Suriye'nin kuzeybatısında bulunan Haseke bölgesinde Kürtlerin ilk kez çıkarılan petrolü rafine etmeye başladığı ve petrol faaliyetlerinde Kürtlerle Beşar Esad rejiminin işbirliği içerisinde olduğu ifade ediliyor.
Fransız haber ajansı AFP, Suriye'nin en geniş petrol yataklarının bulunduğu Rimelan bölgesinde kurulan derme çatma rafinerilerde petrol işleme faaliyetlerinin başlatıldığını aktarıyor.
AFP'ye konuşan teknisyen Jakdar Ali "Petrolü 125 dereceye kadar ısıtıp benzin elde ediyoruz. 150 derecede kerosen, 350 derecede ise fuel oil üretebiliyoruz" diyor.
Petrol bakanı gibi çalışan ve Suriyeli Kürtlerin enerjiden sorumlu yöneticisi olan Süleyman Kalaf ise "Kürtler ilk kez özerk biçimde petrol çıkarıp işleyebilir hale geldi" diyor.
Suriye'de iç savaşın başlamasından önce Rimelan petrol sahasında bulunan kuyulardan çıkarılan petrol, boru hatlarıyla Suriye'nin Banyas ve Humus kentlerinde bulunan en büyük iki rafinerisine taşınıyordu.
Kalaf, savaş başladıktan sonra boru hatlarının da saldırıya uğradığını ve Rimelan'da sayıları 1300'ü bulan petrol kuyularının da çalışamaz hale geldiğini aktarıyor.
Geçen yaz Haseke'deki Kürt yönetimi, petrolü çıkarıp işlemek için ilk girişimlere başladı.
150 petrol kuyusu tekrar çalışır hale getirilirken, derme çatma rafineriler de inşa edildi.
'Kürtler ve Esad rejimi arasında petrol işbirliği'
Kürt bölgesinin enerjiden sorumlu yöneticisi Süleyman Kalaf Beşar Esad rejiminin de petrol kuyularının tekrar çalışır hale gelmesi için destek verdiğini aktarıyor. Kalaf, rejimden kuyularda kullanılabilecek yedek parça ve hammadde desteği aldıklarını söylüyor.
Şam yönetimi Rimelan kuyularındaki işlerine geri dönen kamu çalışanlarının maaşlarını dahi yeniden ödemeye başlamış durumda. Rimelan'da çıkarılıp işlenen benzin düşük kaliteli. Ancak fiyatı da hükümetin sattığı benzinden çok daha ucuz.
Rejimin işlettiği petrol sahalarından çıkarılıp işlenen benzinin litre fiyatı yaklaşık 1,3 dolar. Suriyeli Kürtlerin verdiği litre fiyatı ise 0,80 dolar.
Suriye'nin petrol endüstrisi savaştan önce günlük 380 bin varil petrol üretimi yapabiliyordu. Ancak bugün en verimli petrol sahaları rejimin kontrolünden çıkmış durumda. Suriye'nin en önemli petrol rezervinin bulunduğu Der Zor bölgesi IŞİD'in elinde.
Süleyman Kalaf, petrol üretimi konusunda Esad rejimiyle işbirliği yapabileceklerini ifade ediyor. Ancak şartlarının petrol gelirlerinden pay almak olduğunu da vurguluyor.
Kalaf, "Eğer Banyas ve Humus boru hatları yeniden açılırsa petrol pompalamaya başlarız. Ancak önce Kürt bölgesi petrol gelirlerinden adil bir pay almalı" diyor.
Günde 15 bin varil
Bugün Rimelan'dan çıkarılan Kürt petrolü günlük 15 bin varili bulmuş durumda. Her ne kadar bu sayı Rimelan'ın savaş öncesinde ürettiği günlük 165 bin varil petrolün çok gerisinde olsa da, Suriye hükümetinin günlük üretimi olan 10 bin varilden fazla.
Kalaf, Kürtlerin Haseke'yi Irak Şam İslam Devleti'ne (IŞİD) karşı savunarak bölge petrollerini çıkarmaya 'hak kazandığını' iddia ediyor ve "Bu tesisleri ve kuyuları biz savunduk. Yüzlerce şehit verdik" diyor.
Petrol kuyularının tekrar işler hale gelmesi bölgedeki sivil halk için de hayatı kolaylaştırmış durumda. 2013 kışında ağaçları kesip mobilyalarını yakarak ısınmaya çalışan Haseke halkının şimdilerde yeniden yakıtla ısınabilir hale geldiği vurgulanıyor.