Mısır'da iktidar sivillere kayıyor

Yolanda Knell

BBC Kahire muhabiri

Mısır Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi Başkanı Mareşal Hüseyin Tantavi ile altı generalin emekliye sevk edilmesi, ülkede şaşkınlık yarattı.

Emekliye sevk kararıyla birlikte, konseyin haziran ayında çiçeği burnunda Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin yetkilerini budamak için aldığı karar da geçersiz ilan edildi.

Brookings Doha Center ve Exeter Üniversitesi'nde çalışan Omar Ashour'a göre bu, "iktidardaki sivil-asker dengesinin siviller yönüne kaymasında tarihi bir adım."

Ortadoğu uzmanı, "Mısır'ın siyasi tarihinde ilk defa, seçilmiş bir sivil politikacı askeriyenin liderlerinin kararlarını bozuyor" diyor.

BBC News Karihe muhabiri Yolanda Knell, Mursi'nin bu kararları alırken ordu yönetimine danışıp danışmadığının henüz belirsiz olduğunu söylüyor.

Askerlerden onay almış olabilir

Bazı analistler, Mareşal Tantavi ve Genelkurmay Başkanlığı sona eren Sami Annan'ın Mursi'ye danışmanlık yapmayı sürdüreceğine dikkat çekerek, Mursi'nin bu adımı onay alarak attığı sonucunu çıkarıyor.

Askeri istihbaratın başındaki General Abdülfettah El Sisi'nin Annan'dan boşalan koltuğa oturması da bunun göstergesi sayılıyor. Bundan sonra, Müslüman Kardeşler hareketi üyesi Mursi'nin anayasal yetkilerinin genişlemesi bekleniyor.

Uluslararası hukuk uzmanı Emekli Tuğgeneral Ayman Salama, Cumhurbaşkanı'nın hukuki bir yol izlediğini söylüyor: "Kararları almadan önce anayasa değişikliği ilanını iptal ederek, anayasal bir yol izlemiş oldu."

Tarihi kararlar, Mısır ordusunun Sina Yarımadası'na son yıllardaki en büyük yığınağı yaptığı günlere rastlıyor.

Gazze Şeridi ve İsrail ile sınırı koruyan 16 güvenlik görevlisi, İslamcı militan oldukları söylenen silahlı kişiler tarafından 5 Ağustos günü öldürülmüştü.

Mursi, ordunun gafil avlanmasını fırsat bilmiş görünüyor. Zira, güvenlik görevlilerinin katledilmesi halkı şok etmişti.

Ramazan ayıyl ilgili bor toplantıda yaptığı konuşmada Mursi, "belirli kişileri hedef almadığını, bu kararları ordunun kendi işine odaklanabilmesi için aldığını" dile getirdi.

Tarafları ise kararları, geçen yıl Hüsnü Mübarek'in devrilmesiyle sonuçlanan kitlesel eylemlere ev sahipliği yapan Tahrir Meydanı'nda kutladı.

Tahrir gazetesinin manşeti de kararları, "Mursi konseye karşı devrim ilan etti" başlığıyla selamlıyor.