunları söyledi: "[Tony Blair] birçok iyi şey yaptı ve önceki başbakanlarımızı onurlandırmamızda yanlış bir şey yok."

Yaşayan diğer dört eski başbakandan yalnızca Sör John Major, şövalyelik düzeyinde bir unvan aldı. Gordon Brown, David Cameron ve Theresa May'e ise henüz böyle bir unvan verilmedi.

• Eski İngiltere Başbakanı Tony Blair: ABD'nin Afganistan'dan çekilmesi trajik, tehlikeli ve gereksiz
• Irak Savaşı raporunu yazan Sir John Chilcot: Tony Blair halka doğruyu söylemedi

Ancak Aşı ve Halk Sağlığı Bakanı Throup, Blair'e verilen nişanın "diğerlerinin de aynı şekilde tanınması için kapıları açtığını" söyledi.

BBC Radio 4'un World at One programına katılan Blair'in destekçisi ve İşçi Partisi Milletvekili Peter Kyle, "Şövalye unvanı için mutluyum. Sizinle eşcinsel bir erkek olarak konuşuyorum. Bugün sahip olduğum özgürlüklerin neredeyse tümü Blair hükümeti tarafından bana verildi. Bence sırf bunun için bile şövalyeliği hak ediyor" dedi.

2009'da ABD Başkanı George W Bush, "yurt dışında demokrasi, insan hakları ve barışı teşvik etme çabaları" nedeniyle Blair'e, ABD'nin en yüksek sivil onuru olan, Başkanlık Özgürlük Madalyası'nı takdim etmişti.

Ancak İngiltere'nin Irak savaşına katılmasına ilişkin 2016 Chilcot Raporu, Tony Blair'in hükümetinin silahsızlanma için tüm barışçıl seçenekler tükenmeden, ABD liderliğindeki işgale katılmayı seçtiğini ortaya koydu.

Ayrıca raporda, eski devlet başkanı Saddam Hüseyin'in devrilmesinden sonra Irak için yapılan planlama ve hazırlıkların "tamamen yetersiz" olduğu belirtiliyordu.