Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri""
İSTANBUL (AA) - MUSA ALCAN - Her yıl 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda açıklanan "Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri"nin bu yılki sahipleri belli oldu.
Değerlendirme Kurulu'nun teklifiyle belirlenen isimler ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayıyla 6 farklı alanda ödüle layık görüldü.
Ödüller, daha sonra açıklanacak bir tarihte sahiplerine takdim edilecek.
- Vefa ödülü sosyolog ve yazar Nurettin Topçu'ya
Baba tarafından Erzurumlu Topçuzadeler mensubu olarak 1909'da İstanbul'da doğan Nurettin Topçu, İstanbul Lisesi'ni bitirdi. Topçu, 1928'de Fransa'ya gitti ve Strasbourg'da felsefe, ahlak, psikoloji, sanat felsefesi, tarih, mantık, sosyoloji ve arkeoloji dersleri gördü. Felsefe doktorasını 1934'te Sorbonne Üniversitesi'nde tamamladı ve Bergson üzerine hazırladığı doçentlik tezini İstanbul Üniversitesi'nde tamamladı. Yurda döndükten sonra Galatasaray Lisesi başta olmak üzere farklı liselerde öğretmenlik görevi yürüten Topçu, 1974'te İstanbul Erkek Lisesi'nden emekliye ayrıldı.
Topçu, Fransa'dan döndükten sonra çocukluk arkadaşı Sırrı Bey vasıtasıyla devrin manevi büyüklerinden Hasib ve Abdülaziz Efendilerle tanıştı.
Nakşi şeyhi Abdülaziz Bekkine Efendi'ye intisab eden Topçu, Celal Ökten'den de İslami ilimler yönünden faydalandı ve daha sonra İmam-Hatip okullarının kuruluşu sırasında Celal Hoca ile mesai arkadaşlığı da yaptı.
Topçu, düşüncelerini sergilediği "Hareket" dergisini aralıklarla 1939-1975 arasında yayımladı ve yayımladığı eserleri, dergiciliği, seminer ve konferanslarıyla geniş bir ilgi alanı oluşturdu.
Nurettin Topçu, düşünsel ve kültürel alanda çalışmalarının bir bölümünü, kuruluşuna da katıldığı Türk Kültür Ocağı, Türk Milliyetçiler Derneği, Milliyetçiler Derneği ve Anadolu Fikir Derneği'nde sürdürdü.
Deneme, inceleme, öykü, roman, çeviri ve ders kitapları kaleme alan Topçu, ardında "İsyan Ahlakı", "Yarınki Türkiye", "İslam ve İnsan", "Ahlak Nizamı", "Ahlak", "Devlet ve Demokrasi", "Mevlana ve Tasavvuf", "Kültür ve Medeniyet" gibi birçok eser bıraktı.
Topçu, Nisan 1975'te kansere yakalandıktan kısa bir süre sonra vefat etti ve Kozlu Mezarlığı'nda toprağa verildi.
- "Sosyal Bilimler" alanında tarih uzmanı Prof. Dr. İlber Ortaylı Avusturya'da 1947'de dünyaya gelen İlber Ortaylı, iki yaşındayken Türkiye'ye geldi ve İstanbul'da başladığı ilköğrenimini Ankara'da tamamladı. Ortaokulu İstanbul'da Saint George Lisesinde bitiren Ortaylı, üniversite eğitimini ise Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde aldı. Ortaylı, ileri seviyede Almanca, Fransızca, İngilizce, Rusça ve orta seviyede Arapça, Farsça, Latince, İbranice, Sırpça ve Yunanca dillerini öğrendi.
ABD'de Chicago Üniversitesinde master çalışmasını Prof. Dr. Halil İnalcık'la yapan Ortaylı, "Tanzimat Sonrası Mahalli İdareler" adlı tezi ile doktor, "Osmanlı İmparatorluğunda Alman Nüfuzu" adlı çalışmasıyla da doçent unvanı aldı.
Gezgin yanıyla da bilinen İlber Ortaylı, Paris, Berlin, Viyana, Moskova, Roma, Münih, Strasbourg, Yanya, Sofya, Kiel, Cambridge, Oxford ve Tunus'taki üniversitelerde misafir öğretim üyeliği yaptı.
Osmanlı'daki sosyal, kültürel ve idari konuları içeren birçok eser kaleme alan İlber Ortaylı, profesör unvanını 1989'da alırken, bir süre Topkapı Sarayı Müzeler Müdürlüğü Başkanlığı görevini yürüttü.
- "Müzik" alanında kanun sanatçısı Göksel Baktagir Kırklareli'de 1966'da doğan ve müziğe sekiz yaşında, babası Muzaffer Baktagir'in gözetiminde başlayan Göksel Baktagir, 1988'de İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuarı'ndan mezun oldu. Baktagir, Tanburi Necdet Yaşar yönetimindeki Kültür Bakanlığı İstanbul Devlet Türk Müziği Topluluğu'na girdi ve "Necdet Yaşar Ensemble" ile çeşitli ülkelerde konserler verdi.
Sözlü ve enstrümantal olarak yaklaşık 400 esere imza atan Baktagir, "Sazım" adlı eseriyle, 1990'da TRT tarafından düzenlenen bir yarışmada ödül kazandı.
