Hakkari'de arkeolojik kazı çalışmaları
HAKKARİ (İHA) - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, Kızıl Kümbet Mezarlığı'nda yapmış oldukları temizlik ve mezar taşı envanter çalışması sırasında, Hakkari'nin tarihine ışık tutacak buluntuları ortaya çıkarttıklarını belirtti.
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, yaklaşık 3 hafta önce 15 kişilik ekiple başlatmış oldukları kazı çalışmalarında önemli bulgulara rastladıklarını söyledi. İş ve İşçi Bulma Kurumu'nun katkıları, Hakkari Valiliği'nin desteğiyle yapılan kazı çalışmalarıyla ilgili basın toplantısı düzenleyen Ydr. Doç. Dr. Top, 4 ay sürmesi beklenen çalışmalarda, şimdiye kadar kazdıkları alanda dini eğitim yeri odası, 15. yüzyıla ait çini parçalar, 16-17. yüzyılda kullanılan seramik parçalar, sırlı ve sırsız, pipolar, 18 . yüzyıla ait siyah renkli seramik ile Osmanlı dönemine ait kalıntılara rastladıklarını söyledi.
Kızıl Kümbet'teki temizlik çalışmaları sırasında özellikle 'Zaviri' olarak isimlendirilen dini ibadet odası içerisinde yapmış oldukları kazıda Osmanlı ve Selçuklu dönemine ait buluntulara rastlandığını anlatan Top, şunları söyledi:
"Bunlar, Hakkari açısında çok önemli, Hakkari'de ilk defa bilimsel kazı çalışmasında bu buluntular ele geçiriliyor. Buluntular füruze veya turkuvaz renkli, duvar için süsleme olarak kullanılan parçalar, muhtemelen İran Urumiye'den bölgesinden getirilmiş. Yeşil renkli seramikler ise, Ortaçağ döneminde, Selçuklu döneminde yaygın olarak kullanılmış. Seramikler buradaki tarihsel dokunun en azında dönemsel belirlenmesinde önemli buluntulardır. Temizlik çalışmasının sadece mezar taşlarıyla sınırlı kalmayıp bu tür buluntular vermesi işin önemli bir boyutunu ortaya çıkartıyor. Mezarlıkların kimler tarafından yapıldığı kitabeleri belirledik. Bu açıdan da bunların Hakkari'de yerel bir atölyeden imal edilmesi çok önemli bir bulgudur. Bunlar Osmanlı döneminin 17.18. yüzyılda Hakkari bölgesi gibi kuş uçmaz kervan geçmez bir coğrafyada böyle bir kültürün burada yeşermesi sanatsal ve kültürel açısından çok önemli. Hakkarililerin bunu iyi değerlendirilmesi lazım. Bunlar Osmanlı adına yönetiminde bulunan Hakkari beyleri ve yakınlarının mezarlıklarını bize gösteriyor. Mezarının baş ve uyak ucunu dikilen taşlar, daha çok İbrahim Bey ve Abdullah Han gibi bunların eş ve çocuklarına ait mezarlarını kime ait olduğunu bildiriyor. Buradaki mezar taşları Hakkari'de yöresinde çıkan serpati taşında çıkmış ve Hakkari'deki imalathanelerde imal edilmiştir".
