BİZE ULAŞIN
KABİL (AA) - SAYED KHODABERDİ SADAT - Afganistan'da 2014'te yapılan tartışmalı devlet başkanlığı seçiminin üzerinden 4 yıl geçmesine rağmen, ülkedeki siyasi, ekonomi ve güvenlik sorunları hala devam ediyor.
ABD'nin ara buluculuğunda 2014'te kurulan Ulusal Birlik Hükümeti, politik çekişmeleri sonlandırmakta yetersiz kalırken uzmanlar, çekişmelerin ekonomik etkilerine dikkati çekiyor ve son dönemde artan istikrarsızlığın kötüye gittiği kanaatini dile getiriyor.
Siyaset uzmanı Ahmad Saeedi, hükümet yetkililerinin kendi aralarındaki anlaşmazlıkların ülkeyi olumsuz etkilediğini vurguladı.
Yerel yöneticilerin merkezden bağımsız hareket ettiğine dikkati çeken Saeedi, ''Yerel yönetimde kim güçlüyse o hüküm sürüyor, bu da halkı olumsuz etkiliyor.'' dedi.
Saeedi, Abdullah ile Gani arasında en fazla anlaşmazlığın atamalar konusunda çıktığını kaydetti.
- Elektronik kimlik, siyasi krizi derinleştirdi
Devlet Başkanı Eşref Gani'nin 17 Şubat'ta elektronik kimlik dağıtımına karar vermesi, ülkedeki siyasi krizi de derinleştirdi.
Ulusal Birlik Hükümeti ortağı ve İcra Kurulu Başkanı Abdullah Abdullah, Gani'nin tek başına verdiği bu karara tepki gösterdi.
Yeni kimlik kartı, sahibini ''Afgan'' olarak tanımlıyor. Uygulamaya karşı çıkan Abdullah, kartların ülkedeki etnik çoğunluk Peştunları öne çıkardığını iddia ediyor. Kendisi de Peştun olan Devlet Başkanı Gani ise yeni kimlik kartlarının Afganistan'daki tüm etnik grupları temsil ettiğini savunuyor.
Sahtecilik ve hileyi engellemek için 20 Ekim'de yapılması planlanan genel seçimde seçmenlerin yeni kimlik kartlarını kullanmasını isteyen Başkan Gani'nin planı, bazı teknik sorunlar ve kartlarda etnik köken bilgisinin yer almasıyla ilgili siyasi anlaşmazlık nedeniyle ertelendi. Afgan seçmenler, ekim ayında sandık başına giderken yine eski kimliklerini kullanacak.
- Ekonomik kriz
Ekonomi son dönemde ülkede istikrarsızlığın en fazla hissedildiği alanlardan biri oldu.
İşsizliğin en büyük sorun olarak devam ettiği ülkenin para birimi afgani, dolar karşısında ciddi değer kaybetti. Halihazırda bir dolar, 70.85 afganiden işlem görüyor.
Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi'nin son raporuna göre, yaklaşık 34 milyon kişinin yaşadığı Afganistan'da nüfusun yarıdan fazlası yoksulluk içinde yaşam mücadelesi veriyor.
Artan vergiler ve yolsuzluklar nedeniyle ticari hayat olumsuz etkilenirken birçok firma, Afganistan'daki yatırımlarını yurt dışına taşıdı.
- Güvenlik sorunu
Gani'nin şubatta başkent Kabil'de düzenlenen ''Kabil Süreci'' konferansında Taliban örgütüne barışa katılması için çağrıda bulunmasına rağmen örgütten olumlu yanıt gelmedi. Aksine örgüt üyeleri, "bahar harekatı" adını verdikleri saldırılarını hızlandırdı.
Örgüt üyeleri, son 2 ayda 5 ilçe merkezine toplu saldırı düzenledi ve saldırılar sonucu Faryab vilayetinin Bilçirag ve Baglan'ın Talau Berfak ilçelerinin kontrolünü sağladı.
2015'te ülkenin kuzeyindeki stratejik öneme sahip Kunduz kentini kısa süreliğine ele geçiren örgüt, bu sene İran sınırındaki Farah vilayetini hedef aldı. Farah'ta 2 hafta önce şiddetli çatışmalar çıktı. Güvenlik güçleri, örgüt üyelerini geri püskürtmeyi başardı.
Ülkede diğer terör örgütlerinin faaliyetleri de devam ediyor. Halihazırda Faryab, Gazne, Farah, Uruzgan, Baglan ve Badahşan başta olmak üzere 10 vilayette terör örgütleri ile güvenlik güçleri arasındaki çatışmalar sürüyor. Bu koşullar altında genel seçimin yapılıp yapılmayacağına ilişkin belirsizliğin sürmesine rağmen seçmen kayıtları tüm hızıyla devam ediyor.
