BİZE ULAŞIN
İdeal bir dışkı nasıl olmalıdır?
Dışkı ince bağırsağı terk edip, kalın bağırsağa girdiği anda sıvı bir bulamaç halindedir. Dışkı kalın bağırsaktan makat bölümüne doğru ilerledikçe içindeki sıvı emilir ve giderek katı bir hal alır. Kalın bağırsakta dışkının ilerlediği mesafe uzadıkça katılaşma oranı da artar, bu nedenle uzun bağırsağı olan kişilerde daha sert ve zor dışkılama olması beklenir. İdeal bir dışkının uzunluğunun 10-20 cm arasında büyüklükte, günün aynı zaman diliminde olması ve klozetin içine yumuşak bir şekilde düşmesi ve yavaşça suya batması beklenir. Kabızlık, ishal, seyahat, çeşitli hastalıklar ve bazı ilaçlar ile dışkılama ritminde değişiklikler olabildiği bilinmektedir. Dışkının hızla suya batması içindeki lif oranının düşük olduğunu gösterir, bu durum sıklıkla günde 2 Lt’den az su içen ve liften (baklagiller, sebzeler vb.) fakir beslenen kişilerde görülür. Batı ülkelerindeki gibi liften fakir diyetle beslenen kişilerde, bağırsak divertikülü ve bağırsak kanseri olasılığının arttığı bilinmektedir. Dışkılamanın değerlendirmesinde en sık olarak Bristol sınıflaması kullanılır ve sınıflamadaki tip 2-3 sağlıklı dışkı olarak kabul edilir.
Bristol dışkı şekli sınıflaması
Tip 1: katı ve ayrık fındık gibi yuvarlaklar
Tip 2: sosis şeklinde ve hacimli dışkı
Tip 3: sosis gibi ancak üzerinde çatlaklar olan dışkı
Tip 4: sosis veya yılan gibi, düz ve yumuşak dışkı
Tip 5: birbirinden ayrık düzgün kenarlı ve yumuşak küçük toplar
Tip 6: kabarık ve düzensiz kenarlı dışkı
Tip 7: katı bölüm içermeyen su gibi dışkı
Dışkıda incelme ne anlama gelir?
Dışkı katılaştığı oranda, bağırsak içindeki dar alanlardan ve kıvrımlardan geçişi zorlaşır. Bu bölgelerden geçerken çapı daralıp uzun ve ince bir dışkı veya ‘kurşun kalem şeklinde dışkı’ şeklini alır.
Dışkıda incelme hangi durumlarda olur?
Dışkıda incelme sert veya yumuşak dışkının beraberinde olabilir. Kalın bağırsağın içinde polip veya ur (kanser) bulunması halinde, dışkının çapını daraltarak ince dışkılamaya neden olabilir.
• Kabızlık
• Rektumda yabancı cisim
• Demir hapı kullanımı
• Düşük lifli diyet ile beslenme
• Yüksek dozda uyuşturucu kullanımı
• Hemoroid
• Makat çatlağı
• Bağırsak düğümlenmesi
• Bağırsağın divertiküler hastalığı
• Bağırsak polipleri
• Prostat büyümesi ve kanseri
• Soliter rektal ülserler
• İrritabıl (huzursuz) bağırsak sendromu (İBS)
• İltihabi bağırsak hastalığı (Crohn hastalığı)
• Endometriozis
• Bağırsak kanseri
• Rektum kanseri
• Makat kanseri
• Rahimde yer alan bazı urların bası yapması (fibroid)
Dışkıda incelme olması durumunda ne zaman doktora başvurmak gerekir?
• Üç veya daha çok günden beri dışkılama olmaması
• Dışkı gevşetici veya dışkı yumuşatıcı kullanımının üzerinden iki günden fazla süre geçmesi
• İki haftadan daha uzun süreden beri dışkıda incelme olması
• Dışkıda incelme ile birlikte önceden bulunmayan; bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, kabızlık, ishal, karında şişkinlik, şiddetli geğirme gibi yakınmaların belirmesi
• Kramp şeklinde karın ağrısı ve makatta ağrı bulunması
• Bir günden fazla süreden beri kabızlık ve kusma olması
• Sık ve sürekli olarak kabızlık varlığı
• Dışkıda kan bulunması
• Bu bulgulara nedensiz ve diyet yapılmadan kilo kaybının eklenmesi
Görüş ve sorularınız için: drkorhantaviloglu@mynet.com
