BİZE ULAŞIN
Sosyal medya siteleri zaman ve mesafeleri ortadan kaldırarak, fark etmeksizin diğer insanlar ile iletişim kurma olanağı sağlar. Bazı insanlar bu siteleri farklı ülkelerden insanlar tanımak, onlarla bilgi ve düşünceleri paylaşmak veya romantik ilişkiler kurmak için kullanırken bazıları ise tamamen farklı ve tehlikeli amaçlar için kullanmaktadır. Bu olumsuz kullanım biçimlerinden biri de “catfishing” eylemidir. Türkçede tam olarak bir karşılık bulmasa da catfishing, ülkemizde de birçok insanın zaman zaman maruz kaldığı, dikkat edilmesi gereken tehlikelerden biridir.
Catfishing kavramı sosyal medyada, bilhassa flört ve arkadaş edinmek için kullanılan sosyal ağlarda (Facebook, İnstagram, Tinder, Bumble gibi) kendini olduğundan başka biri gibi tanıtan kişiler için kullanılır. Kendini farklı tanıtmak yalnızca boyu biraz daha uzun söyleme, kiloyu biraz daha az ya da fazla söyleme gibi ufak detaylardan ibaret değildir. Catfishing eyleminde, kişi kimliğini tamamen değiştirir ve bu eylem için sahte isim, sahte fotoğraflar, sahte meslek veya eğitim bilgileri kullanır. Dolayısıyla catfishing kısaca tehlikeli bir “aldatma” türü olarak tanımlanır.
Catfishing internet kullanımı var olduğundan beri uygulanan bir eylem olmasına rağmen, kavramsal adını 2010 yılında "Catfishing" adlı bir belgeselin yayınlanmasından sonra almıştır. Catfishing, 2012 yılında MTV dizisi "Catfish"in tanıtımı yapıldıktan sonra ise sıklıkla sorgulanan bir kelime hâline gelmiştir.
Sosyal medyada Catfish ne anlama gelir sorusunun yanıtı şöyle açıklanabilir;
Catfish, genellikle başka birinin fotoğraflarını veya bilgilerini kullanarak kendine sahte bir profil oluşturan kişiyi ifade eder. Bu eylemi gerçekleştiren kişi, gerçek kimliğini veya amacını saklayarak başkalarını türlü niyetlerle aldatma amacı güdebilir. Catfish, sosyal medyada genellikle romantik ilişkilerde veya çevrim içi flörtleşme ortamlarında karşılaşılan bir eylemdir.
Catfishing ne demek nasıl anlaşılır diye sorulduğunda genellikle görülen tipik durumlar bulunur. Bu kişiler görüntülü sohbeti veya telefon görüşmesi yapmayı reddeder, gerçekte nasıl göründüğünün görülmesini veya gerçekte nasıl bir sesi olduğunun duyulmasını engellemeye çalışırlar. Örneğin, arama zamanı mutlaka bir şey ortaya çıkar ve bir iş ile meşgul olduklarını söylerler.
Ayrıca kanser gibi ciddi bir hastalıktan dolayı nasıl göründüklerinden utanıyormuş gibi bir bahane sunarak davranabilirler. Başka bir kaçış yöntemi ise seyahat etmeleri veya aile ziyaretinin ortasında olmaları olabilir.
Yüz yüze buluşma, catfishing eylemi yapan kişi için imkansızdır. Sahte kimliklerinin ifşa olmasından korkarlar. Yakın bir lokasyonda, hedeflenen yerin ne kadar halka açık olduğuna bakılmaksızın buluşmayı reddederler.
Sosyal medyada, çoğunlukla flört ve arkadaş edinme amaçlı kullanılan platformlarda görüldüğü gibi Tiktok gibi görüntü platformlarında da bu eylemi gerçekleştirebilirler. Bu platformda başkalarına ait fotoğraf ve görüntüleri servis ederler.
Dijital bir kavram olarak ortaya çıkan catfish terimi üzerinden de yeni kelimeler doğmuştur. Sıklıkla sorgulanan kelimeler ve anlamları şu şekildedir:
