21. yüzyılın en büyük bilimsel projelerinden biri olan Square Kilometre Array'in (Kilometrekare Düzeni - SKA) nereye kurulacağına karar verildi.
Avusturalya ve Güney Afrika 1,5 milyar Euroluk, Square Kilometre Array (Kilometrekare Düzeni - SKA) adlı yeni kuşak radyo teleskopuna ev sahipliği yapmak için yarışa girmişti.
SKA'nın çok geniş alana yayılacak antenleri astronomide yanıtlanamamış büyük sorulara yanıt arayacak.
Uydu evrenin oluşumu, Einstein'ın yerçekimi teorisini ve akıllı yaşamı araştıracak.
SKA'nın nerede kurulacağı kararını almak üzere Amsterdam Schiphol Havaalanı'nda bir otelde toplanıldı.
Güney Afrika'nın Avusturalya'yı teknik imkânlarla kıl payı geçmesine rağmen toplantıda verilen karara göre Güney Afrika, Avusturalya ve Yeni Zelanda uyduya birlikte ev sahipliği yapacak.
Projenin amacı bir milyon metre kare (200 futbol stadyumu) üzerine kurulacak bir radyo teleskopu üretmek.
Bunu başarabilmek için 3000 kilometre üzerine yayılmış binlerce küçük antenden alınan sinyallerin bir araya toplanabilmesi gerekiyor.
İnterferometre adı verilen bu tekniğe radyo astronomları tarafında öncülük edilmişti ancak SKA daha üstün hassaslıkta ve çözünürlükte bir üst kapsam için yeni girişimlerde bulunacak.
Gökyüzünde santimetreden metreye yayılan dalga boyu radyo kaynakları hedef alınacak.
Bunların içinde evrenin başlangıcında yıldızlarda ve galaksilerde bulunan hidrojen gaz bulutları da bulunuyor.
SKA aynı zamanda dünyaya en yakın bir milyar galaksiyi haritalayacak. Bu yapı sayesinde evrenle ilgili sırları saklayan ve evreni artan bir hız ve negatif bir basınçla iten karanlık enerjiye dair bulguların da ortaya çıkması bekleniyor.
Teleskop, yıldızların ve galaksilerin oluşumunda etkisi bulunan manyetik alanını da detaylarını ortaya çıkaracak. SAT, pulsaları yakınlaştırarak sönmüş yıldızlardan yayılan radyo dalgalarını evrende tarayarak hatasız zaman sinyalleri yollayacak.
Astronomlar bu yoğun objelerin Einstein'ın yerçekimi teorisine ışık tutacağını bildiriyorlar.
Uydunun bu ülkelere kurulmasının tercih edilmesinin sebebi ise cep telefonu ve televizyon sinyallerinin diğer ülkelere göre radyo dalgalarına daha az karışması.
SKA'nın kurulacağı merkezlerde kullanılan teknolojinin dünya standartlarında olması gerekiyor.
SKA, bilimsel bir mucize olduğu kadar teknik açıdan zorlayıcı bir proje.
SKA fiber optik geniş bant iletişim ağıyla yüklü oranda bilgi aktaracak, bu bilgiler en hızlı bilgisayarlar tarafından işlenecek. Projede ayrıca milyarlarca kayan nokta taşıyabilecek olan exaflop sisteminin de bulunması gerekiyor.
Bu sistem henüz var olmasa da SKA yetkileri projenin hayata geçeceği 2020 yılının başlarına kadar hazır olması bekleniyor.
Schiphol Havaalanı'nda yapılan toplantıda oybirliğiyle bugün bir karara varıldı.
İngiltere, Hollanda, İtalya, Çin ve Kanada'nın oylarıyla belirlenen toplantıda, Avusturalya ve Güney Afrika oy kullanamadı. Hindistan ise yedek üye olarak yer aldı.
SKA'nın kurulduğu ülkelerde tüm üyeler için sanayi getirileri olacak.
Projenin bir sonraki kuruluş aşaması 90 milyon Euro'ya mal olacak. Projenin ilk safhasının 2015/16 yılları arasında başlaması planlanıyor ve 360 milyon Euro tutacağı tahmin ediliyor. Son aşamasının masrafı proje dizaynı tamamlanmadan bilinemese de toplamda 1.2 milyar Euroya mal olması bekleniyor.