WASHINGTON (IHA) - ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Matt Bryza, Kıbrıs konusunda ABD'nin daha fazla yapması gereken bir şeyi olmadığını düşündüğünü söyledi.
Türkiye'nin "Kıbrıs" uçak ve gemilerine limanlarını açmasının, kalıcı barış ve Avrupa Birliği (AB) üyeliği için çok yararlı olduğunu ifade eden Bryza, Kuzey Kıbrıs ile ticaretin, özel firmalara kalmış bir konu olduğunu belirtti. Terör örgütü PKK konusunun öncelikle Irak ve Türk hükümetlerini ilgilendirdiğini dile getiren ABD Müsteşarı, "ABD, PKK ile mücadelede kararlı" dedi. Açıklamasında "Kurtlar Vadisi-Irak"a da değinen Bryza, filmin 50 yıllık Türk-Amerikan ortaklığı geleneğini yansıtmadığını savundu. Bryza, "Film iki ülke arasında gerginlik çıkarmayı amaçlıyor" diye konuştu.
Dışişleri Bakanlığı'nda İHA'nın sorularını yanıtlayan Bryza, "Kıbrıs konusunda kim ABD'den bir şey yapmasını istiyorsa, ABD'nin bugüne kadar yaptıklarını ve yapmakta olduklarını bilmiyor demektir" dedi. Kuzey Kıbrıs ile ABD arasında doğrudan ticaretin başlatıldığı yolundaki haberlere ilişkin soruları yanıtlayan Bryza, "Zaten devam eden bir girişim var. Kuzey Kıbrıs ile doğrudan ticaretin başlatılabilmesi için ortada bir ürün olması gerekiyor. Kuzey Kıbrıs'tan ABD'ye getirilebilecek ürünlerin birçoğu tarım ürünü ve bu konuda öncelikle yapılması gereken, ön araştırma ve testler. Bunlar da bir iki yıl sürecek gibi gözüküyor" diye konuştu.
KKTC'den ABD'ye doğrudan ticaretin limanlar ya da Ercan Havaalanı aracılığıyla yapılabileceğini; ancak kendisinin böyle bir hareketlilikten haberdar olmadığını söyleyen Bryza, "Ancak bu ABD hükümetinin değil, özel firmaların elinde olan bir şey. Bu tür bir ticaretin yasal olup olmayacağı da gene özel firmaların takdirine kalmış bir konu" diye konuştu. Bryza sözlerine, "Bu tıpkı uçak seferlerinin özel havayolları şirketinin inisiyatifine bağlı olması gibi. Chicago Konvansiyonu çerçevesinde Kuzey Kıbrıs'a yapılacak seferlerin yasallığı da özel havayolları şirketleriyle Kıbrıs (Rum) hükümeti arasında tartışılacak bir konu" diye devam etti.
"DAHA FAZLA BİR ŞEY YAPMAMIZ GEREKMİYOR"
Bryza, geçtiğimiz Ekim ayında KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ın ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ı ofisinde ziyaret etmesinin büyük bir adım olduğunu da belirterek, "Geçen sene büyük bir adım attık. Talat'ın Bakan Rice'ı ofisinde ziyaret etmesi büyük bir adımdı. Daha fazla bir şeyler yapmamız gerektiğini düşünmüyorum. Kuzey Kıbrıs'ın izolasyonunun kaldırılması için yapmak istediğimiz her şeyi zaten yapıyoruz" şeklinde konuştu.
AB'nin Kuzey Kıbrıs'a Mali Yardım Tüzüğü'nü onaylamasını da memnuniyetle karşıladıklarını vurgulayan Bryza, Türkiye'nin "Kıbrıs" uçak ve gemilerine limanlarını açmayı teklif etmesini desteklediklerini bildirdi. AB'li yetkililerle yaptığı görüşmelerde "Türkiye'nin şu anda herhangi bir karar vermeye zorlanmaması gerektiği konusunda uyarıda bulunduğunu da kaydeden Bryza, "Limanlarla ilgili teklif bence çok yararlı. Türkiye'nin AB üyeliğiyle ilgili yükümlülüklerini de yerine getirmeye çalıştığının bir göstergesi. Bu teklif aynı zamanda Kıbrıs sorununa kalıcı çözüm bulunması için de ileri bir adım" diye konuştu. Türkiye'nin teklifinin, sorunun çözümünde yararlı rol oynayacağına inandığını söyleyen Bryza, "İki tarafta da iyi niyet olması gerekiyor. Türkiye'nin teklifi bu yönde atılmış bir adım ancak son adım değil. Yapılacak daha çok iş var" dedi.