Baktagir, 2004'te merkezi İsviçre'de bulunan Avrupa Birliği Vakfı'ndan da Yılın Müzik Ödülü'nü aldı. Besteleri radyo ve televizyon programlarında fon müziği olarak kullanılan, birçok dizi ve filmin müziklerine imza atan sanatçı, kendi albümlerinin yanı sıra farklı sanatçıların albümlerine de katkı sağladı.
Son yılların en önde gelen kanun icracılarından biri kabul edilen ve hem solo hem grup çalışmalarıyla yurt içi ve dışında birçok konser veren Baktagir, kanun enstrümanının bakış açısını New Age, Caz gibi diğer müzik türlerine doğru genişlemesine büyük katkılar sağladı.
- "Sinema" alanında yönetmen ve senarist Yavuz Turgul İstanbul'da 1946'da dünyaya gelen Turgul, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü'nü bitirdikten sonra gazetecilik yapmaya başladı ve uzun yıllar haftalık "Ses" dergisinde çalıştı.Sinemacı Ertem Eğilmez'in yönlendirmesiyle 1976'da Arzu Film'e senaryo yazmaya başlayan Turgul, ilk kez "Sultan" filminin senaryosuyla dikkatleri çekti.
Turgul, "Çiçek Abbas" ve "Züğürt Ağa" filmlerindeki başarılı senaryo çalışmalarıyla adından iyice söz ettirdi ve 1980'de reklam sektörüne geçerek metin yazarlığı yapmaya başladı.
Ardında başarılı bir reklamcılık kariyeri bırakan Yavuz Turgul, Ahmet Muhip Dıranas'ın "Fahriye Abla" adlı şiiri üzerine çektiği filmle 1984'te yönetmenliğe ilk adımını attı.
Sonrasında "Muhsin Bey", "Gölge Oyunu" filmlerinde büyük başarı sağlayan yönetmenin en ilgi gören filmi 1996'da r Şen ve Uğur Yücel'i başrollerde buluşturan "Eşkıya" oldu.
Bu film, ilk kez Türkiye'den yabancı film dalında Oscar'a aday gösterilirken, daha sonra senaristliğini ve yönetmenliğini üstlendiği "Gönül Yarası" filmi de Oscar adayı seçildi.
İsmi, birçok filminde başrolü üstlenen Şener Şen'le özdeşleşen Turgul, Kasım'da vizyona girecek son filmi "Yol Ayrımı"nda da Şener Şen'le çalıştı.
Turgul ayrıca, "Aşk Filmlerinin Unutulmaz Yönetmeni", "Gönül Yarası", "Tosun Paşa", "Erkek Güzeli Sefil Bilo", "Banker Bilo", "Davaro", "Hababam Sınıfı Güle Güle", "Şekerpare" ve "Kabadayı" gibi birçok filme imza attı ve kariyerine birçok ödül sığdırdı.
- "Geleneksel Sanatlar" alanında yüksek mimar ve hattat Ali Toy Hat sanatı ile mimari tasarımı aynı potada eritmeyi başaran Ali Toy, Kütahya'da 1960'ta doğdu. Tasarımlarındaki kendine has üslubuyla dikkati çeken Toy, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nden mezun oldu ve Yıldız Üniversitesi'nde Röleve-Restorasyon dalında yüksek lisans eğitimi aldı.
Toy, 1985'te Prof. Dr. Ali Alparslan ile tanışarak talik hat üzerine dersler almaya başladı ve 3 yıl sonra "talik hat"tan icazet aldı. Sonrasında hattın farklı türlerinde de çalışan sanatçının hat eğitimi tam 21 yıl sürer ve Alparslan'la olan beraberlikleri, hocanın 2006'daki vefatına kadar devam etti.
Her çeşit klasik hattı, modern hattı ve çizgiyi eserlerinde başarıyla kullanan Toy, yurt içi ve yurt dışında birçok sergiye katılırken, 28 kişisel sergiyi de sanatseverlerle buluşturdu.
Çalışmalarıyla cami duvarlarını da süsleyen Toy, yeni besmele tasarımları üzerinde çalıştı ve 50'ye yakın yeni tasarımı tamamladı.
Sanata merakı öğrencilik yıllarında başlayan Ali Toy, sanat hayatı boyunca birçok ödüle kayık görüldü.
- "Resim" alanında ressam Selahattin Kara Rize Çayeli'de 1958'de dünyaya gelen Selahattin Kara, 1978'de Atatürk Eğitim Enstitüsü Resim Bölümü'nü bitirdi. Kara, 1979-1984'te resim öğretmenliği yaptı ve sonrasında serbest sanat çalışmaları yapmaya başladı. Kara, sanat hayatı boyunca birçok performans gerçekleştirdi ve 200'ün üzerinde karma sergiye katıldı. Çalışmalarını 1984'ten bu yana İstanbul Ortaköy'deki atölyesinde sürdüren sanatçı, 30'un üzerinde ise kişisel sergi açtı.
Selahattin Kara'nın 2017 Mart'ta açılan ve Mehmet Çebi'nin koleksiyonundan oluşan "İstanbul Resimleri Sergisi"nin açılışına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı.
