BİZE ULAŞIN
Çalışan her Türk vatandaşı, yaptıkları işe ya da çalıştıkları iş alanlarına göre sınıflandırılır ve dahil edildikleri sınıfın şartlarından ve imkanlarından yararlanma hakkına tabi tutulur. Ayrılan sınıfların dahil edildiği bütün sigorta sistemleri asıl olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olarak işlem görür. Ancak bu farklı sigorta türleri çeşitli yönleri ile birbirlerinden ayrılır.
Sigorta türleri sistemsel olarak 4A, 4B, 4C ve 4D olarak sınıflandırılmıştır. Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olarak işlem yapılan bu sigorta türleri çalışma alanları ve şartları açısından birbirlerinden ayrılır. Bu farklı sigorta türlerinin birbirlerinden farkları özel ya da kamu sektörüne bağlı olmalarına göre değişiklik gösterir.
Örnek olarak 4A sigorta türü özel sektörde çalışan kişileri kapsayan bir sigorta türüdür. 4B sigorta türü ise serbest meslek çalışanlarını kapsat. 4C kamu çalışanlarını, devlete ait kurum ve kuruluşlarda çalışanlara ait bir sigorta türüdür. 4D ise Devlet memurları kanunundaki 4. maddenin D fıkrasına tabi tutulan çalışanları ifade eder.
Bir çalışanın 4D’li işçi olarak tanımlanması 2018 yılında gerçekleşen bir uygulamanın sonucunda ortaya çıkmıştır. 2018 yılında taşeron olarak çalışan ve kadrolu olarak çalışmaya başlayan tüm çalışanlar 4D’li işçi olarak tanımlanmıştır. 4D’li işçiler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. Maddesi’nin D fıkrasına göre kadroya alınmıştır ve devlete ait olan kurum ve kuruluşlarda bu tür geçiş ile çalışmaya başlayan tüm işçiler 4Dli olarak anılmıştır.
Kanunlara göre 4D’li işçi olarak çalışan kişiler taşeron olarak çalışırken devlet kadrolarına alınmıştır. Dolayısı ile devlet memurları kanunun ilgili maddesine göre işlem görürler. Bu maddenin D fıkrasındaki imkânlardan ve koşullardan yararlanırlar. 4D’li işçiler 2018 yılında gerçekleştirilen taşeron işçinin kadroya alınması uygulaması sonucunda 4D sigorta türü ile sınıflandırılmışlardır. 4A, 4B ve 4C sigorta türlerinden farkları daha sonradan kadroya alınan işçiler olmalarıdır.
2018 yılından itibaren taşeron olarak çalışan işçiler devlete ait olan kurum ve kuruluşlara kadrolu olarak alınmaya başlamıştır. Bu uygulama dahilinde artık kadrolu çalışanlar olmuşlardır ve 4D sigorta türünün şartlarına uygun olarak bu sınıfa dahil edilmişlerdir. 4D hangi meslekleri kapsıyorsa bu mesleklerde taşeron olarak çalışan kişiler kanunun ilgili maddesine göre 4D sınıfının koşullarına göre değerlendirilirler. Bu sigorta türünün emeklilik için de şartları ve kuralları ne ise 4D çalışanları da bu koşullara göre değerlendirilir.
Kanuni olarak 4D sigorta türüne dahil edilen çalışanlar aynı zamanda sürekli işçiler olarak da adlandırılırlar. Sürekli işçiler 657 sayılı kanuna ait hükümlerden muaf olarak değerlendirilirler. Sürekli işçilerin dahil edildiği kanun hükmü 4847 sayılı iş kanunudur. Farklı sigorta türleri için belirlenmiş olan farklı koşullar bulunur. İşçiler hangi sigorta türüne dahil ediliyorsa, özel sektörde, kamu alanında ya da sürekli işçi olarak çalışmalarına bağlı bir şekilde değerlendirilir.
Sürekli işçiler ya da 4D’li çalışanlar yaklaşık otuz yıldır 4D kurallarına göre değerlendirilir. 4D sigorta türü, devlete ait olan kurum ve kuruluşlarda çalışan bütün işçileri kapsar. Bir devlet kurumunda taşeron adı altında çalıştırılan ya da sonradan İŞKUR (İş ve İşçi Bulma Kurumu) aracılığı ile çalıştırılmış olan işçiler de 4D kapsamına dahil edilmiştir. 2018 yılından itibaren taşeronluktan kadroya geçen tüm çalışanlar 4D işçi olarak anılır.
