Altı soruda yasadışı bahis endüstrisi

Puneet Pal Singh

BBC Ekonomi Muhabiri

Bahis ve spor müsabakaları yüzyıllardır kol kola yürüyor. Ama bu ikili arasındaki ilişki, yasadışı bahis şebekeleriyle kötüleşiyor. Yasadışı bahis endüstrisi çok büyüdü ve şike iddialarıyla anılır oldu. İşte altı soruda yasadışı bahis endüstrisi.

Yasadışı bahis endüstrisi'nin boyutları ne?

Çok büyük. Aslında dev boyutlarda.

Bazı tahminlere göre endüstrinin yıllık hacmi 500 milyar dolar.

Yani dünyanın en büyük otomobil üreticisi Toyota'nın yıllık kârının 50 katından fazla.

Çoğu kişi, bu bahis gelirlerinin büyük kısmının Asya'da elde ediliyor.

Ancak tabi yasadışı olduğundan, para transfer kayıtları yok ve endüstrinin boyutlarını tahmin etmek zor.

Yasadışı bahsi çekici kılan ne?

Bunun arkasında çeşitli nedenler var.

Bazı ülkelerde en temel neden, spor karşılaşmalarında bahsin yasak olması.

Bu arada, bazı ülkelerde yasadışı bahis daha iyi kazandırıyor.

Bazı durumlardaysa sosyal baskılar rol oynuyor.

Bahis oynamak isteyen bir kişi, bu ülkelerde yasal yollardan bunu yapmak isterse bayiye gitmeleri gerekiyor. Bu durum da, kumar alışkanlıklarının bilinmesini istemeyen bahisçilerin, kumar oynarken görülebilmesine yol açıyor.

Öte yandan yasadışı bahis faaliyetleri çok gizli yürütülüyor.

Karşılıklı güven tesis edildiğinde, çoğu yasadışı bahis örgütü telefondan bahis kabul ediyor ve nakit para alış verişi sonradan yapılıyor.

Yasadışı bahis şebekeleri nasıl çalışıyor?

Çok gizli ve karmaşık şebekeler işin içinde. Bahis oynamak isteyenlerden kayıt alanlar, buzdağının sadece görünen yüzü.

'Bookie' adı verilen bu kişiler, üstlerinden bahis oranlarını alıyor ve bu oranlara göre bahis oynuyor. Bu kişilerin işleri, bahsin sonucuna göre ya bahisçilerden para almak, ya da teslim etmek.

Bu kişilerin üstünde, bir kentin, hatta eyaletin bir kısmını denetleyenler var.

Bu kişiler, bilgileri ve bahis oranlarını kendilerinin de üzerinde bulunan, tamamen farklı kişilerden alıyor.

Yasadışı bahis şebekelerinin bu birbirinden bağımsız birimlerden oluşan yapısı soruşturulmalarını oldukça zorlaştırıyor.

Bu yüzden güvenlik güçleri, tepedeki isimlere ulaşmakta zorlanıyor.

Peki, neden yasadışı? Sonuçta sadece bir bahis değil mi?

Her ülkenin yasaları farklı olduğundan, yasadışı bahsin ortak bir tanımı yok.

Örneğin Singapur'da bir bayiye gidip, bahis oynamak yasal. Ama internet üzerinden bahis oynamak yasak. Hindistan'da ise her çeşit spor karşılaşmasına bahis oynamak yasadışı.

Yasadışı bahis tanımı ülkeden ülkeye değişebiliyor, ancak tek ortak nokta çoğu ülkenin kayıtlı olmayan bir bahisçi üzerinden bahis oynanmasını yasadışı kabul etmesi.

Kaygılar tam olarak ne?

Çok farklı kaygılar da var. Öncelikle yasadışı.

Aynı zamanda kayıtdışı yapılan para transferleri, hükümetleri önemli bir vergi gelirinden mahrum bırakıyor.

Yasal bahisçilerin kazançları düşüyor, çünkü yasadışı bahisteki yüksek oranlarla başa çıkamıyorlar.

Ama belki de en büyük kaygı, oyuncuların ve bazı durumlarda hakemler ve takımların şike yapmasına neden olması.

Bu şekilde sonuçları önceden bilen bahisçiler, kârlarını büyük oranda arttırıyor.

Bu durum, yasadışı olmasının yanı sıra sporun ruhuna da aykırı.

AB'nin polis teşkilatı Europol dünya çapında 680 maçta şike olabileceğini iddia etti.

Yasadışı bahis oynayanlar risk alıyor mu?

Evet, alıyorlar. En önemlisi para alış verişinin hiçbir kaydı yok. Her şey karşılıklı güvene dayalı.

Çoğu yasadışı bahisçi düzenli ödeme yapıyor.

İşe devam etmek için yapmalılar da.

Ama bahisçinin kazancı ödemeyi reddetmesi riski hep sözkonusu.

Üstelik bir itiraz mekanizması da yok.

Ayrıca telefonla yapılan bahislerde, fazla hırslı olma riski var.

Ayrıca şikenin boyutları düşünüldüğünde, pekçok oyuncu sonucu önceden belli olan maçlara oynayıp, kaybetme riski taşıyor.