Peynir kabusa yol açar mı?

Claudia Hammond / BBC Future

Halk arasında, yatmadan önce yenen peynirin kabusa yol açtığına dair bir inanç vardır. Bundaki doğruluk payı nedir?

Birkaç yıl önce İngiltere'de yapılan bir araştırmadan söz edilerek farklı peynir türlerinin iyi ve kötü rüyalara yol açabileceğine dair haberler bile çıkmıştı.

Fakat bu anketin peynirle ilgili kurumlar tarafından yapıldığını ve zekice bir reklam aracı olarak kullanıldığını unutmamak gerek. Ayrıca gece peynir yemeyenlerin ne kadar kötü rüya gördüğüne bile bakılmamış olması, araştırmanın bilimsellikten ne kadar uzak olduğunu gösteriyor.

TIKLAYIN: DERGİ - PEYNİRİN GİZEMLİ DÜNYASI

Hazımsızlık sorunu

Önce peynirin içinde kabus görmeye neden olan bir madde var mı yok mu diye bakalım. Yatmadan önce yağlı ve ağır yemekler yemek hazımsızlığa yol açabilir ve bu da uykuyu bölebilir. Bölünen uyku ise daha fazla kabus görülmesine, ya da en azından uyanıldığı için kabusların hatırlanmasına neden olur.

Bazı ülkelerde yemekten sonra peynir yeme geleneği vardır. Peynirin kabusa yol açtığı inancı da bundan doğmuş olabilir; ama sorun, hazımsızlığa yol açan peynirden ziyade yenen yemeğin miktarı olabilir.

Peynir ve uyku

Peynirde bulunan ve burada değinmek gereken bir madde triptofan'dır. Vücut için gerekli olan bir amino asit olan triptofan peynirin yanı sıra süt, tavuk, hindi, fıstık gibi besinlerde de bulunur.

Vücudumuz mutluluk hormonu olarak bilinen ve iyi bir uyku için gereken serotonin maddesini üretmek için bu amino aside ihtiyaç duyar.

Uyku sorunu olanlara triptofan içeren uyku hapları verilmesinin bazı durumlarda etkili olduğu görülmüştür.

‘Peynir sendromu'

Peynirin insan beyni üzerinde ilginç etkilerde bulunması fikrinin kaynağında "peynir sendromu” adı verilen ve ender rastlanan bir olgu yatıyor olabilir. Depresyon tedavisinde kullanılan ve monoamin oksidaz B inhibitörü içeren eski bir ilaç bazı ciddi yan etkilerde bulunabilir. Bu ilaç peynirdeki tiramin maddesinin parçalanmasını engeller. Tiramin birikmesi ise kalp sorunları ve felce yol açacak şekilde tansiyon yükselmesine neden olabilir.

Bu ilaç depresyon tedavisinde eskisi kadar yaygın kullanılmasa da, verilen hastalara peynirden, turşu ve salamura besinlerden uzak durmaları uyarısı yapılır. Gıda ürünlerindeki tiramin oranı değişken olduğu için bazı insanlarda yan etkiye yol açmayan besinler başkalarında ya da başka bir denemede sorun yaratabilir.

Kısacası yatmadan önce peynir yemenin kabusa yol açtığına dair tutarlı bir veri bulunmuyor. Ancak şunu diyebiliriz ki yatmadan hemen önce yemek yer ya da akşam yemeğini fazla kaçırırsanız hazımsızlık çekebilir ve gecenizi huzursuz kılabilirsiniz. Hatta bir parça peynir daha rahat uyumanıza yardımcı bile olabilir.

Bu makalenin İngilizce aslını BBC Future'da okuyabilirsiniz.

Dergideki diğer makalelere buradan ulaşabilirsiniz.