Bryza, Irak'ın tüm terörist örgütlerden, özellikle de bölücü örgüt PKK'dan arınmasını istediklerini söyledi. Irak'ın birliğini ve Irak hükümetinin egemenliğini savunduklarını dile getiren Bryza, "Egemen bir hükümet kendi meselelerini kendisi halleder. Buna göre PKK sorununun çözümü, öncelikle Irak ve Türk hükümetleri arasındaki bir konudur. Ancak ABD olarak, Türkiye ve Irak ile, PKK sorununun ortadan kalkması için en yüksek seviyede çalışmaya hem kararlıyız, hem de bu sorumluluğu taşıyoruz" dedi. Türkiye ve Irak'ın bir anda biraraya gelerek sorunu çözmelerini beklemediklerinin de altını çizen Bryza, hep birlikte aktif olarak çalışmaları gerektiğini vurguladı.
"KURTLAR VADİSİ-IRAK, İKİ ÜLKE ARASINDA GERGİNLİK ÇIKARMAK İÇİN ÇEKİLMİŞ"
Türkiye'de gişe rekorları kıran "Kurtlar Vadisi-Irak" filmini seyretmediğini belirten Bryza, "Duyduğum kadarıyla film 50 yıllık Türk Amerikan ortaklığı geleneğini yansıtmayacak şekilde çekilmiş. Gerçekleri çarpıtmak ve iki ülke arasında gerginlik çıkarmayı amaçlamış gibi gözüküyor. Kim böyle bir şey yapmak ister anlam veremiyorum. Ancak filmde yansıtılanlar gerçek değil" diye konuştu.
"ABD'nin Türkiye'deki imajının gelişmesi için bölücü örgüt PKK ve Kıbrıs konusunda atılacak adımların yararı olur mu?" şeklindeki bir soruya yanıt veren Matt Bryza, Türkiye'de Amerikan karşıtı görüşlerin ABD-Türkiye ilişkilerinin olumlu yönde gelişme seyrini takip edeceğini umduğunu söyleyen Bryza, ABD'nin ulusal çıkarları doğrultusunda hareket ettiğini ve bu ulusal çıkarlar arasında Türkiye ile iyi ilişkiler içinde olmanın da bulunduğunu kaydetti.
Bryza, "Her zaman imajımız üzerinde yoğunlaşamayız. Sürekli acaba başkaları politikalarımızı beğenecek mi diye düşünemeyiz. Başkalarının düşüncelerini tabii ki önemsiyoruz ve imajımızı geliştirmek için de çalışıyoruz; ancak önemli olan ortak ülkelerle ortak hedeflerimiz doğrultusunda çalışmaya devam etmek. Türkiye söz konusu olduğunda eğer PKK'ya karşı daha fazla ortak mücadele gösterebilsek ortak hedeflerimize ulaşmış olurduk. Umuyorum ki hem çıkarlarımız doğrultusunda çalışmalarımız hem de ABD'nin Türkiye'deki imajı gelişir" dedi.
Bryza Kıbrıs konusunda ise ABD'nin daha fazla yapması gereken bir şey olduğuna inanmadığını ekleyerek, "Kıbrıs konusunda daha fazla bir şeyler yapmamızı isteyenler bugüne kadar yaptıklarımızın farkında değil demektir" diye konuştu. Türkiye'nin büyük bir güce sahip bir ülke olduğunu da vurgulayan ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Matt Bryza, "Türkiye, geniş Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde tarihi bir mirasa sahip. Ben Türkiye'nin bölgede oynayacağı rolü çok daha derin bir strateji olarak görüyorum. Bölgedeki çatışmalara arabulucuk yapmak tabii ki önemli. Ancak bizim amacımız Türkiye'nin 150 yıllık başarılı reform sürecinden yararlanmak" diye konuştu. Bryza, Türkiye'nin Hamas, Irak ve İran ile arabuluculuk yaparken önemli olanın uluslararası toplumun söz birliği yaptığı konularla Türkiye arasında farklılık oluşturmamak olduğunu da belirtti.