Emre Bal

BBC Türkçe

SeviyorumÇünkü, #gittiğinzaman, #HayatımdaBeniMutluEden gibi etiketler son günlerde Twitter'da TT (Trending Topic) listesine giren ve gündemle ilgisi olmayan başlıklardan birkaçı.

Hatta geçtiğimiz günlerde #İyikiDoğdunDamla_lala etiketini Türkiye ve dünyada TT listesine sokarak kızarkadaşının doğumgününü kutlayan bir işadamı da oldu.

Twitter'da günün en çok konuşulan, ilgi gören etiketleri arasında sıklıkla gündemle hiç ilgisi olmayan etiketler de görülüyor artık.

Bu etiketlerin gündemle ilgilerinin bulunmaması dışında diğer bir ortak özelliği de etiketlerin altında paylaşılan "Twitter'da, Facebook'ta, Instagram'da takipçi satışı" gibi mesajlar.

Takipçi satışı ve Twitter'da gündem oluşturmak Türkiye'de artık bir sektör haline geldi.

Hatta gündem oluşturanlar, reklamlarını da #GündemYapılır gibi etiketlerle bizzat TT listesinde yapıyor.

Sosyal medya uzmanı Kağan Kaya da bu sektörün önde gelen isimlerinden.

Kaya takipçi satışı yapmadığını söylüyor ama Trending Topic oluşturmada iddialı.

Müşterilerine 150 lira karşılığında herhangi bir etiketi en az bir saat TT listesinde tutmayı vaat ediyor.

"Neden bunu yapıyorsunuz?" diye sorduğumuzda "Reklam için, ego için ya da gündemde herhangi bir tartışma olursa bu konudaki fikirleri almak, nabız yoklamak için" diyor.

Uygulamalara dikkatPeki etiketler TT listesine nasıl giriyor?

Kağan Kaya bazı uygulamalar aracılığıyla listeye sokulduğunu anlatıyor. "Bunun değişik yöntemleri var. Ya robot hesaplardan yapılıyor ya da sizin uygulamanıza katılan Twitter kullanıcıları da açtığınız etikete yorum, RT (retweet) veya favori yaptıkları zaman üst sıralara çıkıyor." diyor.

Kaya bir etiketi TT yapan hesapların yüzde 20 oranında robot, yüzde 80 oranında da gerçek hesaplar olduğunu anlatıyor.

Robot hesaplar özel yazılımlarla oluşturulabiliyor.

Gerçek hesaplara ulaşma yöntemiyse kullanıcıların onayına dayalı olsa da biraz tartışmalı.

Kağan Kaya yöntemi şöyle anlatıyor;

"Twitter'da sizi kim takip etti?", "Kim takibi bıraktı?" "Günlük tweet istatistiğiniz gibi" uygulamalar var. Bu uygulamalara katılan insanlardan katılırken bir izin isteniyor. Bu uygulama sizin tweetlerinizi okuyabilir, tweet edebilir, takip edebilir, Retweet edebilir, favori yapabilir. Kullanıcı bu izni verdiğinde hesaba istediğiniz erişimi sağlayabiliyorsunuz.'

Uygulamalar Twitter'ın API (Application Programming Interface - Uygulama Programlama Arayüzü) sistemi üzerinden oluşturuluyor.

API Twitter'ın uygulamalarını kendi sistemlerine entegre etmeleri için program yazarlarına sağladığı bir sistem.

Kağan Kaya süreci "Bu sisteme üye olan herkes uygulama oluşturabiliyor. Üye olduktan sonra örneğin 'Profilime kim baktı' uygulaması oluşturabilirsiniz. Bu uygulamaya üye olan herkesin hesaplarını kontrol edebiliyorsunuz. Genelde uygulamadan yararlanmak için bu izin taleplerini pek okumuyor kullanıcılar. Biz kendi robot hesaplarımızla gündem yaptığımız zaman insanlar görüyor ve katılıyorlar" diye anlatıyor.

Etiketlerin suni bir şekilde TT listesine sokulması aslında Twitter'ın amacına, felsefesine ters.

Kağan Kaya da bu görüşte. "Trending Topiclerin kötüye kullanılması biraz. İyi bir amaç için kullanıldığı zaman güzel ama suni gündemler oluşturuluyor. 'Şu öldü, bu öldü' diye suni gündemler oluşturuluyor" diyor.

Toptancıları da varTakipçi satışı da bu uygulamalarla oluşturulan havuzdan kullanıcı satın alan kişi ya da kurumun Twitter hesabını takip ettirilmesiyle yapılıyor.

Gerçek kullanıcılar genellikle takip ettirilmeye başladıkları yeni hesapları fark etmiyor.

Kağan Kaya takipçi satışı yapanlara da takipçi satışı yapanlar olduğunu, bir başka deyişle bu işin toptancıları da olduğunu anlatıyor.

Müşterileri arasında sanatçılar, sporcular, haber siteleri, reklam ajansları, film, sinema projeleri olduğunu söylüyor.

"Siyasi gündemler de olabiliyor, Siyasi partilerle de çalışıyoruz" diyor.

Bu işin sadece Türkiye'de yapılmadığını ancak Türkiye'nin dünyada ilk altıya girebileceğini vurgulayan Kağan Kaya bir konuda çok net:

"TT listesinde gördüğünüz etiketin gündemle ilgisi yoksa bizim sektörün yaptığı bir şeydir".