'Atina'nın Makedonya'nın NATO üyeliğini engellemesi hatalıydı'

Mark Lowen

BBC Balkanlar muhabiri

Lahey'de bulunan Uluslararası Adalet Divanı, 'Makedonya' ismi yüzünden Üsküp yönetiminin NATO üyeliğini engelleyen Yunanistan'ın, iki ülke arasında 1995 yılında imzalanmış olan geçici anlaşmayı çiğnediğini bildirdi.

Üsküp ve Atina yönetimleri 20 yıldır "Makedonya" sözcüğünün kullanım hakkı yüzünden tartışıyorlar. Yunanistan, Üsküp yönetiminin Makedonya sözcüğünü kullanmasını, Yunanistan'ın kuzeyinde aynı adı taşıyan bölge üzerinde hak iddia etme olarak yorumluyor.

2008 Yılında Yunanistan, bu anlaşmazlık yüzünden Makedonya'nın NATO üyeliğine karşı çıkmıştı.

Üsküp yönetimi de bu hareketin, iki ülke arasında BM gözetiminde varılmış olan anlaşmayı çiğnediğini savunmuştu. Şimdi Lahey Uluslararası Adalet Divanı da, Üsküp yönetiminin tezini destekler bir karar aldı.

Lahey kararının yasal anlamda bağlayıcılığı yok ama, Makedonya'nın NATO'ya katılma girişimleri açısından yardımcı olacağına inanılıyor.

"Makedonya" sözcüğü her iki ülkede hala hassas bir konu olarak görülmeye devam ediyor.

Makedonya 1991 yılında Yugoslavya'dan bağımsızlığını ilan ettiğinde, isim anlaşmazlığı yüzünden Atina, Üsküp'e ticaret ambargosu uygulamıştı. O dönemden bu yana ikili ilişkiler gelişmiş olmakla birlikte, Yunanların büyük çoğunluğu "Makedonya" sözcüğünün köklerinin Yunanca olduğunu savunuyor; Makedonyalılar ise, sözcüğü Slav kimliklerinin ayrılmaz parçası olarak görüyor ve değiştirmeyi reddediyorlar.

Avrupa Komisyonu'nun, Üsküp yönetimiyle üyelik görüşmelere oturulabileceğini bildirmesine rağmen, Yunanistan, "Makedonya" sözcüğünün kullanılmasına itirazları yüzünden,kuzey komşusunun AB ile görüşmelere başlamasını da engellemişti.

Lahey'de alınan son karar, Balkanlar'daki en karmaşık ve uzun süreli anlaşmazlıklardan birinin çözümü yolunda bir dönüm noktası olabilir.

Yunanistan'a karşı önemli bir diplomatik başarı elde etmiş olan Makedonya'da, karar büyük sevinç yarattı.