BİZE ULAŞIN
Çağıl Kasapoğlu
BBC Türkçe, Batman
AKP'li seçmen: "Kürt sorunu vardır ama eski ret ve asimilasyon bakımından Kürt sorunu yoktur."
Batman, HDP'nin barajı geçmesi durumunda AKP'nin milletvekili kaybedebileceği illerden biri.
Buradan meclise gidecek toplam milletvekili sayısı dört. 2011 genel seçimlerinde AKP iki milletvekili çıkarmış, HDP de bağımsız adaylarından ikisini meclise göndermişti.
Yerel seçimlerde BDP olarak yüzde 55, cumhurbaşkanlığı oylamasında Selahattin Demirtaş ile yüzde 60 oy alan HDP, bu sefer Batman'da yüzde 70'e ulaşıp en az üç milletvekili çıkarmayı hedefliyor.
Diğer yandan AKP, daha önce Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile girdiği 2011 seçimlerinde elde ettiği yüzde 36'lık oy oranını ve cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki yüzde 38'lik kazanımını arttırma amacında.
Hür Dava Partisi Hüda Par da, özellikle HDP'nin baraja takılması durumunda, kentten bağımsız bir milletvekili çıkarmayı hedefliyor.
Partinin bağımsız adayı Aydın Gök, yerel seçimlerde yarışmış ve 13 bin oy alarak BDP ve AKP'den sonra üçüncü sıraya yerleşmişti.
Kobani olayları sonrası güvenlik kaygısıAncak partilerin alacağı oy tartışmalarına geçmeden, Batman'da bunun kadar sık konuşulan bir konunun daha olduğunu vurgulamak lazım: Güvenlik endişeleri.
HDP'li seçmenlere göre ise Erdoğan'ın çıkışı çözüm sürecini zayıflatıyor ama "Partinin barajı aşmasıyla süreç de amacına ulaşacak."
Türkiye'de 1990'lı yıllarda faili meçhul cinayetlerin, kayıpların, şiddet olaylarının en sık yaşandığı illerden biri Batman.
Geçen seneki Kobani protestolarının da en yoğun olduğu ve gergin geçtiği yerlerden.
Dolayısıyla HDP'nin barajı geçme ve Hüda Par'ın da oylarını arttırma hedefinin seçim günü ve sonrası sokaklara nasıl yansıyacağı tartışılıyor kentte.
"Hizbullah - PKK çatışması" olarak yansıyan 6-8 Ekim olaylarında tırmanan gerginliğin 1990'ların karanlık dönemini hatırlattığını söyleyenler, bu dönemin tekrar yaşanmamasını temenni ediyor.
Hüda Par her ne kadar Hizbullah bağlantısını reddetse de halk arasında hala örgütle beraber anılıyor.
Kimilerine göre HDP'nin de "silahlı mücadelenin gölgesinde Türkiye partisi olma çabası" kabul görmüyor.
'AKP bayrakları indiriliyor' iddiasıKent merkezinde ve dolaştığım mahallelerde AKP'den çok HDP ve Hüda Par flamalarına daha sık rastladım.
AKP'nin bayrakları, flamaları ise yalnızca kendi seçim lokalleri ve parti il binaları çevresinde görülüyor.
Bunun sebebini sorduğum AKP seçmeni, belediyenin de desteğini alan HDP'nin gece itfaiye araçlarıyla flamaları kaldırdığını söylüyor. HDP'liler ise bu iddiaları reddediyor.
Batmanlı seçmenler arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Kürt sorunu yoktur" çıkışı farklı tepkilere neden olmuş.
HDP seçmeni, Erdoğan'ın 10 yıl önceki "Kürt sorunu benim sorunumdur" sözlerini hatırlatıp çözüm sürecinin inandırıcılığını eleştirirken, il binası yanındaki çay ocağında toplanan AKP'li seçmenler ise "Kürt sorunu yoktur" sözlerinin yanlış anlaşıldığını söylüyor.
Ömer Gökdemir, "Tabii ki Kürt sorunu vardır" diyor, "Ama eski ret ve asimilasyon bakımından Kürt sorunu yoktur. Çözümü, barışı Erdoğan getirdi."
HDP'li Ramazan Ahalday'a göre ise Erdoğan'ın bu çıkışı çözüm sürecini zayıflatıyor ama "HDP'nin barajı aşmasıyla süreç de amacına ulaşacak."
