BİZE ULAŞIN
Bahar aylarında ortaya çıkan saman nezlesini polen, toz, hayvanların tüyü tetikleyebilir. Bahar nezlesi yani alerjik rinit ağır bir hastalık olmamasına rağmen kişiyi son derece rahatsız edebilir; uykuyu, yemek yeme ve yaşam şeklini olumsuz etkiler; okul ve işgücü kaybına yol açar. Kent yaşamı alerjik hastalıkların görülme oranını arttırmıştır. Bunda çevre kirliliğinin rol oynadığı düşünülmektedir.
Saman nezlesi nedir? Korunmak için neler yapmak gerekir?
Rinit kelimesi burun iltihabı anlamına gelmektedir. Alerjik rinit ise alerji kaynaklı burun iltihabı demektir. Alerjenlerin burunda bulunan hava yolu mukozasına yapışarak iltihabi reaksiyonları başlatması ile oluşur. Belirli mevsimlerde (polenlerin uçuştuğu bahar aylarında) meydana gelen türüne mevsimsel rinit denir. Mevsimsel alerjik rinit saman nezlesi olarak ta bilinir. Alerjik rinitin birde tüm yıl boyunca süren tipi vardır ve perenial rinit olarak isimlendirilir. Perenial rinittin nedeni, genellikle yıl boyunca ortamda bulunan hayvan tüyü, çeşitli kimyasallar veya ev tozu gibi alerjen faktörlerdir. Eğer gerekli tedbirler alınır ve uygun tedavi verilirse bu hastalığın atak sayısını oldukça azaltmak mümkündür
Saman nezlesinin nedenleri...
Alerjik rinitin en önemli nedeni havada uçuşan polenler ve ağaçlardır,
Benzer reaksiyonlar küf, hayvan tüyü, ev tozu ve akarları gibi alerjenlere karşı da gelişebilir,
Kuru ve rüzgarlı havalarda polen miktarı fazladır ve alerjik rinit görülme sıklığı da artar,
Mevsimsel alerjik rinite özellikle bahar aylarında ortaya çıkan ağaç polenleri neden olur,
Tüm yıl devam eden alerjik rinit ise hamam böcekleri ve ev tozu akarlar neden olur,
Evde köpek, kedi, kuş gibi hayvanları beslemek alerjik rinitin şiddetini arttırabilir
Saman nezlesinin belitileri...
Burun akıntısı ve burun tıkanması
Gözlerde sulanma ve kaşıntı
Aksırma, öksürme ve boğaz ağrısı
Boğazda, burunda veya üst damakta kaşıntı
Sinüslerde baskı ve yüzde ağrı
Gözaltlarının şişmesi ve mavimsi bir renk alması
Koku ve tat duyularında azalma
Çocuk hastalarda sık sık ellerini buruna sürtme ve kaşıma hareketi
Yorgunluk, algılama güçlüğü, uyku bozukluğu
Bazen bu belirtilere hırıltılı solunum eşlik edebilir veya öksürük ve başağrısı da görülebilir
Saman nezlesinin görülme yaşı...
Alerjik rinit genellikle alerji yatkınlığı olan, atopik olarak adlandırılan kişilerde görülür,
Bu kişilerde diğer alerjik hastalıkların (egzema, ürtiker, astım) görülme sıklığı da artar,
Ailesinde alerjik hastalık öyküsü olan kişilerde de alerjik rinit görülme sıklığı artar,
Hastalık semptomları genellikle 40 yaşından önce görülür, yaş ilerledikçe şikayetler azalır,
Hastalığın kendiliğinden tamamen geçmesi çok nadir görülen bir durumdur,
Saman nezlesine tanı...
Hekimler alerjik rinit tanısı için öncelikle hastada görülen belirtileri inceler,
Belirtilerin hangi mevsimde, ne ile karşılaşıldığında, nasıl ortaya çıktığı teşhis için önemlidir,
Testlerin sonuçları negatif olsa bile, hastada görülen belirtilerle de teşhis konulabilir,
Muayenede hastanın burun mukozası ve diğer noktalar incelenir,
Alerjik rinit tanısı için antikor IgE testi gibi pek çok tanı testi bulunur,
Deriye uygulanan alerji testleri en sık kullanılan yöntemler arasındadır,
Hastaların muayenesinde burun akıntısı direk olarak görülebilir,
Burun içinde soluk renk, saydam salgı artışı, ödem –şiş ve et büyümesi görülebilir,
Ağız içinden bakıldığında geniz akıntısı ve farenjit görülebilir
Saman nezlesi tedavisi...
Alerjik rinitin tedavisi şikayetlerin giderilmesine yöneliktir, hastalık bu tedaviyle ortadan kaldırılamaz. Alerjik rinitin tedavisinde hekim tarafından, antihistaminik denilen ve alerjenle
karşılaşıldığında olaya neden olan madde salınımını engelleyen ilaçlar kullanılır. Bunlar genellikle de çok faydalıdırlar. Alerjene maruz kalmadan önce kullanıldığında etkileri daha iyidir.
Özellikle kaşıntı, akıntı ve hapşırma gibi belirtilerin giderilmesinde etkilidirler. Ayrıca burun iç yüzeyindeki şişliği azaltan ilaçlar da tedavide kullanılmaktadır. Yaygın olarak kullanılan bir
diğer seçenek ise kortizon içeren burun spreyleridir. Ancak tüm bu ilaçlar muhakkak hekim tarafından hastalığın şiddeti ve hastanın durumu değerlendirilerek verilmesi gerekir. Hastalığın medikal
tedavisi aynı zamanda çevre kontrolü danışmalığını da kapsamalıdır.
Alerjen uyaranlarla temasın kesilmesi,
İlaç tedavisi,
Hiposensibilizasyon (aşı tedavisi),
Cerrahi tedavi
Fototerapi (Rhinolight)
Alerjik rinitli kişiler neye dikkat etmelidir?
Alerjik rinitli kişilerin tozlu ve polenli ortamlarda bulunmaması, eğer bulunmak zorunda kalacaklarsa maske kullanmaları gerekir,
Polenlerin uçuştuğu mevsimlerde kapı ve pencereler kapalı tutulmalıdır,
Özellikle kaloriferli evlerde kuru ev havası alerjik rinitin kötüleşmesine neden olabileceğinden, evde hava nemlendiricileri kullanılmalıdır,
Oda havasının temizliğine dikkat edilmelidir,
Evde hayvan ve bitki beslemekten kaçınılması gerekir,
Tüylü ve yünlü battaniyeler yerine pamuklu ve sentetik olanları tercih edilmelidir,
Toz barındırabilecek tarzda kilim, halı gibi ev eşyaları kullanılmamalıdır,
İlaçlarınızı hekiminizin önerdiği şekilde kullanmaya özen gösterin,
Genel sağlık kurallarına uyun,
Her gün egzersiz yapın, sigarayı bırakın, dengeli beslenin ve bol vitaminli besinler tüketin.
