Eski Papa Ratzinger: En hassas ziyareti Türkiye'ye yaptım

Övgü Pınar

Roma

Papa 16. Benedetto 2006 yılında Türkiye'ye 4 günlük bir ziyaret gerçekleştirmişti.

Şubat 2013'te istifa ederek başta Katolikler olmak üzere tüm dünyada şok etkisi yaratan eski Papa 16. Benedetto, Papalık görevi süresince yaşadığı tecrübeleri bir kitapta anlattı.

Alman gazeteci Peter Seewald'la söyleşisi bugün çıkan "Son Sohbetler" (Letzte Gespräche) başlıklı kitapta yayımlanan eski Papa, görevi süresince en "hassas" ziyareti Türkiye'ye yaptığını söyledi.

Sağlık sorunları gerekçesiyle Papa'lıktan ayrılmasının ardından yaklaşık 3 yıldır Vatikan'daki Mater Ecclesiae Manastırı'nda yaşayan 89 yaşındaki 16. Benedetto (Joseph Ratzinger) görevi süresince baş etmek zorunda kaldığı skandallardan, Katolik Kilisesi'ndeki reform çabalarına kadar birçok konuda soruları yanıtladı.

"Erdoğan başta ziyaretimi kabul etmek istemiyordu"Ratzinger, Eylül 2006'da Almanya'daki Regensburg Üniversitesi'nde yaptığı konuşmada İslam'la ilgili söylediklerinin Müslümanlar arasında infiale yol açmasının ardından, Kasım 2006'da Türkiye'ye yaptığı ziyaretin en "hassas" gezisi olduğunu söyledi.

Peter Seewald'ın "En hassas seyahatiniz hangisiydi?" şeklindeki sorusuna Ratzinger şöyle yanıt verdi:

"Muhtemelen Türkiye'ye yaptığım seyahatti. Regensburg konuşmasının yarattığı toz bulutu hala dinmemişti. Bu yüzden Erdoğan ilk başta beni kabul etmek istemiyordu. Fakat yavaş yavaş atmosfer ısınmaya başladı ve sonunda da gerçek bir anlayış sağladık. Ama ilk başta hassas bir andı, her iki tarafın da yüreklerini açtığı için Tanrı'ya müteşekkirim."

O dönem başbakan olan Recep Tayyip Erdoğan, Papa 16. Benedetto'yu Ankara Esenboğa Havalimanı'nda karşılamıştı. (28 Kasım 2006)

Ratzinger, 12 Eylül 2006'da Regensburg Üniversitesi'nde yaptığı konuşmada "inanç ve mantık" başlığı altında, 14. yüzyılda Ankara yakınlarında Bizans İmparatoru 2. Manuel Paleolugus'un Farslı bir bilginle İslam ve Hıristiyanlık üzerine yaptığı diyalogdan bahsetmişti.

Ratzinger, Bizans İmparatoru'nun "şaşırtıcı bir kabalıkla" şu ifadeleri kullandığını söylemişti:

"Bana Muhammed'in getirdiği bir yenilik göster, orada ancak kötü ve insanlık dışı şeyler bulacaksın, tebliğ ettiği dini kılıçla yayma emri gibi."

Ratzinger konuşmasının devamında da "mantık ile inancın" bir araya gelmesi gerektiğini ve bu yüzden de teolojinin yerinin üniversiteler olduğunu söylemişti.

Dönemin Papa'sının bu konuşması Türkiye'nin de aralarında bulunduğu Müslüman nüfusun ağırlıkta olduğu ülkelerde dini ve siyasi liderlerin ve halkın tepkisiyle karşılaşmıştı.

Papa 16. Benedetto'nun ziyareti protestolara neden olmuştu. (30 Kasım 2006)

O dönemde Buenos Aires Başpiskoposu olan şimdiki Papa, Jorge Mario Bergoglio (Papa Francesco) da Ratzinger'in bu sözleriyle arasına mesafe koymuştu. Bergoglio'nun sözcüsü, Ratzinger'in sözlerinin kendi görüşlerini yansıtmadığını söylemiş ve "Papa İslam'ın değerlerini tanımazsa son 20 yılda inşa ettiğimiz her şeyi 20 saniyede yok ederiz" demişti.

Vatikan-Türkiye ilişkileri 'Türk Papa'yla başladıRatzinger, bugün yayımlanan kitapta Regensburg konuşmasıyla ilgili bir soruyu yanıtlarken de "Paleolugus'un diyaloğunu okumuştum çünkü Hıristiyanlıkla İslam arasındaki diyalog ilgimi çekiyordu. Söz konusu imparator o dönemde Müslümanların yönetimindeki bir kuldu ama yine de bugün artık söylenmesi mümkün olmayan şeyleri söyleme özgürlüğüne sahipti. Bu yüzden, 500 yıl öncesine ait bu sohbeti konuşmama dahil etmek ilginç gelmişti. Daha önce de söylediğim gibi, bunun siyasi anlamını iyi değerlendirmemişim."

Papa 16 Benedetto Türkiye ziyaretinde İstanbul'daki Sultanahmet Camii'ne de gitmişti. (30 Kasım 2006)

Katolik Kilisesi'nde çocuklara cinsel istismar iddiaları da kitapta Eski Papa, Katolik Kilisesi'ni sarsan pedofili skandalları, gizli belgelerin sızdırılması (Vatileaks) ve Vatikan'da bir "gay lobisi" olduğu iddialarıyla ilgili sorulara da yanıt verdi.

Skandalların yol açtığı "zor anlara" rağmen genel olarak Papalık dönemini "başarısızlık" olarak görmediğini söyledi. Vatikan'daki gay lobisi söylentileriyle ilgili olarak da "Bana 4-5 kişilik bir gruptan bahsedilmişti ki bu grup dağıtıldı" dedi.

Ratzinger, "Papa olmak hoşunuza gitti mi?" sorusuna ise "Desteklendiğimi biliyordum ve bu yüzden çok sayıdaki güzel tecrübe için müteşekkirim. Ama elbette aynı zamanda hep bir yük de oldu" diye yanıt verdi.

Papalık döneminden özlediği bir şeyler olup olmadığı sorusuna yanıt verirken de "Hayır, hiç yok. Aksine, üzerimde artık taşıyamayacağım bir sorumluluk olmadığı için Tanrı'ya şükrediyorum" diye konuştu.