Defekografi nedir?

Makat kanalının (anal kanal) ve rektum adı verilen kalın bağırsağın makat ile birleşen kısmının boşalması esnasında video eşliğinde röntgen ile görüntülenmesi işlemidir. Zor dışkılama, kronik kabızlık veya dışkı kaçırma gibi durumlarda, dışkılama kalitesinin görüntülenmesi amacı ile gerçekleştirilir. Genel bilgi olarak sindirim sistemi sorunları ile doktora başvuran hastaların % 10-20’sinde dışkılama fonksiyonuna ait sorunlar olduğu bilinmektedir. Bu tetkik yöntemi, video-defekografi ve defekasyon proktografisi olarak ta adlandırılır. Aynı işlem bilgisayarlı tomografi (BT defekografi) veya manyetik rezonans görüntüleme cihazı (MR defekografi) ile de gerçekleştirilebilir. Benzer şekilde sintigrafi tekniği ile de dışkılama fonksiyonu araştırılabilir ve bu şekilde makat ve rektum arasındaki açı (anorektal açı) ölçülebilir.

Defekografi işlemi öncesinde ne tür bir hazırlık yapılır?

İşlem öncesinde dışkının uzaklaştırılması amacı ile makat yolu ile lavman yapılır. Bazı olgularda, işlemden bir gün önce, sodyum fosfat, müshil, mannitol veya polietilen glikol gibi maddelerle bağırsak hazırlığı yapmak gerekebilir.

Defekografi nasıl gerçekleştirilir?

Makattan içeriye plastik bir enjektör aracılığı ile baryum adlı kireç veya macun gibi röntgende görülebilen madde (80-200 ml) verilir, bazen baryum içine patates nişastası da katılır. Mesane ve hazne (vajina) özel bir ilaçlı sıvı (suda eriyen kontrast madde) ile doldurulur. Ayrıca hastaya ağızdan baryum içirilerek ince bağırsağın da görülmesi sağlanabilir, bu özellikle rektosel araştırmasında önemlidir. Hasta defekografi iskemlesi veya komot adı verilen, altında lazımlık olan iskemleye oturtturulur ve dirseklerini dizlerinin üzerine koyarak ıkınması istenilir. Defekografi iskemlesinin tam olarak röntgen cihazının önüne yerleştirilmesi ve hastanın kalça kısmının ve kaba etlerinin tümü ile görüntü içine alınması gerekmektedir. Ikınma işlemi sırasındaki rektum adı verilen kalın bağırsağın son kısmının hareketleri (peristaltizm) bir videoya kaydedilir. Bu şekilde, makat kaslarının dinlenme, sıkma ve itme sırasındaki durumu anlaşılabilir. Böylelikle, makat bölgesinin hem anatomik, hem de fizyolojik bozuklukları anlaşılabilir. Sağlıklı kişilerde rektumun boşalması birkaç saniye içinde olurken, makat sarkması durumunda bu süre 30-90 saniye civarında olmakta ve rektumun makat kanalı (anal kanal) içine doğru sarktığı gözlenmektedir.

Zaki tekniği: basınçla baryumu içeriye veren bir cihaz yardımı ile yapılır. Düşük bir oranda baryum aşırı miktarda ve kontrolsüz olarak boşalarak rektumda delinmeye yol açabilir.

Chang tekniği: makat kanalına (anal kanal) baryum verilir ve hastaya dışkılama hissi gelince bilgi vermesi telkin edilir. Hastada dışkılama hissi uyanınca, daha önce verilmiş olan baryumun üçte biri kadar daha verilir. Tekrar dışkılama hissi gelince, oturağa dışkılama yapması istenilir.

Abe asist tekniği: nadiren tercih edilir. Doktor parmağını hastanın makatının içine yerleştirir ve dışkılama eylemini başlatmak için uyarır.

SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN: **drkorhantaviloglu@mynet.com

**

Prof. Dr. Korhan Taviloğlu kimdir?

Hakkında

Lise: Robert Kolej -1980
Üniversite: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi - 1986
Uzmanlık: İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD - 1991
Doçentlik: İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD - 1996
Profesörlük: İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD - 2002

Çalıştığı kurumlar:

İ.Ü., İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD 1987 - 2009
Acıbadem Hastanesi Kadıköy, Genel Cerrahi Bölümü 2003 - 2008
Şişli ve Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi, Genel Cerrahi Bölümü 2008 - 2012
Muayenehane: 2012 -

Uzmanlık Sonrası Eğitim :

Baylor College of Medicine, Houston-ABD, 1992-1993
Robotik cerrahi eğitimi: Strasbourg, Fransa - 2009
Lazer cerrahisi eğitimi: Madrid, İspanya - 2009

Akademik yayınlar

Prof. Dr. Korhan Taviloğlu’nun 600’ün üzerinde bilimsel çalışması mevcuttur. Bunların 6’si kitap editörlüğü, 40’ın üzerinde kitap bölümü yazarlığı ve 50’nin üzerinde uluslararası bilimsel makale, vb. şeklindedir.

Toplamda 20’nin üzerinde tıbbi derneğin aktif üyesi olup, Avrupa Acil Cerrahi Derneği’nin 2012-2013 dönem başkanlığı görevini yürütmüştür.

Mesleki ilgi alanları; kolorektal hastalıklar, proktoloji, laparoskopik cerrahi, robotik cerrahi, endoskopi ve kanser cerrahisi olup, İngilizce ve Almanca bilmektedir.