AB ihracatındaki düşüşe, İslam ülkeleri dopingi

Ankara (AA)- Tüm dünyada etkisini gösteren küresel mali kriz, Türkiye'nin özellikle AB'ye ihracatını olumsuz etkilerken, İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) ülkelerine dönük iyi bir ihracat stratejisi ile söz konusu ülkelerdeki iş potansiyelinin değerlendirmesinin, bu olumsuz etkiye bir ölçüde telafi niteliğinde olacağı ifade ediliyor.

DPT verilerine göre, bu yılın ilk üç çeyreğinde toplam ihracat 105,3 milyar dolar, ithalat ise 163,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracatta AB'nin payı 2008 Ocak-Eylül döneminde yüzde 49 düzeyiyle gerileme gösterirken, İKT üyesi ülkelere ihracat önemli ölçüde artışla yüzde 24 düzeyine ulaştı. Buna göre, Ocak-Eylül döneminde İKT ülkelerine 25,5 milyar dolarlık ihracat yapıldı. Söz konusu dönemde ithalat ise 24,2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Böylelikle Türkiye'nin körfez ülkelerinden enerji ithalatına rağmen, bu yılın ilk üç çeyreğinde İKT ülkelerine yapılan dış ticaret ilk defa fazla verdi. Bir başka deyişle ihracatın ithalatı karşıladığı tek ülke grubu, İKT grubuoldu. Geçen yıl Türkiye'nin İKT ülkeleriyle dış ticaretinde ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 94 düzeyindeydi.

-BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİNE İHRACATTA BÜYÜK ARTIŞ-

Türkiye'nin İKT üyesi ülkelere yaptığı ihracatta başı Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) çekiyor. Buna göre, BAE'ye yapılan ihracat Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 210 gibi yüksek bir oranda artarak, 6 milyar 806 milyon dolara yükseldi. 2007 yılının aynı döneminde BAE'ye ihracat 2 milyar 196 milyon dolar düzeyindeydi.Irak'a ihracat ise yüzde 30 oranında artarak, 2 milyar 65 milyon dolardan, 2 milyar 675 milyon dolara çıktı. Türkiye'nin Suudi Arabistan'a yaptığı
ihracat da yüzde 65 oranında artış göstererek, 1 milyar 91 milyon dolardan, 1 milyar 796 milyon dolara yükselirken, İran'a ihracat 923 milyon dolardan 1 milyar 517 milyon dolara, Azerbaycan'a ihracat da 706 milyon dolardan 1 milyar 270 milyon dolara çıktı.

İKT ülkelerinde en fazla ihracat artışı, yüzde 454 ile Bahreyn'e ihracatta gerçekleşirken, bunu yüzde 210'luk ihracat artışı ile BAE, yüzde 203'lük ihracat artışı ile Katar ve yüzde 177'lik artış ile Kuveyt izledi. Buna göre Ocak-Eylül döneminde Bahreyn'e ilk üç çeyrekte yapılan ihracat 50 milyon dolardan 275 milyon dolara, Katar'a yapılan ihracat 335 milyon dolardan 1 milyar 16 milyon dolara, Kuveyt'e yapılan ihracat 147 milyon dolardan 408 milyon dolara yükseldi. Lübnan'a yapılan ihracat yüzde 122 oranında artarak, 234 milyon dolardan 518 milyon dolara, Libya'ya ihracat ise 424 milyon dolardan 823 milyon dolara çıktı.

BAE, Katar ve Suudi Arabistan'a daha çok demir çelik ana sanayi ihracatında artış görülürken, BAE'ye rafine edilmiş petrol ürünleri ihracatı da artış kaydetti. Türkiye'nin Katar'a ihracatında ise izole edilmiş tel ve kablolar, metal yapı malzemeleri ön plana çıkarken, Suudi Arabistan'a da demir çelik ana sanayinin yanı sıra, halı-kilim, giyim eşyası, elektrik motoru, jenaratör ve transformtör ihracatı bir önceki yıla göre hızla artan kalemlerden oldu. Öte yandan, küresel krizin Körfez ülkelerindeki etkisinin AB'ye göre daha sınırlı olduğuna işaret eden yetkililer, iş adamlarının bu potansiyeli iyi değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor. Türkiye'nin petrol zengini ve alım gücü yüksek bu pazara gereken önemi vermesi gerektiğini belirten yetkililer, bölgede önemli bir iş hacmi bulunduğunu ve bunun gerek ihracat gerek iş bağlantısı anlamında iyi kullanılması gerektiğini ifade ediyor.

Küresel kriz nedeniyle Türkiye'nin AB'ye ihracatının düştüğüne dikkat çeken yetkililer, buna rağmen, İKT ülkelerine yapılan ihracattaki artışın sevindirici olduğunu, bu düşüşü biraz da olsa telafi ettiğini kaydediyor.