Destek primleri yeterli bulunmadı
ADANA (İHA) - Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Ayhan Barut, hükümetin "üreticilere müjde" olarak açıkladığı yüksek oranlı destek primlerinin aldatıcı olduğunu öne sürdü.
Barut yaptığı açıklamada, üreticinin maliyetinin altında sattığı ürününe verilen primlerin zararını kurtarmadığını iddia ederek, "Gerçek anlamda prim, üretici maliyeti ve gerçek satış fiyatı arasındakini telafi eden primdir. Hükümetin açıkladığı prim oranları geçen yıla oranla yüksek görünse de, ürünler yok pahasına satıldığı için üretici yine zarardadır" dedi.
Üretim maliyeti ve üretici karı eklendiğinde, piyasada oluşan gerçek fiyat ile aradaki farkın prim olarak ödenmesi gerektiğini söyleyen Barut, "Örneğin kütlü pamuk piyasası hasat sezonu da 1 YTL ve üzeri fiyata satılsaydı, o zaman prime gerek bile kalmayacaktı. Ama pamuk geçen yıl maliyeti 95 YKr ile 1 YTL arasıydı. Üretici karıyla 1.1 YTL'ye satılmalıydı. Pamuk şu anda 55 YKr, prim de 32 değil, 50 YKr olmalıydı. Piyasada şu anda 60-65 YKr'ye satılan pamuk, primle ancak maliyeti karşıladı. Mısırda durum çok daha vahim. Yüzde 100 artışa rağmen mısır geçen yıl 30 YKr idi. TMO müdahale fiyatını 26 YKr olarak açıkladı. Üreticinin eline geçen 22 YKr oldu. Üzerine 5 YKr eklenince 27 YKr'ye gelmiş oldu. Demek ki yüksek gibi görünen prim maliyeti bile karşılamadı. Prim, kesinlikle üretici maliyeti ve karı dikkate alınarak, gerçek satış fiyatıyla aradaki farka göre belirlenmelidir" diye konuştu. Teşvikteki amacın üretim eksiğini giderecek ürün ekimini artırmak olduğuna dikkat çeken Barut, şunları söyledi:
"Bu uygulama modeli, teşvik olmaktan çıkıyor. Çünkü, ödemeler çok geç yapılıyor. 2005'te satılan ürün primi şimdi açıklandı. Ekim döneminden önce ödenecek deniyor; ama bunun acilen ödenmesi gerekiyor ki, yeni bir tarımsal faaliyet sürdürülsün. Destek primi bize göre önümüzdeki sezon için de ekim olmadan önce açıklanmalı ki, ona göre tarımsal ekime yön verilsin. Ürün hasadı sonrası açıklanan prim, vaktinde de ödenmeyince teşvik olmaktan çıkıyor."
