BİZE ULAŞIN
ANKARA(ANKA) - Oran, "Gelinen aşamada vatandaş bankalara; bankalar ve şirketler ise yurt dışı kreditörlere borçlu. Türkiye, 30 Mart yerel seçimlerine tüm kesimleriyle gırtlağa kadar borç içinde giriyor" dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Oran yaptığı açıklamada, AK Parti'nin iktidara geldiğinde 2 milyar TL'nin altında bulunan tüketici kredilerinin, 125 katlık artışla 249.5 milyar TL'ye yükseldiğini belirterek, "Bireysel kredi kartları ile birlikte hane halkının toplam borç yükü 52 kat büyüyerek 6.3 milyar TL'den 333.6 milyar TL'ye ulaştı. Kredi kartı sayısı 2002 sonundan bu yana yüzde 261 artışla 57 milyona ulaştı. AKP döneminde vatandaşın cebine net 41 milyon adet yeni kredi kartı konuldu" ifadelerine yer verdi.
3 milyon dolayındaki yurttaş, tüketici kredisi veya kredi kartı borcunu ödeyemediği için "kara liste"de yer aldığını vurgulayan Oran şunları kaydetti:
"AKP, halkı sürekli borçla tüketmeye teşvik etti; bankacılık sektörünün yurt dışından borç olarak sağladığı kaynaklar tüketici kredisi şeklinde başta konut olmak üzere tüketime pompalandı. Tüketici kredisi ve kredi kartlarıyla henüz kazanılmamış gelirler üzerinden borçlanarak tüketen vatandaşlara sanal bir refah süreci yaşatıldı. Borçlar dağ gibi büyürken, vatandaşın sahte zenginleşme algısı oya tahvil edildi. AKP döneminde, Türkiye'nin önceki 80 yıldaki toplam dış borç stoku üçe katlandı. 2002 sonunda 129.6 milyar dolar olan dış borç 400 milyar dolara yaklaştı. Gelecek bir yıl içinde yapılması gereken dış borç ödemesi ise 163 milyar dolar."
Oran, Türkiye'nin, 30 Mart yerel seçimlerine tüm kesimleriyle ağır borç yükü altında girdiğini ifade ederek, gelinen aşamada vatandaşın bankalara; bankalar ve şirketlerin ise yurt dışı kreditörlere gırtlağına kadar borçlu olduğunu vurguladı. Oran şöyle devam etti:
"AKP döneminde Türkiye borçlanma rekoru kırdı. Halk sürekli borçla tüketmeye teşvik edildi; bankacılık sektörünün yurt dışından borç olarak sağladığı kaynaklar tüketici kredisi şeklinde başta konut olmak üzere tüketime pompalandı. Tüketici kredisi ve kredi kartlarıyla henüz kazanılmamış gelirler üzerinden borçlanarak tüketen vatandaşlara bir sanal refah dönemi yaşatıldı. Vatandaşın sahte zenginlik algısı oya tahvil edildi. Bankacılık sektörünün sürekli tüketici kredileri ve kredi kartları ile fonladığı, adeta kaynak bombardımanına tuttuğu iç tüketim canlandıkça, ithalat, dış ticaret açığı ve buna bağlı olarak cari açık büyüdükçe büyüdü. Gelinen aşamada vatandaş bankalara; bankalar ve şirketler ise yurt dışı kreditörlere borçlu. Türkiye, 30 Mart yerel seçimlerine tüm kesimleriyle gırtlağa kadar borç içinde giriyor."
AKP'nin iktidara geldiği 2002 yılının sonunda 2 milyar TL'nin altında bulunan toplam tüketici kredilerinin, aradan geçen sürede tam yüzde 12 bin 544 oranında (125 kat) artarak bu yılın Ocak sonu itibariyle 249.5 milyar TL'ye ulaştığının altını çizen CHP'li Oran, şu ifadeleri kullandı:
"Tüketici kredilerinin 111 milyarını konut, 8.4 milyarını taşıt kredileri, yaklaşık 130 milyarını ise diğer krediler oluşturuyor. 2002 sonundan bu yana tüketici kredileri içinde en hızlı artış yaklaşık 417 katla konut kredilerinde yaşandı. Aynı dönemde bireysel kredi kartı borçları da yüzde 1.841 oranında (18.4 kat) artarak 4.3 milyar TL'den 84.1 milyar TL'ye yükseldi. Böylece tüketici kredileri ile bireysel kredi kartı borçlarının toplamından oluşan hane halkı toplam borç yükü, AKP döneminde 52 kat büyüyerek 6.3 milyar TL'den 333.6 milyar TL'den ulaştı. Türkiye'de 1970'li yıllardan itibaren kullanılmaya, daha çok 1980'lerde yaygınlaşmaya başlayan kredi kartlarının sayısı 2000'li yıllarda katlanarak büyüdü. 1997 yılında 5 milyonun altında bulunan, 2001 sonunda 14 milyona yaklaşan kredi kartı sayısında, asıl patlama AKP döneminde yaşandı. Ocak 2014 itibariyle 57 milyon adede yaklaşan kredi kartı sayısı 2002 sonundan bu yana yüzde 261 oranında artış gösterdi. Bu dönemde vatandaşın cebine net 41 milyon adet yeni kredi kartı konuldu."
Oran, kredi kart sayısındaki artışa paralel olarak bu kartlarla yapılan alışveriş ve nakit çekimlerin hacminde yaşanan hızlı büyümenin de son yıllarda ivme kazandığına dikkat çekerek, şöyle dedi:
"008 yılında alışveriş ve nakit çekim olmak üzere toplam 185.5 milyar TL olan kredi kartı işlemlerinin tutarı 2013 yılında 424 milyar TL'ye ulaştı. Bu da GSYH'de yaklaşık yüzde 72 paya sahip olan özel tüketim harcamalarının yüzde 40'ına yakın bir orana denk geliyor. Geçen yılın tümünde kredi kartlarıyla 387 milyar TL'lik alışveriş, 37 milyar TL'likde nakit çekim işlemi gerçekleştirildi. Bireysel ve kurumsal tüm kredi kartlarındaki toplam borç bakiyesi 2002-2013 döneminde 21 kat büyüyerek 94.9 milyar TL'ye ulaştı. 2002 sonunda sadece 4.3 milyar TL olan bireysel kredi kartı sahiplerinin borç yükü, 2013 sonunda 83.8 milyar TL'ye yükselirken; 2004 sonundan itibaren kayıtlara giren kurumsal kredi kartı sahiplerine ait borç yükü de aynı tarih itibariyle 11.1 milyar TL oldu. 2002 sonuna göre bireysel kredi kartlarındaki borç bakiyesi yaklaşık 18 kat, kurumsal kredi kartlarındaki toplam borç yükü ise 54 kat artış gösterdi.
Farklı aylarda borcunu ödeyemediği için kara listeye alınanlarla ilgili mükerrerlik giderildikten sonra; başka deyişle bir kişinin yıl içinde bir kez sayılması durumunda tüketici kredisi borcunu ödemeyenlerin 2009 sonunda 169 bin 590 olan sayısı, 2013 sonunda 1 milyon 215 bin 308'e ulaştı. Kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin sayısı da 272 bin 18'den 1 milyon 738 bin 794'e yükseldi. Böylece 'kara listede' yer alanların toplam sayısı 441 bin 608'den 2 milyon 954 bin 102'ye yükselerek 7'ye katlandı."
