Şeker ilaçları pankreası yorar mı?
14 senedir şeker hastasıyım ve ilaç kullanıyorum. Fakat şekerim eskisi gibi düzenli değil ve doktorum pankreasımın ilaçlardan yorulduğunu ve artık insülin iğnesi olmam gerektiğini söylüyor. İlaçlar gerçekten pankreasımı yorar mı? Aile Hekimliği Uzmanı, Clinica Gayrettepe Tıbbi Direktörü Dr. Eren Eroğlu, Mynet okurları için yazdı.
İlaçlar mı yorar yoksa bir süre sonra pankreasın kendisi mi yorulur tam bilinmez ama yetişkin tipi şeker hastalarının bazılarında bir süre sonra ilaçların işe yaramadığı ve insülin kullanmak gerektiği ortaya çıkar. Çünkü artık pankreas vücuda yetecek kadar insülini kendi başına yapamaz hale gelir. Hastalığın ne kadar süre ağızdan kullanıla ilaçlarla kontrol altında tutulabileceği hastanın doktoru ile işbirliği ile direk ilişkilidir. Aslında sizi sıkmayacağımı umarak biraz şeker hastalığının ne demek olduğundan bahsetmek istiyorum.
Bedenin yakıtı şekerdir, şeker hastalığı ise bu yakıtın etkili biçimde kullanılamamasıdır. Normal şartlar altında gıdalar ile aldığımız şeker kana karışarak tüm vücuda dağılır ve en uçtaki hücreye kadar ulaşır. Bundan sonraki aşama şekerin hücrenin içine girmesidir ki, bu da ancak insülin denilen ve pankreastan salgılanan hormonun yardımı ile olur.
Şeker hastalarında ise ya vücutları yeterli düzeyde insülin üretmiyordur yada ürettiği insülin şekeri hücrelerin içine sokmayı beceremiyordur. Çoğu şişman hastada görülen bu duruma ‘insülin direnci' denir. Bu kişilerde vücut ancak aşırı miktarda insülin salgılayarak kan şekerini bir dengede tutmaya çalışır ki bu da pankreasın çok çalışmasını gerektirir.
Kullanılan ilaçlar insülin direncini azaltmaya yada pankreasın daha çok insülin üretmesini sağlamaya yönelik ilaçlardır. Bunların fayda etmediği durumlarda enjeksiyon yolu ile insülin verme zamanı gelmiş demektir.
Fakat geçen hafta Roma'da yapılan ve benimde katıldığım EASD (Avrupa Diyabet Çalışmaları Birliği) toplantısında tip 2 şeker hatalarında insüline geçiş ihtiyacını orta yada uzun vadeli ortadan kaldırarak bir umut ışığı olabilecek yeni bir keşiften bahsedildi. DPP 4 engelleyicisi denilen bu grup ilaçlar ve bunlar içinde MSD ilaç firması tarafından geliştirilen sitagliptin isimli ilaç pankreası yormadan kandaki doğal insülin miktarını arttırıyor ve diğer bir hormon olan glukagon üzerine de olumlu etkileri var. Yakın zamanda ülkemizde de kullanılmaya başlamasını umduğum ilacın halihazırda insülin kullanan hastalara da verilmesi ve onların insülin ihtiyaçlarının azaltılması yönünde araştırmalar sürmekte.
Fakat şeker hastalığının önlenebilir bir hastalık olduğunu söylemeden geçmek doğru olmaz. Eğer risklerinizi bilirseniz ve aktif bir hayat sürerseniz şeker hastalığının ortaya çıkmasını geciktirebilir yada tamamen engelleyebilirsiniz. Sağlıkla kalın.
