Konuta ilgi azalıyor

MasterCard'ın geleneksel araştırması Masterindex'in Aralık 2005 sonuçlarına göre, konuta ilgi azalırken, otomobile ilgi giderek artıyor.

MasterCard'ın 11 ilde bin kişilik bir örneklem grubu üzerinde gerçekleştirdiği araştırmada, "Elinize fazladan 20 bin dolar" (yaklaşık 27 bin YTL) geçmesi durumunda bu parayı nasıl değerlendirmeyi düşünürsünüz?" sorusunda yüzde 23 ile ev/daire alırım yanıtı birinci sırada yer alırken, yüzde 21'le otomobil ikinci sırada bulundu. Otomobili yüzde 15 ile tasarruf, yüzde 9 ile eğitim ve sağlık harcamaları takip etti.

MarterCard International'in gerçekleştirdiği Masterindex'in Aralık 2005'e göre, sonuçlar 6 ay önceki araştırmayla karşılaştırıldığında konuta ilgi de azda olsa bir düşüş var. Haziran 2005'te bu parayla konut alırım diyenlerin oranı yüzde 28 iken, Aralık'ta bu rakam yüzde 23'e düşmüş durumda. Diğer taraftan otomobil alırım ve tasarruf yaparım diyenlerin oranında dikkat çekici bir artış var.

Bunun da konut fiyatlarındaki yükselişin bir sonucu olabileceği kaydediliyor.

Cinsiyetlere göre bakıldığında ise, kadınların yüzde 27 ile ev/daire almayı birinci tercih olarak belirlerken, erkeklerin birinci tercihi yüzde 26 ile otomobil. Ayrıca sosyo-ekonomik düzey arttıkça tercih evden otomobile doğru kayıyor. C-D gibi alt gelir gruplarında yüzde 28'lerle ev/daire alımı birinci sırada yeralırken, A-B üst gelir grubunda yüzde 30 ile otomobil birinci tercih oluyor.

MarterCard International'den yapılan açıklamaya göre, Masterindex bölgelere göre de farklılıklar gösteriyor. Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde yüzde 37 ile ev/daire birinci sırada yer alırken, bunu yüzde 18'le ev kurarım, yüzde 14 ile otomobil takip ediyor. Akdeniz'de ise girişimci ruh ağır basıyor. Bu bölgede yüzde 23'le "yeni iş kurarım" cevabı ağırlıkta, onu yüzde 16'la ev, yüzde 14 ile otomobil izliyor. Ege ve Marmara Bölgesi'nde ise yüzde 19 ile ev ve otomobil eşit oranlarda tercih edilmiş. Konutu bu bölgede yüzde 15 ile tasarruf izliyor.

Karadenizliler ise bu konuda biraz kararsız, yüzde 21'i otomobil, yüzde 20'i ev/daire ve yüzde 20'i "tasarruf ederim" cevabını vermiş. Veriler incelendiğinde söz konusu tutarı eğitime, gezi/tatil/eğlenceye ya da otomobile ayırmayı tercih edenlerin oranının genç yaş gruplarında daha yüksek olduğu dikkat çekiyor. Buna karşılık, bu tutarı sağlığa ayıracağını belirtenlerin oranı genelde yüzde 11 iken bu oran 45-54 yaş grubunda yüzde 17'ye, 55 yaş üstü grupta yüzde27'ye çıkıyor.

Motgage yeterince tanınmıyor

Araştırma bu yıl eklenen bir soruyla, tüketicilere ev/daire satın almak için hangi yöntemi tercih edecekleri soruldu. Buna göre, katılımcıların yüzde 37'si banka kredisiyle ev almayı tercih ettiklerini belirtirken yüzde 34'ü kendi birikimlerini değerlendirmeyi düşünüyor. Yüzde 13'ü ise ailenin ya da yakınlarından birinin birikimlerinden yararlanmayı planlıyor. Yüzde 12'si toplu konutlara başvuru yapmayı düşünürken, mortgage sisteminden yararlanmayı düşünenlerin oranı yüzde 4. Bunun da mortgage sisteminin halen Türkiye'de yeterince anlaşılmadığının bir göstergesi olarak ortaya çıktığı ifade ediliyor.

Ev alım yöntemleri kadın ve erkekler arasında farklılıklar gösteriyor. Kadınlar yüzde 36 ile kendi birikimleriyle ev almayı tercih ederken, erkeklerin yüzde 37'si ev alımında banka kredisi kullanmaktan yana. Yine mortgage sistemiyle ev almayı düşünen kadınlar yüzde 2'de kalırken, bu oran erkeklerde yüzde 8. Yaş gruplarına bakıldığında ise 30-34 yaş arası yüzde 43 ile banka kredisiyle ev almayı tercih ederken, 45 yaş üstü yüzde 39 ile kendi birikimleriyle ev almayı tercih ediyor. Bölgelere bakıldığında banka kredisine en az ilgi gösteren bölgenin Akdeniz bölgesi olduğu ortaya çıkıyor. Bu bölgede araştırmaya katılanların sadece yüzde 24'ü banka kredisi kullanmayı düşünürken, yüzde 64'ü kendi birikimleriyle ev sahibi olmayı tercih ediyor. İç Anadolu bölgesinde ise durum tam tersi yönde. Yüzde 64'ü banka kredisi kullanmayı isterken, yüzde 13'ü kendi birikimlerini değerlendirmeyi düşünüyor. Ege ve Marmara bölgesinde yüzde 43 kendi birikimleriyle ev sahibi olmayı planlarken, yüzde 32'si tercihini banka kredisinden yana kullanıyor. Güneydoğu ve Doğu Anadolu'da ise yüzde 44'ü kendi birikimleriyle, yüzde 33'ü toplu konut başvurusuyla ev sahibi olmak istiyor. Bu bölgede kredi kullanmak isteyenlerin oranı ise yüzde 8 ile oldukça düşük.