Çocuklarda Uyuşturucu Kullanımı

Merkezi sinir sistemini etkileyerek kişinin hoşnutluk hissetmesine neden olan, kişinin ruhsal ve fiziksel dengesini bozan ve aynı zamanda bağımlılık yapan maddelere uyuşturucu maddeler denmektedir.

Uyuşturucu madde kavramı uyuşturucu özelliği olan maddeleri ifade eder. Yunanca uyku anlamına gelen ‘ narke’ den gelen ve İngilizceye ‘ narkotik’ olarak geçen ve uyuşturan, hissetmez hale getiren madde demektir.Ancak, geçicide olsa keyif verici, uyarıcı, kişinin kendisini daha zinde, daha enerjik , daha güçlü, rahatlamış hissetmesine neden olan maddelere de uyuşturucu maddeler denmektedir.Bu maddeler başlangıçta bu gibi hislere yol açmakla birlikte kısa bir müddet sonrada, yorgunluk, bitkinlik, isteksizlik, iç sıkıntısı, depresif duygulanım, sosyal izolasyon, bütün bu nedenlerle iş, aile ve sosyal ilişkilerinde bozulma, aynı maddeyi almaya karşı büyük bir istek duyma ve bu maddeyi tekrar alma, bağımlılık ve tolerans gelişmesi nedeni ile zamanla dozu biraz daha arttırma, bunun sonucunda yukarıda belirtilen sorunların daha da artması ile sonuçlanan bir kısır döngüye sebep olurlar.

Bu tanıma uyan bir çok madde bulunmaktadır.Ülkemizde en yaygın olarak kullanılan ve bilinenleri esrar ve eroindir. Çünkü mu maddelerin elde edildiği bitkiler ülkemizde ve komşu ülkelerde yetişebilmektedir.Son yıllarda Güney Amerika ülkelerinde yetişen koka ağacının yapraklarından elde edilen ve bugün sentetik olarakda pek çok türevi yapılmış olan kokain ve bir sentetik amfetamin türevi olan ve halk arasında ekstazi olarak bilinen maddelerin kullanımıda ülkemizde yaygınlaşmaktadır.Özellikle yoksul ailelerin çocukları ve sokakta yaşayan çocuklar1990’ lardan beri her tarafta kolayca bulunması, ucuz olması tiner, bally gibi maddeleri koklamaktadırlar. Bu maddeler insan vucudu için son derece toksik maddelerdir.Bu maddeleri kullanan çocuklar yaşları büyüdükçe diğer uyuşturuculara geçiş yapmaktadırlar.

Uyuşturucu ticaretinde çok büyük paraların elde edilmesi nedeni ile uyuşturucu ticareti yapanların uyuşturucuları yaygınlaştırma çabaları, özellikle büyük şehirlerde çocuk ve gençlerin yaşadıkları sorunlar, ailelerin çocuklarını kontrol etmekteki zorlukları, ailelerin eğitim sorunları, yoksulluk ve işsizlik sorunları, parçalanmış aileler,kırsal kesimden veya küçük ilçelerden ve illerden büyük şehirlere göç, çeşitli ruhsal sorunlar, anne babadan birinin veya her ikisinin uyuşturucu kullanması , arkadaş gruplarının etkisinin fazla olduğu dönemlerde kötü alışkanlıklara sahip arkadaşlar edinme, çocuk ve ergenlerin enerjilerini boşaltacakları imkanların olmaması veya kısıtlı olması, kaygı yaratan durumlarda kaçma eğilimi, sosyal açıdan bağımlı kişilik özelliğine sahip olma, merak, akademik başarısızlık, farklı tutum ve yaşam tarzları deneyerek farklı olmaya çalışma, aile içi iletişimin yetersiz olması, ailenin aşırı kısıtlayıcı veya ilgisiz olması, yasal düzenlemelerin yetersiz olması gibi nedenler çocuk ve ergenleri uyuşturucuya yöneltmektedir.

Bu sorunların artması uyuşturucu kullanımının artmasına, yaygınlaşmasına ve her geçen gün kullanma yaşının düşmesine neden olmaktadır.Önlemler bu sorunların çözümüne göre şekillendirilmelidir.

Dr. Mazlum Çöpür
Çocuk Psikiyatrisi Uzmanı
mazlum.copur@mynet.com
http://www.nirvanacocuk.com