Ezidi adaya bakışBatman'da öne çıkan konulardan biri de HDP'nin Ezidi adayı Ali Atalan.
Atalan "Ezidi toplumu adına aday gösterilmem Kürt halkı içinde ve Batman'da olumlu karşılandı" diyor.
Zaten ilde Batman'ın farklı kültür yapısını yansıttığı için HDP'ye desteğin güçlü olduğu anlaşılıyor.
Ancak bir çay ocağında görüştüğüm üç gençten, oyunu HDP'ye vereceğini söyleyen öğrenci Mehmet, Ali Atalan'ın "Mardin'den aday gösterilmesinin onların inançları doğrultusunda daha doğru olduğu" görüşünde.
HDP'li seçmen Mihriban: "Bizim Kürt kimliğimizi korumamız yükümlülüktür."
Batman'ın muhafazakar yapısına dikkat çeken Mehmet, "O bizi anlayamayabilir" diyor.
Birçok mahalle ve ilçeyi dolaşan HDP yetkilileri ise gelen tepkilerden, ilgiden memnun.
HDP milletvekili adayı Saadet Becerikli, "Ziyaretlerde herkes Ali Atalan'ı soruyor, onu tanımak istiyorlar. Bizi bağırlarına basıyorlar" diyor.
Sosyoloji öğrencisi Mihriban İlbaş da toplumun birçok kesimini temsil ettiği için oyunu HDP'den yana kullanacağını söylüyor.
Batman'da Ezidi kampındaki çocuklar ve kadınların gelir kaynağı sağlamaları için kendi yaptıkları el işlerini merkezde satan Mihriban da din ayrımı yapmadan "Bizim Kürt kimliğimizi korumamız yükümlülüktür" diyor.
'Erdoğan tabii ki çıkıp konuşacak'AKP'li seçmenlerin oy eğilimleri, milletvekili adaylarının özelliklerinden çok, Cumhurbaşkanı Erdoğan sevgilerinden kaynaklanıyor gibi görünüyor.
Terzi HAcı Abdullah: "Adayları beğenmiyorum ama bizim dava uğruna oyumu vereceğim parti AKP."
AKP'den önce oyunu DYP'den yana kullanan Batmanlı terzi Hacı Abdullah tercihini ve siyasi görüşünü anlatıyor: "Adayları beğenmiyorum ama bizim dava uğruna oyumu vereceğim parti AKP. Ama HDP'yi mecliste görmek isterdim." Benzer yorumları AKP il binası yanında toplanan seçmenlerden de duydum.
Batman'da AKP çevrelerinde konuşulan bir konu da, çözüm sürecine aktif katkıları olan ve Akil İnsanlar Heyeti üyesi Mehmet Emin Ekmen'in 2. sıra AKP adaylığından istifa etmesi.
AKP yönetimi röportaj taleplerimi "vakitleri olmadığını belirterek ve üzülerek" reddetti. Milletvekili adaylarının da sözlü değil yalnızca yazılı soruları alabileceklerini belirtmesi üzerine kendileriyle görüşemedim.
Ben de partinin il binası yanındaki seçmene sordum. "Mehmet Emin Ekmen'in istifası AKP'ye oy kaybettirir mi?" Önce bir sessizlik oldu.
Mehmet Toprak "Bir adaya göre bakılmaz, kurumsallaşmış bir parti AKP" yanıtını verdi. "Sürece katkısı çok önemlidir ama diğer adaylar da başarılıdır. Ziver Özdemir'in seveni olmasa aday gösterilmezdi."
Seçimlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın etkisi ve kampanyada aktif rol alması, konuştuğum AKP'li seçmenin de desteğini görüyor. "O halkın iradesiyle seçilmiş bir cumhurbaşkanı, tabii ki çıkıp konuşacak."
Mehmet Toprak ise şu yorumu yapıyor: "PKK'nın HDP için oy toplaması ne kadar normalse, Erdoğan'ın AKP için oy toplaması da o kadar normal..."
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Güneydoğu'da ürkeklik var, görüştüğümüzde 'Tehdit altındayız' diyorlar" sözlerini hatırlatıp böyle bir tehdit var mı diye sorduğumda, Mehmet Toprak şahit olmadığını söylüyor, ardından ekliyor: "Ama çevrelerde ne oluyor bilmiyorum."
