Kültürsanat dünyası açısından 2016

Özge Özdemir

BBC Türkçe

Türkiye ve dünya kültür-sanat açısından 2016'yı nasıl geçirdi? Sinemadan müziğe, çağdaş sanattan edebiyata öne çıkan önemli olayları derledik.

DiCaprio sonunda Oscar'ı kucakladıŞubat ayında düzenlenen Oscar töreninde en iyi erkek oyuncu ödülünü Leonardo DiCaprio'nun kazanması sosyal medyada olay yarattı. Altı defa Oscar'a aday gösterilen ünlü oyuncunun Diriliş filmiyle Oscar'ı kucaklaması, internetteki hayranları tarafından coşkuyla karşılandı.

Bu yıl 88'incisi düzenlenen Akademi Ödülleri'nde yine Diriliş filminin Meksikalı yönetmeni Alejandro G. Iñárritu Oscar'ı alırken en iyi film ödülünü Spotlight, en iyi kadın oyuncu ödülünü ise 'Gizli Dünya' filmiyle Brie Larson kazandı.

Türkiye'den kadın yönetmenlerin yılı olduTürkiye'den kadın yönetmenlerin filmleri yurtdışında büyük ses getirdi. İkisi de 2015 yapımı olan Deniz Gamze Ergüven'in Mustang ve Ahu Öztürk'ün Toz Bezi adlı filmleri 2016'nın dünya çapında en çok konuşulan yapımlardan olarak, yerli ve yabancı birçok ödülü kucakladı.

Mustang, 'Yabancı Dilde En İyi Film' dalında Oscar'a aday gösterildi. 35. İstanbul Film Festivali'nin Ulusal Yarışma bölümünde En İyi Film dalında Altın Lale Ödülü'nü ve en iyi senaryo ödülünü kazanan Toz Bezi, 66. Berlin Film Festivali'nde gösterildi.

Türkiye en çok Sia'yı dinledi'This Is Acting' albümünü bu yıl çıkaran Avustralyalı şarkıcı Sia, online müzik platformu Spotify'a göre Türkiye'nin en çok dinlediği isim oldu. 2014 yılında üne kavuşan Sia, kariyerinin ilk döneminde videolarda ve canlı müzik performanslarında yüzünü göstermeyi tercih etmiyordu. Bu yüzden genelde çocuk dansçı Maddie Ziegler ile sahne alıyor. Spotify'a göre Türkiye ayrıca en çok Rihanna, Sıla, Coldplay ve Drake'i dinledi.

İlk kez Nobel Edebiyat Ödülü bir müzisyene verildi, Bob Dylan törene gitmediŞarkı sözleri sayesinde Bob Dylan'a layık görülen Nobel Edebiyat Ödülü ilk defa bir müzisyene verilmiş oldu. Nobel Akademisi, Bob Dylan'ı "Amerikan şarkı geleneğine yeni ve şiirsel bir ifade tarzı getirdiğini" belirterek ödüle layık buldu. Ancak Dylan 10 Aralık'ta düzenlenen Nobel Ödül Töreni'ne katılmadı. Dylan yerine ödülü ünlü şarkıcı Patti Smith aldı.

'Kürk Mantolu Madonna' 70 yıl sonra gündem oldu

Türkiye'de bir televizyon programında Sabahattin Ali'nin 'Kürk Mantolu Madonna' adlı eseri şarkıcı Madonna ile karıştırılınca 1940'ların başında yayınlanan kitap yine gündeme geldi.

TV8 televizyonunda 'Aramızda Kalmasın' programında yaşanan bir hata nedeniyle gündeme gelen Kürk Mantolu Madonna, Twitter'da yaklaşık 31 bin paylaşımla en çok konuşulan konular arasında girdi. Programda kitabın sinemaya uyarlanmasıyla ilgili sohbet sırasında sunuculardan Funda Özkalyoncuoğlu'nun kitaptaki kadın karakteri pop yıldızı Madonna sanması sosyal medyada büyük yankı uyandırdı.

Kitap, hala günümüzün en çok satılan eserleri arasında bulunuyor.

Edebiyat dünyasının önemli isimleri hayatını kaybettiEdebiyat dünyasına bu yıl aramızdan ayrılan büyük yazarlar damgasını vurdu. Bir Gün Tek Başına ve Güven kitaplarının yazarı, senarist ve şair Vedat Türkali 29 Ağustos'ta hayatını kaybetti.

