Eski komedyen nasıl devlet başkanı oldu?

Yolsuzluk iddialarıyla çalkanan bir ülke. Hükümet karşıtı protestolar ve hapiste yolsuzluk davasını bekleyen eski devlet başkanı. Guatemala, son birkaç ayda siyasi pembe dizileri aratmayacak gelişmelere tanık oldu.

Ülkede açığa çıkan olaylar bazen inanılmaz bazen de gülünçtü.

Belki de bu yüzden eski komedyen Jimmy Morales ülkenin yeni başkanı olarak kendisi için en iyi işi buldu.

Mizah ve politikaJimmy Morales ilgi odağı olmaya alışkın bir kişi. Kardeşiyle birlikte 15 yıldan beri haftalık komedi programı sunuyorlardı. Kendisini ''halk adamı'' olarak resmeden Morales seçim zaferinden sonra ''Mizah gerçekten bana tüm kapıları açtı ve benim önemli mesajları iletmeme yardımcı oldu'' diyor.

Morales özellikle Charlie Chaplin'nin Adolf Hitler'i anlattığı 'Büyük Diktatör' filminden ilham almış; mizahla yapılan ve bu kadar güçlü bir içeriğin anlatıldığı başka bir filmin olmadığını da söylüyor.

Sadece yaptığı şakalar başarılı olmadı, yeni devlet başkanın başarısının bir kısmında ırkçılığa karşı sergilediği tutum da var.

Morales hakkında çıkan tartışmalar bir yana, kesin olan şey şu; o da yeni başkanın mizah deneyimin politik deneyiminden daha fazla olması.

İyi zamanlamaMorales'in başkanlık kampanyasının tanıtımının zamanlaması daha uygun olamazdı.

Çünkü Nisan ayında Guatemalılı politikacılar ve devlet başkanı Otto Perez Molina'nın hedef olduğu yolsuzluk iddiaları üst düzeye ulaştı.

Protestolar da Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan ve bazı üst düzey devlet adamlarının yolsuzlukla suçlandığı rapora tepki göstermeyi amaçlıyodu.

Eski Devlet Başkanı Otto Perez Molina ve yardımcısı Roxana Baldetti ise şimdi bu suçlamalar arasında hapishanede yargıç karşısına çıkacakları günü bekliyorlar.

Hükümet karşıtı kitlesel protestoların düzenlendiği caddelerde Morales'in resimde de gösterildiği gibi 'Ne yolsuzluk ne de hırsızlık ' sloganının yer aldığı seçim bilboardları her yere asıldı.

Morales'e göre, seçim kampanyası halkın kendisine güvenmesini ve birçok insanın siyasetle yolsuzluğun aynı anlama gelmediğini anlamaya başlamasını sağladı.

Bazı uzmanlar ise, Morales'in yolsuzluk karşıtı söylemlerini yeterince kapsamlı bulmuyor.

Güney Amerika üzerine çalışmalar yapan Washington merkezli düşüncü kuruluşu Inter-American Dialogue uzmanlarından Kevin Casas Zamora, ''Seçim kampanyanızı sadece ve sadece 'ben hırsız değilim' mesajı üzerine kuruyorsanız, bu ülkedeki siyasi sisteminin halini ortaya koyar'' dedi.

Zamora, normal demokrasilerde siyasi liderlerden yolsuzluk yapmamaktan çok daha fazlası beklendiğini de belirtti.

Morales siyasete yabancı biri olarak görülüyor görülmesine ama partisinin Guatemala'nın yakın tarihindeki rolü kuşku yaratıyor.

Orduyla da bağları olduğu söylenen Ulusal Yakınlaşma Cephesi, 1960 ile 1996 arasında yüzbinlerce kişinin hayatını kaybettiği iç savaş sırasında acımasız bir rol oynamakla suçlanıyor.

İspanya'da ülkesini uzaktan izlerken acı çektiğini, bu nedenle de sorumluluk üstlenmek istediğini belirten ünlü komedyen, 2008'den sonra da siyasete girdiğini anlatıyor.

Morales'e yönelik eleştirilerin başında, fikirleri ve planları konusunda çok az ayrıntı içeren bir manifesto hazırlamış olması geliyor.

Morales siyaset konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığı eleştirilerine ise, Amerikan otomotiv devi Henry Ford'un Kongre'deki bir açıklamasıyla yanıt veriyor:

''Amerika'da Senato, otomotiv patronu Henry J Ford'a araba endüstrisi hakkında bilgisinin olup olmadığını sorduğunda Ford senatoya 'Önüme bir telefon koy, her şeyi bilmiyorum ama öğrenmek için aramam gereken insanları biliyorum.''

Guatemala'nın yeni başkanının Kongre'de partisinin sadece 11 milletvekiliyle temsil edildiği ve bu sayıyla nasıl yasaları uygulamaya geçireceği sorulunca ''Ronald Reagan'ın da dediği gibi yönetmek için bu 3 şeyden 2'sine ihtiyaç var: Başkanlık, Kongre ve Kamuoyu'' cevabını veriyor.

Bazı uzmanlar ise Morales kadar iyimser değil.

Guatemala'da Sosyal Çalışmalar ve Araştırma Derneğinde çalışan politika uzmanı Hugo Novales, Jimmy Morales'in bu durumun üstesinden gelecek siyasi araçlara sahip olacağı konusunda şüphesi olduğunu belirtiyor.

Novales, ''Biz kendisinin halkla iletişimini ve halkın sorunlarına dikkati çekmedeki başarısını görüyoruz, Morales'in bu popüleritesini siyasete yansıtıp yansıtamayacağını görmek için beklememiz gerekecek.'