Bebeklerdeki kafatası şekil bozukluklarına dikkat

Anne karnında ya da doğum sonrası bebeklerde oluşan kafatası şekil bozuklukları kask tedavisi ile düzeliyor. Medikalpark Bahçelievler Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Hayri Gözlükgiller, "Aileler çocuklarına tepeden bir baksınlar, eğer çocuğun arkasındaki o baş sanki yokmuş gibi görünüyorsa mutlaka doktorlarına başvursunlar ve kask tedavisini istesinler” dedi.

Bebeklerde kafatası şekil bozukluğu (düz, yassı, yamuk kafa sendromu) anne karnında ya da doğum sonrasında değişik nedenlerle oluşabiliyor. Bebeğin kafasında yamukluk, düzlük ya da asimetri görülebiliyor.Kafatası şekil bozukluklarının büyük bir kısmı yatış pozisyonundan meydana geliyor. Şekil bozukluğunun ikizlerde ve erkek bebeklerde görülme olasılığı ise daha fazla. Özellikle yatış pozisyonuna bağlı kafatası şekil bozukluklarında Amerika Birleşik Devletleri'nde sıklıkla uygulanan kask tedavisi, Türkiye'de de uygulanmaya başlandı. Kuzey ve Koza Kılıçaslan kafatası şekil bozukluğundan muzdarip olan 10 aylık ikiz kardeş. Anne baba ikizlerindeki şekil bozukluğunu 2-3 aylıkken fark etti. THY'de hostes olan anne Damla Dizdar Kılıçarslan doktorlarının kendilerine kask tedavisi önerdiğini söyledi.

"KAFATASI YUVARLAK OLMALIDIR”

Kılıçarslan, kızları Koza'nın kafatasındaki şekil bozukluğunun kaska gerek kalmadan yüzüstü aktiviteleri ile düzeldiğini, oğlu Kuzey'e ise kask takıldığını belirterek, "Doktorumuz bize kask tedavisi olduğunu belirtti. Yatış pozisyonunu değiştirerek, egzersiz yaptırarak da kafa yamukluğunu düzeltmemiz mümkünmüş fakat yüzde yüz garantisi yokmuş. Biz de risk almak istemedik. Çünkü bu çocuğumuzun hayatı boyunca önemli olan bir şey. Nasıl diş teli, dişler sağlıklı olsa bile tel takılıyor, bu da o tarz bir tedavi yöntemi.Çocuğun mutluluğu, öz güveni, sosyal yaşamı için çok önemli. Olması gereken bir kafa şekli var, kafatası yuvarlak olmalıdır. Olması gerekeni oldurtmak için bu kaskı taktırdık. İstanbul'da yeni açılan bu merkeze geldik, kask takıldıktan 20 gün sonra gözle görülür bir şekilde düzelme oldu. Tedavi süresi yaklaşık 3-4 ay kadarkask çocuğun23 saat kafasında kalıyor. Sadece banyo için çıkarıyoruz. En fazla bir saat kafasında olmaması isteniyor. Kaskın içini yüzde 70 saf alkolle temizliyoruz. Her gün kafasını şampuanlıyoruz. Yoksa kafasını kaşıyor. Fakat alıştı hiç zorluk çekmedi” dedi.

Damla Dizdar Kılıçarslan, çocuklarının kafalarında şekil bozukluğu olan ailelerin kask taktırmalarını tavsiye ettiğini vurgulayarak, "Kask tedavisine başladığımızda yamukluk 10 mm idi, 20 gün sonra 5 mm'ye düştü. Sonrasında ise tamamen düzeldi. Çok mutlu olduk. Eğer çocuklarının kafalarında şekil bozukluğu varsa kesinlikle kask takmalarını tavsiye ederim. Ortez- protez uzmanı gerekli ölçümleri yapıyor ,1-2 kere kontrole çağırıyor gerileme var mı ,yok mu ona bakıyor onun sonucunda kask tavsiyesinde bulunuyor.Eğer gerekiyorsa kask takılıyor, gerekmiyorsa takılmıyor. Örneğin kızıma gerek görülmedi. Ondaki şekil bozukluğu bir takım egzersizlerle düzeldi” diye konuştu.Baba Alparslan Kılıçarslan ikiz bebeklerinin ömür boyu kafasındaki yamuklukla yaşamalarını istemediklerini söyleyerek, Özellikle erkek bebeklerdeki kafa şekil bozukluğunun düzeltilmesi daha da önemli. Kızlar kafalarındaki şekil bozukluğunu saç ile kapatabilirler. Erkeklerin belki 25 yaşında saçları dökülecek öyle bir yamuklukla tüm hayatı boyunca yaşamasını istemedik” dedi.