Yazarın Türkiye edebiyatına kazandırdığı eserler arasında, 'Mavi Karanlık', 'Tek Kişilik Ölüm', 'Yeşilçam Dedikleri Türkiye', 'Kayıp Romanlar', 'Yalancı Tanıklar Kahvesi' ve 'Bitti Bitti Bitmedi' de yer alıyor. Hayatını kaybeden edebiyatın diğer önemli isimleri, öykü ve roman yazarı Tahsin Yücel, Gülün Adı ve Foucault Sarkacı gibi popüler eserlerin yazarı Umberto Eco, Pulitzer ödüllü Bülbülü Öldürmek adlı kitabın yazarı Harper Lee...

20. İstanbul Tiyatro Festivali'nde 31 oyun sahnelendiİstanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın düzenlediği 20. İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında, Berliner Ensemble'ın Robert Wilson yönetmenliğinde sahnelediği Üç Kuruşluk Opera da dahil olmak üzere yurt dışından 8, Türkiye'den 23 oyun, dans ve performanstan oluşan 31 gösteri ve zengin içerikli 20 yan etkinlik gerçekleştirildi.

Radiohead'den saldırı açıklamasıRadiohead'in son albümü "A Moon Shaped Pool"un tüm dünyada aynı anda düzenlenen tanıtım etkinliğinin İstanbul ayağında, dinleyecilere saldırı düzenlenmesi üzerine grup destek mesajı yayınladı.

Tophane'de grubun son albümünün tanıtım dinletisini yapan Velvet Indieground Records adlı mekanda bulunanlara bir grubun saldırması üzerine Radiohead, "Kalbimiz İstanbul'daki Velvet IndieGround'da saldırıya uğrayanlarla birlikte. Umarım bir gün geriye dönüp baktığımızda anlayışsızlıktan kaynaklanan bu tür şiddet olaylarının tarihte kaldığını görürüz. Şu an için yapacağımız tek şey İstanbul'daki hayranlarımıza sevgimizi ve desteklerimizi sunmaktır" açıklamasında bulundu.

İstanbul Modern ilk kez yaşayan bir kadın sanatçıya retrospektif düzenlediİstanbul Modern'in 'İnci Eviner Retrospektifi: İçinde Kim Var?' adlı sergisi yoğun ilgi gördü. İstanbul Modern'in yaşayan bir kadın sanatçıya düzenlediği ilk retrospektif olma özelliğini taşıyan veİnci Eviner'in 1980'li yıllardan günümüze uzanan sanat üretimini gözler önüne seren sergiyi 250 bin kişi gezdi.

Giorgio de Chirico'nun eserleri Türkiye'ye geldiPera Müzesi'nin yıl içinde en çok ziyaret edilen sergisi, metafizik sanatının kurucusu, 20. yüzyılın en sıra dışı sanatçılarından Giorgio de Chirico'nun seçkisi oldu. Sanatçının yapıtları "Dünyanın Gizemi" başlığı altında 24 Şubat'tan 8 Mayıs tarihine dek sergilendi. Giorgio de Chirico, ölümünden yıllar sonra, "Dünyanın Gizemi" adlı sergi aracılığıyla ilk kez babası Evaristo de Chirico'nun doğduğu kent olan İstanbul'u eserleriyle ziyaret etmiş oldu.

Heinz Mack, Sakıp Sabancı Müzesi'ne geldiİstanbul'da bulunan Sakıp Sabancı Müzesi'nin en çok ziyaret edilen sergisi ise 'MACK. Sadece Işık ve Renk' oldu. Alman modernizminin öncülerinden Heinz Mack'ın 60 senelik uzun ve üretken kariyerini, 100'den fazla eser ile galerilerinde ağırlayan Sakıp Sabancı Müzesi'nde sanatçının resim, heykel ve kinetik sanatı da kapsayan önemli yapıtları yer aldı.

Sanat dünyasında ani vedalar

2016'da özellikle müzisyenler olmak üzere, birçok isim de aramızdan ayrıldı.

1,5 yıl kanserle savaşan Bowie 10 Ocak 2016 tarihinde, son albümü olan Blackstar'ı çıkarttıktan ve 69. doğumgününden iki gün sonra hayatını kaybetti.

Prince, Leonard Cohen, George Michael, Glenn Frey ve Maurice White 2016'da hayata veda ederek müzik dünyasını ve hayranlaraını yasa boğdu.

Oyuncu Zsa Zsa Gabor ve Alan Rickman da hayatını kaybeden ünlüler arasındaydı.

Türkiye'de ise oyuncu Oya Aydoğan, Tarık Akan, Erdal Tosun, Remzi Evren, müzisyen Atilla Özdemiroğlu ve Ergüder Yoldaş 2016'da kültür sanat dünyasının hayata veda eden isimleri arasındaydı.

İşte bir yıl böyle geçti...