Eskişehir Teknik Üniversitesi (ESTÜ) öğretim elemanları “Kompozit Fırın” projesi ile çok önemli örnek bir çalışmaya imza attı.
1993 yılından bu yana üniversite envanterinde bulunan ancak neredeyse hiç kullanılmayıp atıl bir şekilde duran büyük ebatlı kompozit üretimine uygun “Fırın”, üniversitenin desteği ve sponsorların katkılarıyla geliştirilerek, aktif bir şekilde kullanılmaya başlandı. Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Abdullah Tuğrul Seyhan ve Arş. Gör. İlhan Kahraman ile Elektrik Teknikerleri Feyzullah Gündoğan, Şamil Kaya ve Hüsmen Orhan, uçak koltuklarından uçak gövdesinde kullanılabilecek küçük ve orta boyutlu malzemelere kadar geniş bir yelpazede üretimin yapılabileceği kompozit fırın projesini hayata geçirdi.
Eskişehir Teknik Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından yenilenen kompozit fırın kompozit malzeme elde etmek için kullanılan eritme ve pişirme yöntemlerinin bir arada uygulanabilme özelliğine sahip. Fırını, diğer kompozit fırınlardan farklı kılan ise otoklav dışı teknik uygulamalara sahip olması. Bu teknoloji sayesinde 400 dereceye kadar ısınan fırın içerisine yerleştirilen malzemenin pürüzsüz ve homojen bir yüzeye sahip olmasını sağlıyor.
“Isıyı eşit bir biçimde dağıtarak tüm yüzeyin eşit biçimde pişmesini sağlıyor.”
Bu proje kapsamında geliştirilen kompozit fırının en önemli özelliğinin ısıyı homojen bir biçimde dağıtarak pişirilmek istenen numunenin tüm yüzeyinin eşit biçimde pişmesini sağlamak olduğunu belirten Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Seyhan, proje ile ilgili olarak şunları söyledi:
“Karbon fiber, polimerler, lastikler ve tekstiller kompozit malzeme üretimi için kullanılan yaygın bileşik malzemelerdir. Bu kompozit malzemeler için sertleştirme işlemi, genelde reçine emdirilmiş parçanın fırın içinde pişirirken vakum altında bırakılmasını içerir. Havacılık kompozit malzemelerini kürlemek için kullanılan fırınlar bu amaç için özel olarak tasarlanmıştır. Bu çeşit endüstriyel fırınlar ise kompozit yapıyı üretmek için gerekli birçok elektronik özelliğe sahiptirler. Bu özelliklerden bir tanesi özenle tasarlanmış bilgisayar kontrollü hava besleme sistemidir. Kompozit fırınlar için en yaygın hava kanalı düzenlemesi “kombinasyon hava akımı” olarak adlandırılır. Fırın içi çalışma odası boyunca eşit bir ısı dağılımı ve daha hızlı hassas ısıtma oranları ile geri kazanım süreleri sağlayan bir kombinasyon, hava akış düzenlemesi ve bilgisayar kontrollü yüksek sıcaklık, havacılık kompozitlerinin üretilebilmesi için elzemdir. Çünkü kompozit kürleme için homojen bir sıcaklık gereklidir. Başka bir deyişle; ısıtma sırasında parça boyunca ölü noktalar olmaması elde edilen ürünün son mekanik özellikleri için önemlidir.”
“Fırın sayesinde üniversitemiz ile sanayi arasında güçlü iş birlikleri gerçekleştirilebilecek.”
Kompozit fırın sayesinde uçaklarda kullanılan koltuklardan uçak gövdesinde kullanılabilecek mekanik bileşenlere kadar geniş bir yelpazede değerlendirilebilecek epoksi ve karbon esaslı kompozitlerin üretiminin sağlanabileceğini de sözlerine ekleyen Doç. Dr. Seyhan, fırının 400 dereceye kadar ısınabildiğini ve buısının vakum altında termoplastik ve termoset prepreg yapıların üretilebilmesine zemin hazırladığını da ifade etti.