Medikalpark Bahçelievler Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Hayri Gözlükgiller, bebeklerin doğum öncesi anne karnında duruş, sezaryenle doğum, peramatüre, zor ve uzun doğumların kafadaki şekil bozukluğunu artırdığını kaydederek, "Bize ailelerin en çok başvurma sebeplerinden biri de kafa şekil bozukluğu. Beşikte bebeklerin kafasının tek tarafa uzun süre yatması, uzun süreli araba koltuğunda duruş, yine uzun süreli sallanan beşik ve çocuk arabası kullanımı vb. diğer faktörler de şekil bozukluğunun ilerlemesine katkı sağlıyor. Diğer bir çeşit kafatası bozukluğu da kraniosinostoza bağlı olarak meydana gelmekte.Kraniosinostoz hastalarında kafatasının düzelmesi sadece ameliyat ile mümkün olabilmektedir” şeklinde konuştu.

"AİLELERE KASK ÖNERİSİ”

Dr. Hayri Gözlükgiller, çocuğa tepeden bakıldığında arkadan sanki kafası yokmuş gibi görünüyorsa bu durumun kafa şekil bozukluğu olduğunu belirterek, "Özellikle çocuklarda kafa şekil bozukluğu varsa üçüncü aydan sonra bir ultrason ile tespit ederek, kafa şekil bozukluğunun ne olduğunu belirleyip ona göre tedaviye yönlendiriyoruz. Çocuk doktorunun çocuğun baş çevresini sık aralıklarla takip etmesi lazım. Bunu aileler de yapabilirler.İlk 3 ay içinde baş çevresi 1 santimetre, üç aydan altı aya 0,5 santimetre 1 yaşına kadar 3 santimetre büyümeli. Büyümüyorsa çocukta sıkıntı olduğu düşünülmeli. Kafatası şekil bozukluğu tedavi edilmezde ileriki yaşlarda estetik açıdan kötü bir görüntü oluşuyor. Şekil bozukluğu ömür boyu devam ediyor” diye konuştu.

Dr. Hayri Gözlükgiller, ailelere kask tedavisini önerdiklerini kaydederek, "Ailelere sürekli söylüyoruz, bebeklerin üçüncü aya kadar yüzüstü yatırılmaması gerekiyor. Hangi pozisyonda yatırırsak yatıralım 2 saatte bir mutlaka pozisyon değiştirmemiz lazım, çocuklar geceleri yatarken de sağ ya da sol tarafına dönük olarak yatırılmalı ki aspirasyon riskine ve kafa şekil bozukluğuna sebep olmasın. Kask, yeni gelen bir uygulama ve teknoloji. Birçok ailenin de bundan çok memnun kaldığını görüyoruz. Aileler çocuklarına tepeden bir baksınlar , eğer çocuğun arkasındaki o baş sanki yokmuş gibi görünüyorsa mutlaka doktorlarına başvursunlar ve kask tedavisini istesinler” ifadelerini kullandı.

KASK TEDAVİSİ

Türkiye'de yeni kullanılmaya başlanan kasklar, her bir bebek için özel olarak 3-D veri toplama sistemiyle alınan ölçüme göre yapılıyor. Alınan 3-D kafatası ölçüsü Amerika'da gönderiliyor. Ölçüye göre üretilen kasklar Türkiye'ye yollanıyor. Kasklar kafatası şekil bozukluğunu düzeltmek, normal olan şekline geri kazandırmak için her bir bebeğe özel dizayn ediliyor. Kasklar sık sık kontrol ediliyor ve gerektikçe modifiye edilerek sadece düzlüğün ya da yamukluğun olduğu alanlardaki büyümeyi destekliyor. Kasklar bebeğin hızla büyüyen kafasının olması gerektiği gibişekillenmesini sağlıyor. Tedavi süresince uzman teknisyenler bebeğin gelişimini sürekli gözlemleyerekkask üzerindeki gerekli değişiklikleri yapıyor. Tedavi genellikle 3-4 ay sürüyor. Kask bebeğin kafasında günün 23 saati kalmak zorunda.