Fiziksel görüntünün psikolojik etkileri!

Op. Dr. Ali Cemal Yılmaz

21.02.2019 12:06

Listeye Ekle

Fiziksel görünüm kozmetik cerrahların ve hastaların temel sorunudur. Fiziksel görünümünün psikolojik etkileri son 2 dekatta çok sayıda çalışma yapılmıştır. Fakat kozmetik cerrahi hastalarında bu çalışmaların örneğine daha az rastlıyoruz. Plastik ve Estetik Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Ali Cemal Yılmaz, hastalar üzerinde fiziksel görüntünün psikolojik etkileri konusunda oldukça faydalı bilgiler sundu.

Fiziksel görünümünden memnun olmayan hastaların öz güvenlerini azaltmış, buda kozmetik cerrahiye ilgiyi artırmıştır. Hatta riskli ve sınırları aşan operasyonlar için de motivasyon sağlamıştır. Cash ve Pruzainky ve arkadaşları kozmetik cerrahi sonrası fiziksel görünümünün değişmesi ve akabinde beden imajının değişmesine yol açmaktadır. Bu sebeple kozmetik cerrahi önermişlerdir.

GÖRÜNÜŞÜN FİZİKSEL REALİTESİ

Fiziksel görünüş kişilik algısında ve özgenin gelişmesi ve mevcudiyetinde ana belirleyicidir. Fiziksel çekicilik eş seçiminde, medikal bakımda, eğitimde, çalışma hayatında başarı ve başarısızlığı belirleyebilir.

VÜCUT İMAJININ PSİKOLOJİK ETKİLERİ

Heinberg, 1996’da vücut imaj bozukluğunu teorik olarak algısal (perceptual), gelişimsel (development) ve sosyokültürel olmak üzere 3’e ayırmıştır. Vücut imajı ile özgüven arasındaki ilişki kozmetik cerrahin hasta seçimini ve sonuçlarının daha iyi olması açısından önemlidir.

Percuptual Etki; Heinberg bu body imajın 3 algısal teori tanımlamıştır; kortikal defisit, adaptif başarısızlık ve algısal defekt teorisi olarak. Kişi kendini 3 boyutlu uzay ortamda konumlandıramamaktadır.

Bu imaj bozukluğu direkt kozmetik cerrahi ile alakalıdır. Bu hastalar sıklıkla görünüşün özellikleri şekli ve içeriğinin farklı olduğunu söylerler. İstekler çekici olmaktan öte gerçekçi olmayan isteklerdir.

Gelişimsel Etki; Yetişkin vücut imajı çocukluk ve ergenlik çağında gelişir. Ergenlik teorisinde erken menarj olan kızların vücut imaj bozukluğuna neden olabilir (Heinberg 1996, Fabian-Thompson 1989).

Çocukluk çağında aşağılama veya alay edilme kişilerde bu etkiyi yaratabilir (Cash 1986). Kepçe kulaklarda, meme gelişme geriliğinde özgüven eksikliği bu gruba örnek gösterilebilir. Ayrıca hastaları sorun ne zaman ve nasıl geliştiğini net bir şekilde ifade edebilirler.

Sosyokültürel Etki; Sosyal normlar bu teoride etkilidir. Günümüz modern yaşamında da ünlü modeller, Hollywood ünlüleri, ünlü sporcular ile karşılaştırmalar etkili olmaktadır. Aynı zamanda toplumsal baskılarda bu etkiyi artırmaktadır. Bu baskılar kozmetik cerrahi olan ilgiyi artırmaktadır.

ÖZGÜVEN

Vücut yapısı ve fonksiyonları benlik bilincinde en önemli unsurdur. Erken psikoanalatik teoricilerinin öne sürdükleri (Freud, Jung ve Adler) ve modern psikiatristlerin de destekledikleri kendisini tanımlamada öncüdür.