Afganistan'daki Bagram hava üssünden son ABD ve NATO askerleri de ayrıldı

Son ABD ve NATO güçleri de Afganistan'da Taliban ve El Kaide'ye karşı yirmi yıl süren savaşın odağındaki Bagram hava üssünden 1 Temmuz itibariyle çekildi.

Bu aynı zamanda Afganistan'daki yabancı güçlerin tamamen çekilişinin başlangıcı olabilir.

ABD Başkanı Joe Biden ülkedeki tüm Amerikan askerlerinin 11 Eylül tarihi itibariyle çekilmiş olacağını söylemişti.

Fakat ABD ve NATO birliklerinin Bagram üssünden çekilirken, Taliban güçleri ülkenin bir çok yerinde ilerleyişlerini sürdürüyor.

Afganistan'dan tam çekilme için belirlenen 11 Eylül tarihi, 2001 yılında El Kaide tarafından ABD'ye yöneltilen ve yaklaşık 3 bin kişinin ölümüne sebep olan saldırıların yıl dönümü.

Bu saldırılar ABD'nin Afganistan'ı işgal kararı almasıyla sonuçlanan süreci başlatmıştı.

Yakın zamana kadar Afganistan'da hala 2 bin 500 ila 3 bin 500 civarında Amerikan askeri olduğu tahmin ediliyor.

Bunların yakın zamanda diğer ülkelerden gelen 7 bin civarındaki müttefik askerle birlikte ülkeyi terk etmesi planlanıyor.

Kabil'deki havaalanının güvenliği konusu ve Türkiye

ABD ve müttefikleri açısından Afganistan'ın güvenliği konusundaki görüşmeler devam ederken sürdürülmesi gereken işlerden biri başkent Kabil'deki uluslar arası havaalanının korunması.

Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen ay Brüksel'deki NATO zirvesinde görüştüğü ABD Başkanı Joe Biden'a Türkiye'nin bu işi yapmaya talip olduğunu söylemişti.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan daha sonra, Erdoğan ve Biden'ın, Türkiye'nin Kabil Havaalanı'nın güvenliğinin sağlanmasında öncü rol üstlenmesi konusunda uzlaştıklarını söyledi.

Geçen hafta bir açıklama yapan ABD Savunma Bakanlığı sözcüsü John Kirby "Türkiye bu görüşmede, havalimanının korunması konusunda öncülük etmeyi kabul etti. Ancak bu konuda hala üzerinde çalışılması gereken detaylar var. Yapılması gereken daha çok iş var" diye konuştu.

Bütün bu gelişmeler yaşanırken Taliban onlarca farklı cephede ilerlemesini sürdürüyor ve yabancı güçlerin çekilişinden sonra ülkede iç savaşın yeniden alevlenebileceği kaygıları var.

Bugün konuşan Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Afganistan'daki Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nın işletilmesi konusunda henüz karar alınmadığını açıkladı.

Bakan Akar, "Şu ana kadar alınmış kesin bir karar yok. Temaslar sürecek. Görüşmelerden çıkacak sonucu Cumhurbaşkanımızın başkanlığında ele alacağız, onayını müteakip planımızı gerçekleştireceğiz" dedi.

Daha önce Taliban'ın da Türkiye'nin Afganistan'da kalmasına karşı çıktığı bildirilmişti.

Bagram havaalanı ne kadar önemli?

Başkent Kabil'in 40 kilometre kadar kuzeyindeki bir köyden adını alan Bagram havaalanı 1980'li yıllarda Afganistan'ı işgal altında tutan Sovyet ordusu tarafından inşa edilmişti.

ABD ve müttefikleri 2001 yılında ele geçirdikleri hava alanını 10 bin asker barındırma kapasitesine sahip dev bir hava üssüne dönüştürdüler.

Havaalanında iki pist var ve sonradan yapılan 3,6 kilometre uzunluğunda. Buraya büyük askeri kargo ve bombardıman uçakları iniş yapabiliyor.

Havaalanında patlamalara karşı koruyucu duvarlarla çevrili 110 adet uçak park yeri var.

Associated Press'in haberine göre tesiste travma bölümü, üç ameliyathanesi ve diş kliniği de olan 50 yataklı bir hastane de bulunuyor.

Buradaki hangarlar ve binalardan biri de çatışmanın en şiddetli olduğu yıllarda ABD güçlerinin insanları gözaltında tuttuğu cezaevi. Küba'daki kötü şöhretli Amerikan askeri cezaevine atıfla burası Afganistan'ın Guantanamo'su olarak tanımlanıyordu.

Bagram, ABD Senatosu tarafından, ülkenin dış istihbarat örgütü CIA'nin dünyanın farklı yerlerinde El Kaide zanlılarını işkence yöntemlerine de başvurarak sorguladığı gizli gözetim merkezleri hakkındaki raporunda adı geçen yerlerden biriydi.